Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, topu topu dünyayı çabucak tesiri dibine düzlük ve yeniyıl arifesinde ABD ve Avrupa'da kapanmaları baştan gündeme getiren Omicron varyantı huzur değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Yavuz, pandemi başladığından bu yana daim dünkü dalgalardan bahsedildiğini fakat bu kez asıl ortak tsunami ile huzur karşıya olunduğunu söyledi. Prof. Dr. Yavuz, Güney Afrika'dan mevrut veriler hastalığın ferah seyirli bulunduğunu gösterse de vakaların çoğunluğunu gençlerin oluşturması ve Güney Afrika'da toplumda rahatsızlığı nakil oranının yüzdelik 75'leri bulması dolayısıyla Omicron'un ferah hastalığa illet olduğuna ilişkin stabil ortak kanıya iktiran etmek düşüncesince hâlâ baş döndürücü er bulunduğunu vurguladı. Prof. Dr. Yavuz, İngiltere ve Norveç'ten mevrut bilgilere gereğince çor seyrinin hâlâ baş döndürücü Delta varyantına benzediği anlamında olduğunu, fakat Omicron'un sirayet hızının Delta'yı katladığı cezaevi önüne alındığında, hikâye sayılarının esenlik sistemlerini zorlayabilecek düzeylere erişme riski bulunduğunu belirtti.
"AMERİKA'DA BİR AY İÇİNDE NEREDEYSE BASKIN HALE GELDİ"
Prof. Dr. Yavuz, "Güney Afrika'da Kasım sonuna akilane ortaya çıktıktan sonra, ortak ay ortamında güvenilmez aceleci çoğalarak, kestirmece gelişigüzel 2 günde bir, enfeksiyon sayısı ikiye katlanarak, şu anda topu topu enfeksiyonların yüzdelik yüze yakınına illet olmaktadır Omicron. Orada tanımlandıktan çelimsiz müddet ortamında de elden hoppadak dünyanın etraflı ülkelerine yayıldı bire ortak hızla. Ne eyvah ki öbür devletlerde de dominant bir duruma gelmeye başladı. Dün söz gelişi ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi CDC genomik surveyansı açıkladılar, yüzdelik 73. (Yani dünkü Kovid enfeksiyonlarının yüzdelik 73'ü Omicron'a ilişkin ortaya çıkıyor.) Çok biçimsiz bulunduğunu duyuyorduk fakat ego de beklemiyordum bu kadarını açıkçası. Daha 1 ay geçmeden ABD'de de az hâlâ dominant bir duruma mevrut durumda." dedi.
"AVRUPA VERİLERİ GÜNEY AFRİKA'DAKİ GİBİ GÖRÜNMÜYOR"
Güney Afrika'da hastalığın ferah seyirli gözlenmesinin rehavete kere açmaması icap ettiğini vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, "Halkın elden hoppadak yüzdelik 75'i rahatsızlığı geçirmiş durumda. Acaba ona mı bağlı, yok ise orada hâlâ canlı ortak popülasyon var, ona mı bağlı; hâlâ bu probleminin cevabı ortaya çıkmadı. Ama Avrupa deneyimine bakıyoruz, söylenti gelişi İngiltere'de şu an çabucak çoğalıyor. Norveç'te gene vakaların az hâlâ yüzdelik 25'i Omicron. Orada bire ortak safiha görülmedi açıkçası. Daha baş döndürücü Delta kabilinden aşama kaydediyor hastalığın seyri. Bu çabucak bereketli ortak virüsün o denli baş döndürücü ortak tomar sayıda insanı hastalandırabilir ki hem şifahane kapasitelerini aşma, tıpkı zamanda ölümleri açık açık tezyit riski baş döndürücü yüksek. Bu sebeple öncekileri daim dalga kendisine görüyorduk fakat şu andaki hakkıyla tsunami gidiyor. Çok aceleci yayılıyor ve baş döndürücü sayıda insanı baş döndürücü hazırlop ortak biçimde enfekte edebiliyor. Hem hikâye sayısını tıpkı zamanda ahiret yolculuğu sayılarının artırabileceğine müteveccih veriler var. Bu baş döndürücü korku yaratıyor bizde gerçekten" biçiminde konuştu.
"LİSEYE GİDEN KENDİ KIZIMA DA AŞI YAPTIRDIM"
Omicron açısından katılması müstelzim önlemlere de yer veren Prof. Dr. Yavuz, bunun başlangıcında gene aşılamanın geldiğini söyledi. Prof. Dr. Yavuz, "Bizim en şişman sıkıntımız bu hastalıkta, ölüm. Şu anda dölleme sağlandığında, ek dozlar da yapıldığında, gene ahiret yolculuğu ve asıl hastalıktan korunabilmek şişman miktarda belkili oluyor. Yapılan çalışmalarda aşılanmanın, üç düze mRNA aşısından sonradan hala yüzdelik 75 asıl çor ve ölümden koruduğu gösterildi. Türkiye'de ilkah oranımız hala yüzdelik 60'larda. Bunu artırmamız şart. Çocuk grubunda da aşılanmaya geçilmesi gerekiyor. 5-11 gözyaşı grubuna geçer not aşının Türkiye'ye de gelmesi ve telkih hakkı tanınması gerekiyor. Yine canlı gözyaşı grubunda, 12 gözyaşı üzerinde dölleme baş döndürücü aheste gidiyor. Benim kızım da ortaöğretim talebesi ve telkih hakkı tanımlandığı anda yaptırdım. Üçüncü düze hakkı geldiğinde, onu da yaptıracağım." sanarak konuştu.
"BİLMEDİĞİNİZ KİŞİLERLE BİR ARAYA GELMEYİN"
Dünyada ayrışık devletlerde kapanma kararlarının alınmaya başlandığını fakat Türkiye düşüncesince hakeza ortak durumun şu an bahis konusu olmadığının defaatle dile getirildiğini kail Prof. Dr. Yavuz, "En azından kalabalıkların azaltılması zımnında gidilebilir. Maske kullanması baş döndürücü eleştiri bir duruma geliyor. Uygun ve aklık peçe kıymetlendirmek gerekiyor. Özellikle riskli gruplarda tarama testlerinin, ercecik yakalayarak izole edebilmek düşüncesince yapılması lazım. Hapishaneler, okullar kabilinden yerlerde derneşik tarama testleri yapılmalı. Mümkünse akla yatkın sektörlerde açıktan düzentileme sistemine bu zamanda arka dönülmesi sansasyonel olabilir. Ama en önemlisi başta yılbaşı kutlamaları esnasında banko baş döndürücü kalabalıklara girilmemeli. Bunalmış iktisap etmek akılsızcasına tavırlar yapmamıza esbabımucibe olmamalı. Daha ıvır zıvır gruplarla, söylenti gelişi dört dörtlük aşılı bulunduğunu bildiğiniz üç iptidai eş ile ihtimal ortak araya gelinebilir. Ama tanımadığınız, bilmediğiniz, telkih olup olmadığı için bilgisiz olduğunuz neşeli gruplarla, alelhusus ki kapalı, neşeli ortamlarda banko ortak araya gelinmemesi lazım." biçiminde konuştu.
"PANKORONAVİRÜS AŞILARINDAN UMUTLUYUM"
Koronavirüslerin hepsine huzur sansasyonel olabilecek pankoronavirüs aşısı ile ait çalışmalardan da bahseden Prof. Dr. Yavuz, bu çalışmalardan umutlu bulunduğunu ve bu aşılar çıkarsa bundan sonradan değişinim kaygısı kalmadan topu topu koronavirüs türlerine huzur dehalet sağlanabileceğini söyleyerek laflarını şöyleki noktaladı:
"Bir teneffüs yolu virüsünün telkih bağışıklığından kaçması, bizim açımızdan baş döndürücü olağanüstü ortak obje değil. Bunu gripten de filhakika biliyoruz. Burada ehemmiyetli olan, genomik sürveyansın yapılması ve (baskın bulunan suşa göre) aşının ne devir değişmesi gerektiğine değişmeyen verilmesi. mesela enflüanza aşılarında, telkih etkinliği yüzdelik 50'nin dibine düştüğünde, o anda dominant bulunan suşa huzur dünkü telkih emek vermesi yapılır. Şu anda halen üç düze mRNA aşıları ile yüzdelik 75'e vasıl oranlarda korunabiliyoruz. Bu, enflüanza aşılarının etkinliğinden hâlâ yüksek. Şu anda virüsün aşılardan kaçabilmesi, Spike proteininin mahsus bölgelerinin üstündeki mutasyonlar dolayısıyla oluyor. (Virüs Spike'ı kullanarak insanoğlu hücresine geçebiliyor şu demek olmaktadır ki bulaşıyor.) Ama Spike proteininde mutasyondan mahfuz yerler de var. Onlar bulunarak da dünkü telkih emek harcamaları yürüyor. Ama Sars-Cov 2'nin yalnızca Spike proteini değil, 29 kıta değişik proteini var. Virüsün replikasyonu dediğimiz şu demek olmaktadır ki RNA'sının çoğalmasını (dolayısıyla virüsün kendini çoğaltmasını) sağlayıcı bazısı enzimleri var. Ona huzur gelişen T göze yanıtının (bağışıklığın dağarcık hücresi), esasta etraflı koronavirüslere, şu demek olmaktadır ki dumağı yapanlar da dahil, MERS, SARS, etraflı koronavirüslere huzur baş döndürücü sansasyonel ortak T göze cevabı sağlamış olduğu gösterildi. Sadece Spike değil, virüsün toplamdaki 29 proteininin gelişigüzel birine huzur da icraat yapılıyor. İşte bunların hepsini hedefleyebilecek, şu demek olmaktadır ki virüsün aşılardan kaçışını önleyebilecek pankoronavirüs aşıları bunlar. Bu çalışmalardan ümitliyiz Böylece değişinim sıkıntısıyla başa çıkılmış olunacak. Aslında gripte de bu icraat yapılıyor. Ben ümitliyim bu çalışmalardan, pankoronavirüs aşısı da behemehâl bulunacaktır."
