COVID-19 tanısında giranbaha ölçün yerine makbul PCR testine tamamlayan ortak yaklaşım yerine yayılmış yerine makbul antikor testleri, ilkin rahatsızlığı belirti göstermeden yahut ferah kurtulduğu düşüncesince teşhis almayan şahısların belirlenmesinde ehemmiyetli ortak gösteriş oynuyor. Ayrıca döllenme sonrası muafiyet tepkisini yoklamak düşüncesince de yayılmış yerine kullanılıyor. Dünya genelinde bu amaçla makbul antikor testlerinin sayısı 50'ye yaklaşıyor.
Peki ne antikor testinin performansı ne derece etkili?
Yakın Doğu Üniversitesi araştırmacılarının, Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) çeşidinden aceleci tasarruf izni sunulan 48 farklı antikor testinin performanslarını değerlendirerek bu probleminin yanıtını aramış olduğu çalışma, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en güzel yavuklu deklerasyon ödülü aldı.
En güzel ve en çirkin performanslı antikor test kitleri belirlendi
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, Prof. Dr. Murat Sayan, Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin, Dr. Öğretim Üyesi Ayşe Arıkan ve Dr. Öğretim Üyesi Berna Uzun'un imzasını haiz “Ranking of Diagnostic SARS-CoV -2 IgG Antibody Tests by Using Multi-criteria Decision-Making Theory - Çok Kriterli Karar Verme Teorisi Kullanılarak Tanısal SARS-CoV -2 IgG Antikor Testlerinin Sıralaması” isminde araştırı aşırı kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisi kullanılarak gerçekleştirildi.
Yürütülen çalışmada, antikor kitlerine ilgili özellikler, Gıda ve İlaç Dairesi-FDA'dan alınarak Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu kullanılarak çözümleme edildi. Antikor testlerinin karşılaştırılmasında ise çözümlemeli duyarlılık, özgüllük, müspet ve menfi kestirim değerleri, makbul göstermelik tipi, test tekniği, antijen gayesi (spike yahut nükleokapsid), son kabul etme süresi, reaktiflerin hıfız koşulları, yapılabilirlik kabilinden kriterler üstünden değerlendirildi. Çok Kriterli Karar Verme Teorisi metodu ile nice kriterin bire ortak anda değerlendirilmesi ile hesaplı çalışmada, kullanılabilirliği en makul ve en güzel antikor kitleri belirlenerek raporlandı.
Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ: “COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli ortak beyyine oluşturduk”
Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nden en güzel yavuklu deklerasyon ödülü düzlük çalışmada da imzası mevcut Yakın Doğu Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, bilimin yürüyüşlerinde multidisipliner çalışmaların önemine aksan yaptı. mükafat düzlük çalışmalarında matematik, biyoteknoloji ve sentetik zeka kabilinden farklı alanlardan uzmanların ortak araya geldiğini kail Prof. Dr. Tamer Şanlıdağ, “Yürüttüğümüz multidisipliner düzentileme ile dünyada kullanımda bulunan antikor kitlerinin performanslarını değerlendirerek COVID-19'la mücadelede bilim adamlarına ehemmiyetli ortak beyyine oluşturduk” ifadesini kullandı.
Yakın Doğu Üniversitesi'nden araştırmacılarla baş başa gerçekleştirdiği ödüllü çalışmayı, Avrupa Biyoteknoloji Kongresi'nde sunan Doç. Dr. Dilber Uzun Özşahin ise çalışmalarında, teşhis ve epidemiyolojik tetkikat düşüncesince makbul farklı antikor platformlarının tanısal fizibilitesini belirlemede aşırı kriterli değişmeyen ita (MCDM) teorisini kullandıklarını söyledi. Kullanılan bu yöntemin dünyada aşırı az üniversitede uygulanabildiğini kail Doç. Dr. Özşahin, Yakın Doğu Üniversitesi'nin aşırı kriterli değişmeyen ita teorisini uygulayabilen önceki üniversitelerden bir tanesi bulunduğunu vurguladı.
