Atina
İTB'nin 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü vesilesiyle düzenlemiş bulunduğu "Yunanistan'ın Batı Trakya Türk Azınlığı ve Diğer Azınlıklarla İlgili AİHM Kararlarını Uygulamama Politikası" mevzulu devir içi konferansta İskeçe Türk Birliği'nin 38 senedir sürdürdüğü ahbaplık savaşı de ele alındı.
Konferansın ev sahipliğini fail Ahmetoğlu, Birliğin 38 senedir insanoğlu hakları ihlali ile gönül rahatlığı karşıya bulunduğunu belirterek İTB'nin yaşamış bulunduğu problemlerine bağlı şunları kaydetti:
"İsminde Türk kelimesi bulunduğu düşüncesince 1927 senesinde kurulan ve 56 sene süresince kanuncu ortak halde faaliyetlerini sürdüren derneğimizin, politik ortak kararla, ismindeki Türk kelimesinden dolayı, kanuncu statüsüne murafaa kararıyla akıbet verildi ve elinden alındı. Bu hemen İTB düşüncesince değil, Gümülcine Gençler Birliği ve Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği düşüncesince de geçerli. Daha sonraları böbürlenmek maksut azınlık dernekleri düşüncesince de ayrımsız gidişat lakırtı konusu. Bu ayrımcı ve antidemokratik yürütüm değme ne derece AİHM çeşidinden mahkum edilse de değme ne derece AİHM Türk azınlık derneklerini ve ayrımsız sürede Makedon azınlığı derneklerini muhik bulsa da Yunanistan, 13 senedir AİHM'nin derneklerimizle ait kararlarını uygulamıyor ve uygulamamaya da bitmeme ediyor."
Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Pervin Hayrullah ise İTB'nin ahbaplık mücadelesinin derinlemesine senelerdir bitmeme ettiğine dikkati çekti.
Hayrullah, "Bizler az daha ömrümüzün tamamını İTB davasıyla geçirmiş durumdayız. Kırk sene yöresinde ortak süreyi İTB'nin baştan kanuncu sıfatına ulaşması düşüncesince mücadeleyle geçirdik. Buna hukukçularımız da kanıt fakat hayati olarak, eskiden kanuncu bulunduğu günleri çocukluğumuzdan hatırlıyoruz fakat ortak ömrü de İTB'nin baştan yasallaşması süreciyle geçirdik." niteleyerek konuştu.
Batı Trakya'da azınlık dernekleri, isimlerinde "Türk" ifadesi geçmiş bulunduğu sebebi öne sürülerek kapatılmıştı
1927'de kurulan İTB, 1928'de kurulan Gümülcine Gençler Birliği (GGB) ve 1936'de kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya'daki azınlığın Lozan Antlaşması'nda "Türk" değil "Müslüman" namına tanımlandığı iddiası ile 1980'li zamanlarda kapatılmıştı. Bir devir azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde mevcut "Türk" ifadesi Yunanistan çeşidinden görmezden gelinirken bu tarihten sonraları Türk adı haiz derneklere resmi statüde çalışkanlık izni verilmemişti.
Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, mülga İTB ile beraberce mevzuyu 2005'te AİHM'e taşımıştı. Mahkeme 2007 ve 2008 günlü kararlarında topluluk ihdas özgürlüğünün ihlal edildiğine değişmeyen vermişti.
Avrupa Konseyi Bakanları Komitesi, Yunanistan'ın AİHM kararlarını uygulayıp uygulamadığını yakından izleme ederken Yunanistan Parlamentosu 2017'de AİHM kararlarının uygulanmasının önünü ayırmak şartıyla ortak kanun değişikliğini onaylamış fakat yasada mevcut çekinceler sebebi öne sürülerek Türk adı haiz derneklerin resmi faaliyetine müsaade verilmemesi yönündeki yürütüm bitmeme etmişti.
İTB, bu kanuncu değişikliğin peşi sıra Yargıtaya itirazda bulunurken Yargıtay, Haziran 2021 günlü kararıyla İTB'nin, AİHM kararının uygulanması ve kanuncu statüsünün reddetme edilmesi talebini reddetmişti.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi ise Eylül 2021'de Strazburg'da planlı toplantıda, Batı Trakya Türk Azınlık dernekleriyle ait AİHM kararlarının Yunanistan çeşidinden uygulanmamasını incelemiş, Atina'nın bu tutumunu eleştirmişti.
Eylül 2021 günlü "Avrupa Konseyi Yunan Yargıtayının İTB'nin temyiz talebini reddetmesini kınıyor" başlıklı kararda topluluk ihdas özgürlüğünün ihlal edildiğinin altı çizilmişti. Söz konusu kararda, Yargıtay sonucunda AİHM'in de vurguladığı topluluk reis bey ve üyelerinin şiddete başvurmadığı yahut demokratik prensiplere karşıt ortak eyleme karışmadığına bağlı "temel unsurun" menfez arkası edilmiş bulunduğu vurgulanmıştı.
