İstanbul
Kubbealtı Fotokopi, nadide kitapların kopyalarının elde edilmiş bulunduğu ortak toprak olmanın ötesinde bilgi yaşamının kalbinin attığı, nabzının tutulduğu ortak ekin merkezi denli çalışıyor.
Tarihçi, edebiyatçı, araştırmacı, tedris üyesi ve doktora öğrencilerinin yolunun kesinlikle ortak kere düşmüş bulunduğu bu mekan, 60 senedir kitapla hemhal bulunan Hanifi Kayan yönetiminde 1995'ten bu yana Cağaloğlu'nda fariza veriyor.
Bir işaret tutkunu bulunan Kayan, Osmanlı Türkçesi ve Türkçe'nin beraberinde dayanıklı baş döndürücü ecnebi dilde piyasada rahatlıkla bulunamayan ayrıca bulunması olanaksız bulunan kitap, ceride ve mecmuaları kişi çatısı altında ortak araya getiriyor.
Kayan, sahaflığa elbette başladığını, Kubbealtı Fotokopi'nin kestirmece 30 salname hikayesini, Cağaloğlu'nun dünü ve bugününü AA muhabirine anlattı.
Ortaokul yıllarında okumuş bulunduğu Malatya Gazi İlkokulu'nda emektar kitapları sayışma eliyle satarak bu işe başlamış bulunan Kayan, İstanbul'a geldikten sonraları da ekol kitapları bey işini sürdürdüğünü anlatım etti.
Beyazıt Camisi'nin minaresinin altında 12 Eylül Darbesine denli sahaflık hazırlamaya bitmeme ettiğine dikkati çekici Kayan, "Pazar günleri Beyazıt Çınaraltı'nda yada Çadırcılar Caddesi'nde işporta yapıyordum. 1985'ten sonraları da tıpkıçekim işine başlamıştım. Tabii bizim alıcılarımız darülfünun tedris görevlileriydi ve bizi ayrımlı ortak yöne getirdiler. Onların bulamayacağı kitapları fotokopiyle hazırlamaya başladım." dedi.
"Belki ferda uğur boncuğu yayınevi kalmayacak"
Kayan, 1995'te Osmanlı arşivlerine DOĞRU iktisap etmek düşüncesince Cağaloğlu'na taşındığını belirterek, alıcı potansiyelinin yüzdelik 90'ının arşive mevrut tedris üyesi ve araştırmacılardan oluştuğunu söyledi.
Osmanlı arşivlerinin Cağaloğlu'ndan taşınması ve dijitalin ciddilik kazanmasıyla işlerinin azaldığını aktaran Kayan, şöyleki bitmeme etti:
"Bizim yaptığımız işler ağız ağıza emektar şeyler. Yeni ortak şeyle ilgimiz yok. Yine gelen, arayan ve PDF gönderenler ayrımsız akademisyenler. Teknoloji işi kolaylaştırıyor zorla iş sayısı düştü. Cağaloğlu, Osmanlı arşivleri gidene denli baş döndürücü yoğundu. Zaten Cağaloğlu bütün akademisyenlerin, işaret meraklılarının uğramış bulunduğu yerdi. Şu anda Cağaloğlu'nda kimseyi göremezsiniz. Kitap evleri de azaldı, oturacak toprak de kalmadı. Cağaloğlu şu anda ağız ağıza turizme yönelik. Belki ferda uğur boncuğu yayınevi kalmayacak."
Medya kuruluşlarının Cağaloğlu'nda ofisleri olması icap ettiğini korumak için çaba sarfeden Hanifi Kayan, Cağaloğlu'nun neşriyat yaşamını yaşatabilmek düşüncesince biricik çarenin bu bulunduğunu dile getirdi.
"Şu anda yüzdelik 90'ının müderris bulunduğu hocaların bütünü buraya gelirlerdi"
Kayan, Halil İnalcık'tan İlber Ortaylı'ya Mehmet Genç'ten Teoman Duralı'ya denli ehemmiyetli şahsiyetlerin namına işaret sorduğunu ve işaret yaptırdığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Eski günlerde dükkanı açardım, çay demlerdim, üniversiteden ortak öğretmen gelirdi. Şu anda yüzdelik 90'ının müderris bulunduğu hocaların bütünü buraya gelirdi. Hatta tanımadığım müverrih kalmadı. Mesela Halil İnalcık Hoca'nın ortak devir arşivden çıkıp geldiğini görürdüm. Hoca geldi oturdu, çay demlemiştim, çapraz dobra 2 çay da içtik, geveze ettik. Kitap arzusu vardı, yaptım gönderdim. Diğer hocalar doğrusu daim buradalardı. Rahmetli Mehmet Genç Hoca örneğin ölüm etmeden ortak ay öncesine denli fark ortak şeyler istemişti. Bizzat evine gönderdim. İlber Hoca (Ortaylı) indinde 2 ecnebi profesörle gelirdi. 'Bunlar seni bizlerden artık elleme tanıyorlar' dedi. Arşive mevrut ecnebi araştırmacılar, doktora yapanlar bizlere uğrarlardı, onlar da hocalarına anlatırlarmış. Yani bu çeşit şeylere baş döndürücü rastladım. İlber Hoca buraya ulaştığında ortak işaret seçişi bulunmaktadır şok edersiniz. Epey işaret seçmişti, kimi siparişleri de vardı gönderdim. Teoman Hoca (Duralı) değme hafta uğrar ortak şeyler yaptırır. Eskiden işaret getirirlerdi, deminden PDF getiriyorlar."
Sahaflıktan fotokopiciliğe intikal öyküsünü de özetleyen Hanifi Kayan, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Akademisyen ve araştırmacılar basımı sıfır ve piyasada bulamadıkları kitapları alışılagelen tıpkıçekim yaptırıyorlarmış. Biz de 'Bu kitaplar hakeza dümdüz çarşaf tıpkıçekim gayrimümkün işaret formatında yapalım' diyince bizi yeğleme ettiler. Dolayısıyla onların getirmiş bulunduğu kitaplardan ortak belgelik oluştu. Ben arşivime uğur boncuğu kitabı kişi isteğimle koymadım. Tüm akademisyenlerin getirdiği, bulamayacağı kitapları koydum. Mesela Osmanlı kroniklerinde Osmanlıcaların elden elden bütünü bulunan elimde. Eski senelerde doktoraya başlamış bulunan değme mektepli gelirdi gerçekli birilerini alırdı. Hatta sorarlardı 'Daha ne alayım, ne kitabı alayım?' diye. Şimdi sonuç on yılda bunlar kayboldu. Yeni akademisyenlerde işaret kabul etme gereksinimi namevcut zira PDF'ler var."
Kayan, meydana getirmiş bulunduğu işin muhatapları nedeniyle artık elit ortak yığın ve şuurlu insanlarla olmaktan ezgi duyduğunu vurgulayarak, meydana getirmiş bulunduğu işin maddesel şekilde baş döndürücü iri karşılığı sıfır fakat sevilince yapılabilecek ortak iş bulunduğunu dile getirdi.
