Yıllardır çalışmış yer aldığı şirketten Toplu İş Sözleşmesinin (TİS) 13/A-1. maddesi uyarınca emekliye ayrılmasının kararlaştırılan iştirakçi soluğu mahkemede aldı. 22 haftalık suç duyurusu öneli kullanabileceğinin bildirildiğini tamlayan savlayıcı işçi, suç duyurusu öneli içerisinde işverenin rastgele devir günde 4 sayaç iş arama izni özgülemek zorunda bulunduğunun düzenlendiği, iş arama izni kullandırılmayıp çalıştırılan ve çalışarak işine akıbet verildiği düşüncesince arama izinlerine değgin ücretin yüzdelik 100 bindirimli namına ödenmesi icap ettiğini doğacak sürerek iş arama izni alacağının faiziyle davalıdan tahsilini arzu etti. Davalı iddiaları reddetti.İş Mahkemesi, davacının uzman kabilinden hesaplanan iş arama izni alacağına adalet kazanılmış yer aldığı nedeni öne sürülerek davanın kabulüne karar verdi. Davalı müşareket kabilinden temyiz edilen karar Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'nce bozuldu. Yeniden meydana getirilen yargılamada İş Mahkemesi, iş arama izninde iştirakçi çalıştırılır ise çalışmış yer aldığı sürenin tutarının bindirimli ödeneceğinin düzenlendiği, bindirimli ecir ödendiğinin ise mahkemeli çalıştıran kabilinden ispatlanamadığı nedeni öne sürülerek temerrüt kararı verdi. Direnme kararı da mahkemeli avukatı kabilinden temyiz edilince devreye Yargıtay Hukuk Genel Kurulu girdi.Genel kuruldan milyonlarca hususi kesim çalışanına muştu niteliğinden birlikte karar çıktı. 4857 mahdut İş Kanunu'nun (4857 s. Kanun/İK. ) işçiye ihbarname süresi içre iş arama imkânının tanındığı 27. Maddesindeki, ‘Bildirim süreleri içre işveren, işçiye dünkü birlikte iş bulması düşüncesince lüzumlu bulunan iş arama iznini iş saatlerin içre ve ecir kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İşveren dünkü iş arama iznini vermez yahut fire kullandırırsa o süreye değgin ecir işçiye ödenir.İşveren, iş arama izni sırasında işçiyi çalıştırır ise işçinin müsaade kullanarak birlikte emek özgülemek karşılığı yapılmaksızın alacağı tutara ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzdelik beniz bindirimli öder' ifadesi hatırlatıldı.Yargıtay kararında, “İşçinin talebi yapılmaksızın çalıştıran iş arama izni özgülemek ve kullandırmak zorundadır. Bu namus borcu şahsen kanundan kaynaklanmakta olup işçinin işverenden iş arama müsaade isteğinde bulunması gerekmediği üzere müsaade istenmesi hâlinde de işverenin ikrar yazar etmeme yetkisi bulunmamaktadır. Davacıya 55 yaşını doldurduğundan TİS hükümlerine layıkıyla emekliye ayrılmasının kararlaştırıldığı, 22 haftalık suç duyurusu önelinin bulunduğu, iş arama iznini dolgun veya bölümsel namına ne tarihler ortada kullanabileceği de belirtilerek alternatifli halde kullanmasının beklenen bulunduğunun bildirildiği ortadadır.Bildirimde başkaca dolgun kullanmadığı taktirde günde 4 sayaç çalışacağının belirtildiği, davacının da iş sözleşmesinin feshinin yasaya, büro uygulamasına karşıt yer aldığı ve dolgun izinle ilişik mukayyet veya aday birlikte talebinin bulunmadığını belirterek itirazda bulunduğu, iş arama izninin kullanılması gerektiğine değgin anımsatma gayeli meydana getirilen ikinci ihtara müteveccih namına da henüz geçmiş mukayyet itirazını tekrarladığını, dağıtma işleminin türel namına meri olmadığını doğacak sürdüğü anlaşılmıştır.Davacının iş arama iznini kullanmadığı suç duyurusu boyunca mahkemeli işyerinde dört dörtlük devir emek ile çalışmış yer aldığı ise sabittir. Gerçekten de İş Kanunundaki baş hükme layıkıyla iş arama izninden faydalanma işçinin hevesi koşuluna değgin tutulmamıştır. Talep bulunmasa da işçiye iş arama izni verilmesi mecburi olup çalıştıran bu mevzuda birlikte damıtma hakkına eş değildir. Somut vakada yer aldığı üzere mahkemeli çalıştıran kabilinden iş arama izninin kullanılması düşüncesince meydana getirilen bildirimler de işvereni bu yükümlülükten kurtarmaz. İşverenin müsaade verildiğini belirttiği devir ve saatlerde çalışılmak istenmesi haklı işçiye iş verilmemesi gerekir.Ayrıca savlayıcı iştirakçi bildirimlere meydana getirdiği itirazında feshin yasaya ve büro uygulamasına karşıt bulunduğunu belirtmiş olup iş arama iznini görmek istemediği anlamında birlikte bildirme yahut birlikte itiraz doğacak sürmemiştir. Bu sebeple iznin kullandırılması gerekirken çalıştırılan davacıya müsaade kullanmaksızın alacağı tutara ekleyerek çalıştırıldığı sürenin tutarı de yüzdelik beniz bindirimli ödenmelidir.Bu sebeple emredici kombinezon gereği iznin kullandırılmasının mecburi bulunduğunun kabulü ile alacağın egemenlik dibine katılması icap ettiğini karara bağlayan temerrüt sonucunda birlikte isabetsizlik bulunmamaktadır. Hukuk Genel Kurulunda meydana getirilen görüşmeler sırasında, mahkemeli işverenin meydana getirdiği hatırlatmalarla yükümlülüğünü namına getirdiği, davacının başıboş iradesiyle müsaade hakkını kullanmama anlamında tercihte bulunmuş yer aldığı bundan dolayı feshetme kararının haklı yer aldığı görüşü doğacak sürülmüş ise de, bu düşün Kurul çoğunluğunca ikrar edilmemiştir. O hâlde mahkemece yukarıda açılanan hususlara değinilerek sunulan temerrüt kararı kökler ve yasaya makul olup, yerindedir” denildi. 
Yargıtay'dan balya çok emek kararı
İLGİLİ HABER
Yargıtay'dan balya çok emek kararı 
