İstanbul
Aylin Sezgin, otizmli çocuğunun gelişimi düşüncesince savaşım fail binlerce anneden biri. Bankacılık ve mal sektöründe kariyer basamaklarında yavaş yavaş ilerlerken, otizm tanısı konulmuş bulunan oğlu Cem Sezgin'in gelişimi düşüncesince iş yaşamına aralık verici Sezgin, 1997 senesinde ülkede otizm hesabına tam düzentileme ve terbiye olanağı bulunmadığı düşüncesince diyar haricinde tetkikat yaptı. ABD, İngiltere ve İsrail'de araştırmalarda bulunarak, otizmli evlatların gelişiminde asistan olacak tutum modelini Türkiye'ye getirmeye değişmeyen verici Sezgin, Boğaziçi Üniversitesinden arkadaşı Mine Narin ile baş başa 2003 senesinde Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfını kurdu.
Otizmli evlatların gelişimine ulama sağlamayı amaçlayan vakıf, "Çocuklar ve Aileler İçin Otizm Tarama Projesi", "Anne-Babalara Yönelik E-Öğrenme Portalı ile Otizmli Çocukların Okul Öncesi Eğitime Katılımlarının Artırılması", "Otizmli Gençlerin Üretkenliğinin Artırılması ve İşgücü Piyasasına Girişlerinin Desteklenmesi", "Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri Geliştirme" kabil ehemmiyetli projeleri de yaşama geçirdi.
Tohum Otizm Vakfının Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı vazifesini sürdüren ve vakfın çalışmalarında canlı gösteriş üstüne alan Sezgin, AA muhabirine, oğlu Cem Sezgin düşüncesince verdiği mücadeleyi ve vakfın çalışmalarını anlattı.
Doğum yaptıktan tahminî 3 ay sonra, koşa bebeklerinden bir tanesi bulunan Cem'de ortak ayrımlılık görmesi hesabına onu doktora götürdüğünü özetleyen Sezgin, şu biçimde konuştu:
"Oğlum kucağıma geldiği devir anlayışsız dururdu. Sarıldığında cezaevi hücre gelmiyorduk. Daha sonradan oyuncaklarıyla manalı oynayamadığını gördüm. Mesela otomobilini dar çevirip tekerleklerini döndürürdü. Yürüme ve fiziki hareketlerde kardeşinden henüz önde fakat içtimai ilişkilerde aşırı henüz gerideydi. Hiçbir yerde durmuyordu ve hiperaktifti. Gecede az vakit uyuyabiliyordu. Daha evvela bebek bakmadığım düşüncesince ne işe yaradığını bilemiyordum ve bebek doktorumuza soruyordum. Onlar da ortak obje söylemiyorlardı. Bir psikiyatriste gitmeye değişmeyen verdik ve orada otizm şüphesinden bahsettiler. 1999 yıllarında genel ağ aşırı sınırlıydı ve araştırabileceğimiz imkanlarımız yoktu. Dolayısıyla detayları o tarihte kitaplardan öğrenebiliyorduk. Bir dostum diyar dışına gitmişti ve bana kaynak etti. Ben de oğlum Cem'i alıp ABD'deki merkeze gittik. ABD'de 12 vakit ortamında oğluma otizm tanısı konuldu."
Otizmin yaşantı boyu bitmeme ettiğini öğrendikten sonradan araştırmalarını henüz da derinleştirdiğini tabir fail Sezgin, diyar dışındaki ile Türkiye'deki icraat arasındaki farkı görür görmez de karamsarlığının arttığını anlattı. Anne adına ruh ilmi dayanak almaya bitmeme ettiğini, çocuğuyla ilgilenmesi icap ettiğini fakat kesinlikle ilgileneceğini bilemediğini özetleyen Sezgin, üniversiteden arkadaşı Mine Narin ile diyar dışına gidip en akıllıcasına modeli Türkiye'ye getirmeye değişmeyen verdiklerini söyledi. İngiltere, İsrail ve ABD'ye biraz ülkeye gezi ettiklerini ve akademisyenlerle ortak araya geldiklerini vurgulayan Sezgin, diyar haricinde değişik kurumları görüşme ederek, Türkiye düşüncesince en uygulanabilir modeli getirmeyi kararlaştırdıklarını belirtti.
Sezgin, şunları kaydetti:
"Tohum Otizm Vakfını 2003 senesinde kurduk. Getirmek istediğimiz manken kullanışlı tutum analiziydi. Bu Türkiye'de namevcut gibiydi. Bu modeli ülkemize getirerek bunun tanıtımını hazırlamaya başladık. Özellikle davranışların arama dibine alınmasıyla ait değerli ortak yöntem. Bilimsel araştırmalara gereğince değişmeyen verdik. Bu bölgede meydana getirilen ilmî kontrolleri toplayan İngiltere'de yapılış vardı. Onun raporlarını inceledik. Bir aralık kurumları gine görüşme ederek, zat gözümüzle de kandırma olduk ki kullanışlı tutum analizi nitekim küçüklere bulaşık ediyor. Otizmli evlatların eğitimi düşüncesince kullanışlı tutum analizini önceki kılıç Türkiye'ye getirdik. Şu an nice merkezde uygulanabilir halde zira sağlam aşırı terbiyeci yetiştirdik."
Oğlu Cem üstünde de kullanışlı tutum analizinin müspet neticeler verdiğini dile getiren Sezgin, "Tohum Otizm Vakfı okuluyla eğitimine bitmeme fail oğlum Cem musiki lisesine girmeyi başardı. Piyano çalıyor ve yüzüyor Cem, İBB ulusal takımında ulusal yüzücü ve Avrupa 3.'sü oldu." dedi. Vakıflarının hemen ortak terbiye merkezi değil ayrımsız sürede ortak yetişim ve eğitmen yetiştirme merkezi olduğuna da ayraç fail Sezgin, şu detayları verdi:
"Tohum Otizm Vakfında burslu çocuklarımız var, onlar eğer olmazsa olmaz. Ayrıca, vakfı kurarken hemen olanağı sıfır ailelere müteveccih hususi ortak ekol adına düşünmedik, 'Sistemi kesinlikle tecrübe edelim da henüz ortak tomar kişiye ulaştıralım' diyerek hakkıyla ağrı ettik ve bunun hesabına çalıştık. Rehabilitasyon modelinin de farklısını yaptık. Devlet 12 vakit veriyor, fakat hesabına henüz da ortak tomar terbiye vererek 24 vakit kabil ortak manken oluşturduk. Böylece 'çocuklarımızın henüz ortak tomar büyümesine olanak sağlayalım' dedik. Kapasitesi 150 mektepli bulunan vakfa ilişkin okulda meri terbiye modelimiz, 1 yaşından 50-60 yaşına denli ortak insanoğlu ömrünü kapsayacak izlence zenginliğine sahip. Yaklaşık evlatlarımızın yarısına burs vereceğiz dedik. Okulun açıldığı 2006 yılından itibaren bugüne kadar, 1000'in üstünde otizmli çocuğumuza burs verdik. Pandemide güçlü sınırlanmış kaynağa karşın öğrencilerimize burs desteği sağlamaya çaba ettik."
"Otizmi duyduğunu belirtenlerin payı 2015'te yüzdelik 29 iken, 2021'de yüzdelik 72 oldu"
Sezgin, vakfın "2021 yılı Türkiye'deki Bireylerin Otizm Algısı ve Bilgi Düzeyi Araştırması"na da değinerek, şu açıklamalarda bulundu:
"2015 araştırı raporunda, 'Otizm isminde gelişimsel ortak ayrımlılık duydunuz mu?' sorusuna, iştirakçilerin hemen yüzdelik 29'u 'evet, duydum' cevabını vermişti. 2017 araştırı raporunda ise bu miktar yüzdelik 58'e çıkmıştı. 2019'da otizmi duyduğunu belirtenlerin payı manalı biçimde yükselerek, yüzdelik 83'ü bulmuştur. 2021'de ise otizmi duyduğunu belirtenlerin payı yüzdelik 72 olmuştur."
Sezgin vakıflarının amacının yüzdelik 100 bilinirlik ve yüzdelik 100 farkındalık bulunduğunu belirterek, gelişigüzel ilde ve mahallede hususi terbiye sınıfının olması gerektiğine dikkati çekti. Sezgin, "Çocuklarımızın terbiye alması ve henüz sonradan işe yerleştirilebilir bir duruma gelebilmesi gerekir. Eğer hakeza olursa kılıç vakfımızı bitmeme yol açmak yerinde değiliz, görevimizi tamamlayıp arka de çekilebiliriz. Bu derinlemesine soluklu ortak erek fakat umuyorum ki önümüzdeki 20 sene ortamında bunu gerçekleştirebileceğiz. Devletimiz, hediye yapanlar, okulda çalışanlar ve STK'lar adına inşallah otizm hisse senedi planındaki hepsi evreleri gerçekleştireceğiz ve akıbet alacağız." diyerek konuştu.
Cem'in anası olmasının sahn felsefesini aşırı değiştirdiğini tabir fail Sezgin, Cem'e otizm tanısı konulmasının arkası esna iri sıkıntı yaşadığını fakat demin oğlu vesilesiyle öteki küçüklere iane ve işlev götürdüğünü anlatarak "Oğlum, ayrımsız sürede evimizin de meymenet böceği. Her obje önceki özellikle gördüğünüz kabil olmayabilir ve aşırı değişik ortak sona gidebilir." dedi.
"Piyano çalmayı seviyorum"
Annesiyle bu arada otizmle savaşım ederek spor ve musiki yaşamında nice başarılara imza atan Cem Sezgin, 2018'de 200 m. başıboş kategori, 100 m. kelebek küme dereceleriyle Türkiye hususi Sporcular Yüzme Şampiyonası'nda dü sene fevk üstüne üstlük Türkiye birinciliği kazandı. Sezgin, İrlanda Dublin'de planlı Avrupa Paralimpik Şampiyonası'na iltihak hakkı elde etti.
Yüzmenin yanı esna müziği de aşırı sevdiğini söyleyen, piyano çalmayı öğrendiğini tabir fail Sezgin, "Piyanoda Türk marşını çaldım. Kubat'ı aşırı seviyorum. Onunla bu arada dinleti hasretmek isterim. Arkadaşlarımla aram iyi. Vakıfta terbiye alıyorum. Eğitim şart. Yüzmeyi seviyorum. Yüzme beni rahatlatıyor. Avrupa şampiyonu oldum ve madalyalarım var. Spor yapıyorum, alıştırma yapıyorum, evde dinleniyorum." diyerek konuştu.
