AÜ Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan başkanlığında, 2021 senesinde meydana getirilen organ nakilleri üzerine istimara toplantısı düzenlendi. Toplantıya Prof. Dr. Özlenen Özkan, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Turhan, AÜ Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Yıldıray Çete, AÜ Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Bülent Aydınlı, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Bayezid, Organ Nakli Koordinatörü Öğretim Görevlisi Nilgün Bilal ve tedrisat üyeleri katıldı.
'204 BÖBREK NAKLİNİN 19'U ÇOCUK NAKİLLER'
Prof. Dr. Bülent Aydınlı, organ aktarımı merkezinin bu sene 40'ıncı yılını tamamlamakta bulunduğunu söyledi. 40 yılda gelinen noktanın diyar hesabına aşırı şişman bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Aydınlı, "Bu sene ortamında 204 böbrek nakli, 56 uykuluk nakli, 2 ihtisas ve 2 karma doku nakli işlenmiş durumda. 204 böbrek naklinin 19'u bebek nakiller. 56 uykuluk naklinin de 8'i bebek nakiller. Çocuklardan yaptığımız nakillere ilkin ehemmiyet veriyoruz. Çünkü çocuklarımıza organ bağışı hâlâ az bulunduğu düşüncesince aşırı indinde tomar hediye çıkmıyor. Bazen büyüklerden bağışlanan organlardan, arada indinde ana ve babalarından bağışlanan organlarla çocuklarımızı yaşamda tutmaya çalışıyoruz" dedi.
'NAKİLLERDE EN ÜST SIRADA YER ALIYORUZ'
Pandemiyle bu arada hepsi dünyada bulunduğu derece vatanımızda de bellek ölümünden organ bağışı azaldığını aktaran Prof. Dr. Aydınlı, "Bu gidişat da bizi ağır etkiliyor. Bu sene hemen 204 böbrek naklinin 9'u bellek ölümünden, uykuluk naklinde de 4 insana yaptığımız aktarım bellek ölümünden ki; böbrekte bu 40-50 civarında, karaciğerde ise 15 yöresinde olmaktaydı. Böyle indinde düşüşümüz var. Buna karşın hediye oranı, yüzdelik 42 oranında. Şu an amme hastaneleri ortada bütünsel nakillerde en yukarı tam toprak alıyoruz ki; bu bizim düşüncesince indinde gurur" diyerek konuştu.
'YÜZDE 10'U ORGAN BULAMADIĞI İÇİN HAYATINI KAYBEDİYOR'
Organ nakillerinde eğitimin önemine aksan işleyen Prof. Dr. Aydınlı, "Burası bire indinde sürede indinde yetişek kurumu. Onlarca insanoğlu burada hem uykuluk hem böbrek hem de karma doku naklinde yetişek alarak memleketin nice yöresine gitmiş durumda. Şu an bizlerden yetişek alarak böbrek ve uykuluk nakli işleyen vatanımızda nispeten indinde tomar can var. Umarım ki; pandemi az buçuk hâlâ gevşer, dip bakımlarımızda alışılagelen yurttaşlarımız yatar. Normal senelerde uykuluk bekleme listemizde gelişigüzel sene hastalarımızın yüzdelik 10 civarını organ bulamadığımız devir kaybediyorduk. Ama demin bu yüzdelik 30'lara çıkmak durumda. Bu bizi üzüyor. Bu arada 5 bininci böbrek naklini geçmişiz. İnşallah 5 bininci aktarım hastasını baştan sona bu arada sizlere sunacağız" ifadelerini kullandı.
'YÜZDE 10 ÇOCUKLAR, YÜZDE 90 BÜYÜKLER'
Çocuklara meydana getirilen organ nakillerinin kısaca yüzdelik 10 yöresinde bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Aydınlı, "Organ nakillerinin yüzdelik 90'ı büyüklere. Aslında pediatrik böbrek nakillerinde Avrupa'da fark en ön tam indinde merkeziz. Yüzde 99'un üstünde böbrek nakillerinde, yüzdelik 90 yöresinde da uykuluk nakillerinde ağır başarımız var. Organları takılan hastaların yüzdelik 99'unun organları çalışıyor. Bir ahir yıla ferah ferah geçiyorlar. Naklettiğiniz organın minimum 10 sene gitmesi isteniyor. Hastalarımızı aşırı etraflıca inceliyoruz. Özellikle pandemi zamanında eksiksiz tetikleri yaparak bakir riskle çalışmaya çalışıyoruz" dedi.
'ÖNEMLİ FAKTÖR KADAVRA BAĞIŞI'
Rektör Prof. Dr. Özlenen Özkan, 2021'in Akdeniz Üniversitesi düşüncesince aşırı dobra indinde sene bulunduğunu belirterek, organ ve karma doku nakli açısından kalabalık ve dobra indinde sene geçirdiklerini belirtti. Prof. Dr. Özkan, "Özellikle kalp, paradigma ve beniz nakillerinde kadavra bağışı olmaksızın bunları yapmamız beklenen değil. Özellikle ihtisas naklinde; ihtisas bulamazsak çabuk indinde halde maatteessüf hastaları kaybediyoruz. Yüzde ve kolda hayatları kaybetmesek de hayatları somurtuk olabiliyor. mühim etken kadavra bağışı" dedi.
Rahim ve beniz nakillerinin ehemmiyetli mevzular bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Özkan, "Dünyada aşırı az yerde meydana getirilen ve münteha birim vakalar. Çok ağır indinde sınama sağlıyor. Üniversitemizi aşırı yukarı seviyelere taşıyor. Transplantasyon aşırı ağır indinde disiplin. Bu örnekler aşırı az yerde yapılan, kalitenizi, itimatı çoğaltan olaylar ve aşırı kıymetlidir. Yurt dışından mevrut cerrahlara yetişek veriyoruz, kılıç oraya gidiyoruz. Bu da kalitemizi konkre şekilde örneklendiriyor. Bu aşırı kıymetli" diyerek konuştu.
'ORGAN BAĞIŞINDA EMPATİ ÇOK AZ'
Organ bağışının artırılması noktasında yapılması müstelzim icraat üzerine da bilgelik veren Prof. Dr. Özkan "Vasiyet etse fark etrafındakilerden biri organ bağışına müsaade vermediği devir onu alamıyoruz. Bu bizim düşüncesince en şişman handikap. Bunun düşüncesince eğitimler yapılır zorla indinde halde tam olmuyor. Bu mevzuda duygudaşlık aşırı az. Bu mevzunun önemini fakat şahıs başımıza geldiği devir anlıyoruz. Organ naklini şahsen muammer şahısda fark 'acaba bağışlasak mı' sorusunu biliyorum. Empatiden yoksunuz. Organ nakline ne denli gerekseme bulunduğunu hemen spotlarla değil, bunları dizilere taşıyarak, en ehemmiyetli delici etken bizlermiş derece geliyor. Ama medyada yayılmasıyla az buçuk hâlâ duyarlılık artıyor" ifadelerini kullandı.
'HAVVA ERDEM'DEKİ GELİŞMELER İYİ GİDİYOR'
AÜ'de ikinci kadavradan karın nakli meydana getirilen Havva Erdem'in afiyet vaziyeti ve oğulcuk nakli süreciyle ait mütekellim Prof. Dr. Özkan, Alanya'da yaşamasının indinde kısmet bulunduğunu belirterek şu halde konuştu:
"O indinde üstünlük ve hastaneye hâlâ andıran durumda. Havva Erdem'deki gelişmeler elleme gidiyor. Derya Sert'te biriktirdiğimiz tecrübeleri, inşallah hâlâ elleme indinde halde Havva'da kullanacağız. Her obje elleme gittiği oğulcuk naklinde Havva Erdem'e hâlâ er başlayacağız. Bu da gelecek ay derece olabilir. İyi indinde malumat olacak. Her obje önünde giderse gelecek ay düşüncesince planlanıyor. Bazen yüzdelik 100 bahsetmek beklenen olmuyor, araya Covid-19 ve ayrıksı şeyler girebiliyor. Yüzde 100 konuşmasak da hakeza indinde planlamamız var."
'DÜNYA, TÜRKİYE'Yİ TAKİP EDİYOR'
AÜ Kalp ve Damar Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Bayezid, bitirdikleri beniz naklinin en çetince nakillerinden biri bulunduğunu söyledi. Prof. Dr. Bayezid, terbiyeli indinde infaz bulunduğunu ve nice ülkeden hâlâ indinde tomar sayıda beniz nakli gerçekleştirildiğini açıkladı. Rahim nakliyle baş başa beniz naklinde de bundan sonra dünyanın Türkiye'yi izlem etmeye başladığını dile getiren Prof. Dr. Bayezid, "En şişman sorunumuz organ naklindeki donör sorunu, donör yahut hediye olmaması. Bunu topluma servet etmek, içtimai indinde zihin kurmak gerekiyor. Geçen sene böylelikle meydana getirilen indinde toplantıda; Türkiye çapında 970 parasız olduğunu, bundan indinde hafta 950 parasız kaldığını öğrendik. Bir haftada 20 parasız yitik organ bulunmadığı için. Covid-19 da sayının azalmasında çarpıcı oldu. Milyon nüfusa 3 yahut 5 hediye oluyordu. Türkiye Avrupa ülkelerinden geride. Covid-19 ile baş başa bu nüsha 1'in dibine indi" dedi.
'200 KİŞİNİN KADAVRADAN ORGANLARI ALINABİLDİ'
AÜ Organ Nakli Koordinatörü Öğretim Görevlisi Nilgün Bilal, Türkiye'de akıbet yıllarda organ aktarımı ağır seviyelere gelmesine rağmen, pandeminin hediye sayısını negatif etkilediğini söyledi. 2019'da hediye sayısının milyon popülasyon başına 7'yi bulduğunu hatırlatan Bilal, "Yılda 600-700 bellek ölümünden, organ alınıp diyar genelinde 2 bin- 2 bin 500 insana kadavradan organ aktarımı yapılabiliyordu. 2020 yılı böylelikle hepsi Türkiye'de 200 bireyin kadavradan organları alınabildi. 2021'de sınırlanmış ve çetince şartlara karşın diyar şekilde az buçuk artırdık. 305 insandan kadavradan organ alınıp, aktarım yapılabildi. Bu denli az donör varken listede 20 bin böbrek, 2 bin karaciğer, 900 yöresinde ihtisas gözleyen parasız var. Kalp ve uykuluk gözleyen hastalar, organ beklerken hayatlarını kaybediyor" dedi.
AÜ Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu Organ Nakli Merkezi'nin kuruluşundan bugüne kadar, 5 bin 9 böbrek, 693 karaciğer, 109 kalp, 78 pankreas ve 12 karma doku nakli yapıldığı belirtildi.
