İslamabad
Uzmanlar, İslamabad yönetiminin yıldırı örgütü Pakistan Talibanı'nın (TTP) kimi gruplarıyla tabanca salıverme ve mütareke görüşmelerinin şimdi evvel yaşanmış bulunan benzeri girişimlerden hareketle tıkanacağını belirtiyor.
Başbakan İmran Han'ın TTP'nin kimi gruplarıyla görüşmeler yürüttüklerini açıklamasından sonraları bu örgüte andıran Hafız Gül Bahadır grubunun Pakistan ordusu ile mütareke duyuru ettiğini duyurması, İslamabad ile ülkede çalışkanlık örümcek yıldırı grupları ve isyankâr örgütler ortada sürekli barışın ihtimalli olup olmayacağı sorusunu akıllara getirdi.
TTP, Hafız Gül Bahadır grubunun mütareke ilanının arkası sıra resmi adına icra ettiği açıklamada, rastgele yan yana mütareke sonucu almadıklarını ve düzenlilik güçlerine müteveccih saldırılara bitmeme edeceklerini duyurdu.
Öte yandan, hükümet kanadında da mevzuyla ilişik biricik sesliliğin olmadığına müteveccih semboller yalan konusu. İçişleri Bakanı Şeyh Raşid Ahmed, TTP ile toplantıda Bakanlığının görevi bulunmadığını ve başlatılan görüşmelerle ilişik bilgisinin olmadığını açıkladı.
Muhalefet partilerinden de mevzuyla ilişik parlamentonun bilgilendirilmemesi ve hakeza yan yana sonucu hükümetin biricik başına almasına müteallik eleştiriler yükseldi.
Başbakan Han 1 Ekim'de, TTP'nin kimi gruplarıyla tabanca bırakmaya müteallik görüşmeler yaptıklarını belirterek, görüşmelerin Afganistan'da gerçekleşmesi yönünde Afgan Talibanı'nın da bu sürece asistan bulunduğunu söylemişti.
Aynı güneş Hafız Gül Bahadır grubu, Pakistan ordusuyla anlaşmaya varıldığını ve bu kapsamda Güney Veziristan dalında 20 günce mütareke duyuru edildiğini duyurmuştu.
Uzmanlar, Pakistan ordusu ile Hafız Gül Bahadır grubu ortada yaşanmış bulunan ateşkesi ve ihtimalli neticelerini AA muhabirine değerlendirdi.
Barış düşüncesince aşırı az rüya var
İslamabad Politika Çalışmaları Enstitüsünden araştırman Mobeen Jafar, hükümetin TTP’nin esas direklerinden birisi sıfır yahut İslamabad ile askeri yan yana çatışmaya aracısız müdahale sıfır Hafız Gül Bahadır grubuyla alışveriş kurduğuna dikkati çekerek, "Hükümetin, TTP ile ahenk girişiminden sürekli sulh düşüncesince aşırı az rüya var." dedi.
Geçmişte benzeri girişimlerin yeteneksiz bulunduğunu anımsatan Jafar, TTP’nin değişik grupları ortada derinleşen yan yana ağız tatsızlığı bulunduğunu aktardı.
Jafar, TTP'nin belli başlı yan yana gündemi bulunan bütün yan yana bütünlük olmadığını anlatım ederek, örgütün kimi gruplarının DEAŞ/H ile baş başa çalıştığını vurguladı.
İslamabad'ın uğrunda ağdalı mesail var
TTP’ye ilişkin öbür grupların ateşkese katılıp katılmamasının İslamabad düşüncesince dezavantajlı yan yana gidişat ortaya çıkaracağını dile getiren Jafar, TTP'nin meşruluk kazanmasının Pakistan'a negatif yan yana ileti adına yansıyacağını söyledi.
Jafar, TTP'nin kimi gruplarının ateşkese katılmasını ve diğerlerinin katılmamasının İslamabad düşüncesince ağdalı yan yana gidişat ortaya çıkaracağını belirterek, Pakistan'da mevkuf TTP üyelerine af çıkarılmasının önündeki anayasal engellerin ahenk periyodunu yavaşlatabileceğine ayraç etti.
Hükümetin, TTP ile alışveriş kurmaya müteveccih biricik cepheli eyleminin de halkoyu kabilinden tepkiyle karşılandığına dikkati çekici Jafar, mevzunun meclise getirilmediği düşüncesince aykırılık partilerinin kızgın bulunduğunu dile getirdi.
Jafar, Hakkani Ağı’nın İslamabad ile TTP arasındaki görüşmelere vasıtalık yaptığına müteallik iddialar bulunduğunu hatırlatarak, Hakkani Ağı'nın Amerika silahlı kuvvetlerine saldırdığını ve Washington'un bölgedeki kendilerini baltaladığını söyledi.
Birçok Amerika yönetiminin Pakistan’ı isyancılara asistan olmakla suçladığını anlatım fail Jafar, bu durumun ABD-Pakistan ilişkilerini de zedeleyebileceği değerlendirmesinde bulundu.
"Ordunun morali bozuk" vurgusu
Sivil maşer örgütü Peştun Koruma Hareketi (PTM) liderlerinin, İslamabad’ı TTP müdahale peyda etmek az daha nice isyankâr grubu düzenlenen adına desteklemekle suçladığını tamlayan Jafar, Pakistan ile TTP arasındaki görüşmelerin bu hali destek sunar özellikte gözükebileceğini ve PTM’nin oymak bölgelerindeki pozisyonunu güçlendirebileceğini kaydetti.
Jafar, ordunun moralinin bozulduğuna müteveccih emareler olduğuna dikkati çekerek, bahis konusu ateşkesin Pakistan’ın indinde TTP’ye gönül rahatlığı savaşçı Peştun oymak mensuplarını ve emektar militanların hayatlarını tehlikeye atabileceğini, bire yan yana Afgan Talibanı’nın kendilerine gönül rahatlığı savaşanlardan öç almış olduğu az daha TTP’nin de öç savaşına girişebileceğini vurguladı.
Afgan Talibanı'nın TTP’den ayrı olmadığını korumak için çaba sarfeden Jafar, Afgan Talibanı'nın TTP’ye yahut El Kaide’ye müteveccih eylemde bulunma sinyali vermediğini söyledi.
Hafız Gül Bahadır grubu TTP'nin parçası değil
Gazeteci Tahir Han ise Hafız Gül Bahadır grubunun Kuzey Veziristan'da militan ameliyat örümcek yan yana Taliban grubu olduğunu, TTP'nin yan yana parçası olmadığını anlatım etti.
Han, bahis konusu mütareke kararının arkası sıra TTP'nin düzenlilik güçlerine saldırılarını sürdürdüğünü anımsatarak, sonuç haftalarda da TTP'ye türlü grupların katıldığına dikkati çekti.
Bununla baş başa Han, mütareke üstüne ehemmiyetli yan yana evolüsyon kaydedildiği takdirde TTP'nin bunu değerlendirebileceğini vurgularken, örgütle meydana getirilen sonuç mütareke girişiminin yeteneksiz bulunduğunu hatırlattı.
Kalıcı hal bedava değil
Güney Veziristanlı gazeteci Muhammed Salim Mehsud ise mütareke döneminin müzakerelerdeki ilerlemeye ilişkin adına uzayabileceğini aktardı.
Mehsud, Hafız Gül Bahadır grubunun genellikle Kuzey Veziristan’da saldırılar gerçekleştirdiğini ve eskiden bu grubun Pakistan düzenlilik güçlerine saldırmadığını belirtti.
Pakistan'ın 2014’te başlatmış olduğu "Zarb-e Azb" askeri operasyonu sonrası bu grubun güçlerini Afganistan’a kaydırdığını vurgulayan Mehsud, bu grubun o tarihten sonraları düzenlilik personeline saldırılar düzenlediğini ve yerli casusları öldürmeye başladığını söyledi.
Mehsud, Hafız Gül Bahadır grubu ile hükümet ortada sulh ihtimali bulunduğunu fakat gelişigüzel dü yandan da aşırı sayıda bireyin hayatını kaybettiğini hatırlatarak, "(Hafız Gül Bahadır grubu ile sürekli ateşkes) Bu problemi halletmek hükümet düşüncesince bedava olmayacak." dedi.
Güvenlik Politikaları Uzmanı Abdul Sayed ise ateşkesin geleceği kendince kestirim yürütmenin zahmetli olduğuna ayraç etti.
Sayed, Hafız Gül Bahadır grubunun, TTP, El Kaide ve öbür militan grupların Pakistan’da konuşlandığı ve kent merkezleri özellikle peyda etmek az daha saldırılar gerçekleştirdiği tam düzenlilik kuvvetleriyle sulh anlaşmaları yaptığını anımsattı ve bu nedenle andıran gelecekte ateşkesin levent boylu vadeli olmasının beklenen bulunduğunu kaydetti.
TTP, Afgan Talibanı'na bağlılaşım yemini etti
Dawn Gazetesi Hayber Pahtunhva Editörü İsmail Han ise Afgan Talibanı ile TTP arasındaki ilişkilere değinerek, gelişigüzel dü örgütün de ideolojik ve oymak bağları bulunduğunu anımsattı.
Bu dü örgütün baş başa savaştıklarını, birbirlerine sığınak ve himaye sağladığını tamlayan İsmail Han, TTP'nin Afgan Talibanı'na bağlılaşım yemini ettiğini hatırlattı. İsmail Han, buradan hareketle Afgan Talibanı'nın TTP üstünde ehemmiyetli yan yana tesiri bulunduğunu dile getirerek, Afgan Talibanı'nın TTP'ye gönül rahatlığı kuvvet kullanacağını düşünmediğini kaydetti.
