Edirne
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halim Orta, zirai sulama sistemlerini değiştirerek Türkiye'de salname 20 bilyon metreküp su tasarrufu sağlanabileceğini söyledi.
Türkiye Kent Konseyleri Platformu 27. Genel Kurulu, Edirne Kent Konseyi ev sahipliğinde Edirne Belediyesi Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi.
Küresel hava krizi ve etkilerinin konuşulmuş olduğu görüşmede "İklim Krizi ve Kır" başlıklı banak işleyen Prof. Dr. Orta, hava değişikliğiyle beraberce kuraklığın etkilerinin içten hissedilmeye başlandığını belirtti.
Orta, kuraklığın gayrı natürel afetlere mucibince etkilerinin aşırı hâlâ iri ve onarılamayacak zararlara bozukluk bulunduğunu anlatım etti.
Kuraklığın sonuç senelerde tesirinin arttığını, su sıkıntılarının giriş göstermeye başladığını özetleyen Orta şu halde bitmeme etti:
"Uzun sene averajlarına mucibince az yağmur düşmesiyle meteorolojik kuraklık oluşuyor. Sonra topraktaki rutubet azalıyor ve zirai kuraklık başlıyor. Ardından arazi altı ve arazi üstü su kaynakları azalmaya başlıyor, hidrolojik kuraklık ortaya çıkıyor. En böylelikle deminden tamamı dünyada yaşanmış olan şahısların cebini ve sağlığını etkileyen sosyoekonomik kuraklık. Bunlara hakkında lazım önlemlerin katılması gerekiyor."
Orta, geçer suyun üçte ikisinin zirai sulamaya gittiğini ve bu oranın aşırı erdemli olduğuna dikkati çekti.
Vahşi sulama sistemlerinin hesabına çağcıl sistemlere yönelmenin gereğini vurgulayan Orta, "Geleneksel yöntemlerden vazgeçmemiz lazım. Çeltik ekmeyeceğiz, ne yapalım? Bulgur pilavı ile kılıç bu işi aşırı hâlâ şen yaparız. Belki canımız acıyacak, çeltikçiler toy iş anımsamak mecburiyetinde duracak ancak deva yok." dedi.
Orta, Türkiye'de zirai sulamaya yılda 40 bilyon metreküp su harcandığını belirtti.
Eski dizge sulama şekillerinde kayıpların iri bulunduğunu özetleyen Orta şunları kaydetti:
"Sulamada aşırı kaybımız var, elden gizli dizge sulamaya geçmemiz lazım. Yağmurlama ve sekte sulama sitemlerine geçilmesi gerekli. Türkiye'de 6 milyon hektar meydan sulanıyor, hala yüzdelik 85'i satıh sulamayla yapılıyor. Yalnızca yüzdelik 15'i yağmurlama ve sekte sulama sistemiyle yapılıyor.
Salma sulamada 100 litrenin 70 litresini kaybediyoruz, yağmurlama ve sekte sulamada az hâlâ tek zayi yok. Yüz litrenin 90-95 litresini kullanabiliyoruz. Başka kez yok, sulama sistemlerini değiştirmemiz lazım. Çok acele halde şekilleri değiştirmeliyiz. Sulama şekillerinin kraliçesi sekte sulama sistemi. Her yerde de uygulayabilirsiniz. Sulama yöntemlerini değiştirerek yılda 20 bilyon metreküp su tasarrufu edebiliriz. Yılda zirai sulamaya 40 bilyon metreküp su harcıyoruz, yarısını tasarruf edebiliriz. Bu işi besin güvenliğini bozmadan gerçekleştirebiliriz."
