Kayseri
UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ndeki Koramaz Vadisi'ndeki binlerce salname zamanı geçmişe cemaat yerleşme yerlerinde demet bozumu yapılıyor.
Tarihi Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse ve Bağpınar mahallelerinin toprak almış bulunduğu vadide, elden gelişigüzel ailenin üzüm bağı bulunuyor.
Geçmişte ailelerin geçimlerini sağlamada ehemmiyetli gösteriş oynayan bağlardan elde edilmiş üzüm, ahit ise çoğu kez evlerde kışın gitmek kabilinden saklanıyor ve ya pekmez yapılarak değerlendiriliyor.
Vadideki Turan Mahallesi'nde canlı Ali Nehir, AA muhabirine, vaktiyle 6 dönüm üzüm bağları olduğunu, bakımsızlıktan şu an 3 bin dönümünden verim aldıklarını söyledi.
Bu sene kuraklığa karşın üzümün ferah bulunduğunu tabir fail Nehir, "Üzümü kestikten sonradan pekmez gerçekleştirmek düşüncesince birazını seçeriz, elleme vaziyette olanları da kışın kemirmek düşüncesince asarız. İhtiyacımız olanı evde tüketiriz, komşulara dağıtırız, arka kalanını satarız. Bu sene pekmezin kilosunu 35 liradan satmayı düşünüyoruz. Üzüm türü baş döndürücü bulunduğu düşüncesince pekmezimiz de içimli olur. Dirmit, çavuş üzümü var, hevek üzümü, gül üzümü var. Çok olunca verimi de lezzeti de dobra olmakta zira gelişigüzel üzümün keyfi başka." sanarak konuştu.
Nehir, çocukluğundan beri vadideki köylerde bağcılık yapıldığını, acemi soy sop ilgilenmediği düşüncesince giderek bağların berbat kaldığını belirtti.
Eskiden bağlarda leyli kalındığını özetleyen Nehir, "Dedelerimiz geçimini buradan sağlarmış. Buradaki üzümü apayrı köylere götürür, kendilerinde sıfır ürünler ile sayışma ederlermiş. Daha ilk buraya muvasala kısıtlanmış bulunduğu düşüncesince bağlara efsanevi kuvvetiyle gelinirdi. Ulaşım güç bulunduğu düşüncesince 'elençi' dediğimiz odalarda günlerce kalınırdı. Bağın gözünü açmaya, budamaya, toprağını sürmeye geldiklerinde burada leyli kalırlardı. Şimdi bağımızı ortak gündüz de bozuyoruz." ifadesini kullandı.
"Bağ bozumunu şenlik zarfında afiyetle yaparız"
Solmaz Sıvar (60) da vaktiyle güçlükler zarfında hasat yapıldığını belirterek, "Burada 20 gündüz yatardık. Dağlardan pekmezi kaynatacak ocağı acıtmak düşüncesince diken keserdik. Şimdi çabalamak baş döndürücü dobra geliyor, üzümü yiyoruz, yemediğimizi de satıyoruz. Kız kardeşlerimle bu arada ailemizin bizlere bıraktığı bu bağda mahcupluk yapıyoruz." biçiminde konuştu.
Bağ bozumu karşılayıcı sarıklı Tuğba Gökyıldırım ise çocukluğundan beri anneannesinin bağında demet bozumuna katıldığını aktardı.
Gökyıldırım, "Tüm fasile demet bozumu düşüncesince burada toplanırız. Bağ bozumunu şenlik zarfında afiyetle yaparız. Sonrasında da pekmez kaynatılır, üzümler paylaşılır, dahası satılır. Koramaz Vadisi köyümüzün tanıtımı düşüncesince şişman ulama sağlıyor. Burada gelişigüzel hafta sonu yürüyüşler yapılıyor, köylerimiz tanıtılıyor." dedi.
