Zufar
Halkın çoğunluğu bahis konusu emektar mahalleleri, babalarının ve dedelerinin hatıralarına şahitlik fail zamanı ve içsel müşterek bedel yerine görüyor.
Zufar kentindeki emektar sokaklar da sakinleri kerpiç ve taş evlerden beton ve demirden mamul çağcıl konutlara taşınmadan evvel avlu komple bulunan harabelerin müşterek örneği.
Geçmişe duydukları heyecan birtakımı Ummanlıları, duvarları tarihin hatıralarıyla komple evlere yenileme ve hizmet düşüncesince dönmeye itiyor.
Evlerde ve mahallede İslam mimarisinin izleri
Umman'ın emektar mahalleleri İslam mimarisinin ruhunu yansıtıyor.
Tarih araştırmacısı Salim bin Akil Mukaybil, Zufar'daki mahallenin de İslam toplumundaki mahallelerin müşterek parçası bulunduğunu belirtti.
Mahalledeki evlerin iklim akımı olması gibi denize icra vekili güneye cephesi anlamında sıralandığını kaydeden Mukaybil, evlerin dairevi yada dördül halinde düz yazı edildiğini, caminin de bu mahallelerin mukarenet noktası bulunduğunu dile getirdi.
Mukaybil, "Şimdi emektar müşterek caminin önündeyiz. 1774 senesinde düz yazı edilen Akil Camisi, Zufar vilayetine dair Selale kentinin en emektar camilerinden birisi yerine benimseme edilir. Cami 10 sene evvel baştan restore edilmesine karşın emektar İslami üslubu koruyor." diyerek konuştu.
Evlerin anne girişlerinin güneye baktığını ve pencerelerin mustatil şekilde, İslami üslupta tasarlandığını aktaran Mukaybil, mahalle evleri arasındaki ahenk ve mahremiyete dair şunları söyledi:
"Zufar evlerinin güzelliği hepsinin birbirinden ayrı yerine düz yazı edilmesi ve çokluk havası girebilmesi düşüncesince evler ortada geçenek ismi sunulan tahminî dü mt. resmiyet bırakılmasında yatıyor."
Mukaybil, bu koridorların arkadaki başka evlere iklim akımının kesilmemesini sağladığına ve İslam mimarisini değişik kılan şeyin bu olduğuna dikkati çekti.
Evler, çevreyle ahenkli evcil malzemelerden
Zufar'daki mimarinin, İslam dünyasındaki mimarinin ayrılmaz müşterek parçası bulunduğunu kaydeden Mukaybil, bu mahallelerde evlerin ve camilerin kireçle boyandığını tabir etti.
Evlerin şahısların hesaplı seviyesine gereğince tasarlandığını kail Mukaybil, halleri aşırı dobra olmayanların evlerinin lodos cephesinde dü yahut üç odaları bulunduğuna, art artan kısmın ise belirgin olduğuna ayraç etti.
Maddi vaziyeti dobra yahut enli müşterek aileye eş olanların ise çoğu kez dü eğik yahut üç eğik evlere eş bulunduğunu tamlayan Mukaybil, İslami mimaride tuvaletlerin çoğu kez evlerin yıldız köşesinde, gün batısı yahut gün doğusu bölümüne bakacak biçimde arazi aldığını, bunun da güneyden mevrut havanın evde çirkin kokuya sebep olmasını engel olmak düşüncesince yapıldığını dile getirdi.
Mukaybil, evlerin imalinde evcil malzemeler kullanıldığını belirterek, şunları kaydetti:
"Öncelikle evlerin imalinde genişliği ve yüksekliği tahminî 30 santimetre, uzunluğu tahminî sağlıksız metreye vasıl değişmez ve kireç taşlarının yanında kireç harcı kullanılmıştır. Çatılarda ise Hindistan cevizi ağaçlarının yanında dağdan getirilen hususi ağaçların kerestesi kullanılıyor, zira levent boylu ömürlü olması düşüncesince ağaçların buğulanmış olması gerekiyor."
Mukaybil, Zufar'daki en emektar lüp 300 salname bulunduğunu ve Akil Camisi'nin gerisinde bulunduğunu söyledi.
