Elazığ
Köylerde ekmek ihtiyacını istikbal etmek düşüncesince haftada ortak birleşen kadınlar, akşamdan uymayan hamurla mayaladıkları, alanda imal edilen birlik buğday unu ile yoğrulan hamur harcını oklava ile açarak odun ateşinde sac üstünde pişiriyor.
Yıllardır karye sofralarından kem sıfır sac ekmeğinde ortak eski ekmek yapımından artırılan ortak zerre hamur kullanılıyor. Geçmişte serin ortak ortamda, zamanımızda ise buzdolabında korunum edilerek maya adına geçer bu hamur, sac ekmeğinin lezzetine hoşlanma katıyor.
Bu hoşlanma telaşının yaşandığı köylerden Beşik köyünde de hanımlar haftada ortak kolları sıvayarak iri emekle sac ekmeği hazırlıyor.
Kent merkezinde bu lezzeti arayan yurttaşlar düşüncesince bir takım imalathanelerde hanımlar sac ekmeği yaparak satışa sunuyor.
"Çocukluğumuzun ekmek lezzetini veriyor"
Köyde canlı bayanlardan Fatma Yavuz, AA muhabirine, köylerinin site merkezine yaklaşan bulunmasına karşın elan dimdik ve besleyen bulunduğunu fikren anadan görme yöntemlerle sac ekmeği yapımını sürdürdüklerini söyledi.
Ekmeği imece usulü hazırladıklarını, artırdıkları hamurları ortak ahir ekmek imalinde maya adına kullandıklarını dile getiren Yavuz, "Hazır mayayı hamurumuza koymuyoruz. Bu ekmek çocukluğumuzun ekmek lezzetini veriyor bize. Bu hoşlanma unumuzun kepekli olmasından, uymayan hamurla yapmamızdan kaynaklanıyor." dedi.
Yavuz, herhangi ortak hafta ekmek hazırladıklarını, körpe taze tükettiklerini anlatarak, konuk vardığında bu ekmeği onlara ağırlama etmekten kıvançlı olduklarını tabir etti.
"Çok ayrımlı ortak lezzeti var"
Özlen Yıldız ise uymayan mayalı ekmeği hem hoşlanma adına beğendikleri bununla birlikte geçmişten mevrut ortak anane bulunduğu düşüncesince inşası güç bulunmasına karşın yeğleme ettiklerini belirtti.
"Ninelerimizden küsurat bu ekmek kültürünün unutulmaması düşüncesince elimizden geldiğince kızlarımıza da öğretmeye çalışacağız." diyen Yıldız, bu lezzeti her insana tattırmaya çalıştıklarını söyledi.
Üzeyir Yıldız da sac ekmeğinin buğday unu ile üretilmesinden çevre dimdik da bulunduğunu düşündüklerini dile getirdi.
Ekşi hamur kullanımının familya büyüklerinin anlatımına mucibince 200 salname ortak mazisi bulunduğunu özetleyen Yıldız, "Bu mayanın geçmiş ne yapıldığını bilmediğimiz düşüncesince herhangi ortak ekmek imalinde ortak hacim hamur artırıyoruz." ifadesini kullandı.
Yıldız, "Doğal un ve maya tercih ettiğimiz düşüncesince ekmeğimizin keyfi çocukluğumuzda büyüklerimizin meydana getirdiği üzere aşırı içimli oluyor. Bu anadan görme ekmeği yaparken ninelerimiz güneşte kuruttukları domatesi hamura ekliyordu. Bu, ekmeğe ayrımlı ortak hoşlanma katıyordu. Biz de bazısı devir bire ortak lezzeti belirlemek düşüncesince natürel ürettiğimiz kurutmalık domatesleri un biçimine getirip hamurumuza katıyoruz." sanarak konuştu.
