Tokyo
UTokyo'daki Fakültelerarası Enformasyon Çalışmaları Enstitüsünde Öğretim Üyesi Prof. Watanave’nin çalışması, Kahramanmaraş merkezli depremlerin fay kırılımlarını, üç buutlu topografya haritasıyla ortaya koyuyor.
Uydu görüntüleme sektöründeki hususi firmaların görüntülerini esas meydan "Türkiye-Suriye Depreminin Uydu Görüntüleri Haritası" ünlü çalışmada uydu, dron ve üç buutlu görseller kanalıyla etraflıca anlatılıyor.
6 Şubat depremlerinin fay kırılımlarını inceleyici Watanave, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, bu sarsıntıları, karada meydana mevrut "levha sınırı depremi" kendisine niteledi.
Doğal afete bağlı kütle yazışma araçlarının azda olsa bilim sağladığını ve dört dörtlük resmini gösteremediğini tamlayan Watanave, kimi peyk görüntüleme şirketlerinin lisanslı görüntüleri sebebiyle depremin topografyasını oluşturduğunu dile getirdi.
Watanave, 6 Şubat'ta meydana mevrut mütevali depremlerin benzerlerinin Japonya'da da oluştuğuna ayraç ederek Nisan 2014'te tahminî 30 zaman arayla meydana mevrut Kumamoto depremlerini benzer verdi.
Mart 2011'de 9 büyüklüğündeki Tohoku depreminin de tabela sınırındaki müşterek saf çoklu inkisar dolayısıyla oluşan zelzele bulunduğu bilgisini verici Watanave, "Ancak Türkiye-Suriye depreminin etkilediği alan, şimdiye denli gördüklerimizin aşırı ötesinde. Buna 'benzeri yepyeni ölçekte felaket' denilebilir." dedi.
Watanave, 1995'teki Kobe depreminde de yapı çökmelerinin yaşandığını anımsattı.
6 Şubat depremlerine bağlı peyk görüntülerinden oluşturduğu 3 boyutlu haritaları incelediğini dile getiren Watanave, "Bazı şehirlerin ağırbaşlı hasar gördüğünü belirleme ettim. Böylesi müşterek hali on paralık görmemiştim. Japonya'da, kimi faziletli binaların yıkıldığı depremler evet fakat bu depremde aşırı sayıda kentte aşırı sayıda yapı çöktü yahut yıkıldı. Muhtemelen ölmüş sayısı henüz da artacaktır. Bu, bulunan felaketi 'yüzyılın felaketi' biçimine getiriyor." değerlendirmesinde bulundu.
"Gelecekte iri dümdar sarsıntıların meydana hulul olasılığı yüksek"
Halk ortada "öldürücü darbe" kendisine bilinen, "kısa hararetli sarsıntıların" 6 Şubat depremlerinde tesirinin hissedilmiş olabileceğine dikkati çekici Watanave, şunları kaydetti:
"Bu, depremin süresinden ve özek üssünün sığlığından etkilenebiliyor. Bu depremde hakeza müşterek 'öldürücü darbe' nice faziletli yapının yıkılmasına bozukluk reşit olabilir. Tabii o binaların depreme dayanabilen yapılarının ehliyetsiz olması da mümkün. Birçok yapının çöktüğü bu bölgelerdeki binaların depreme dayanabilen yapılarının güçsüz olması muhtemel. Ayrıca aşağılık binaların çökme ihtimalinin faziletli binalara uyarınca oldukça henüz az bulunduğu görülmektedir."
Japonya Meteoroloji Ajansının (JMA) iri müşterek depremden sonradan "aynı büyüklükte dümdar sarsıntıların meydana gelmesinin beklenen olduğu" dair daim uyardığının altını çizen Watanave, "Büyük müşterek zelzele meydana geldi ve fay kaydı. Sonuç kendisine gelecekte iri dümdar sarsıntıların meydana hulul olasılığı yüksek." diyerek konuştu.
Watanave, depremleri "kaçınılmaz" kendisine niteleyip, 1995'teki Kobe depremiyle ülkesinde depreme metanet yönetmeliklerinin rötuşlu edildiğini vurgulayarak "Japonya'da bire müşterek büyüklükte müşterek zelzele olsa caba nice yapının yıkılmayacağı beklentisi içerisindeyiz." ifadelerini kullandı.
"Maraş depremi, sığ bulunduğu düşüncesince yüzeydeki binalara hasarı aşırı büyük"
Japonya Doğal Felaketlerle Mücadele Komitesi Üyesi ve Deprem Uzmanı Nakahama Yoşikazu da Kahramanmaraş merkezli depremlere bağlı rakamların büyüklüğünü görür görmez hüzünlendiğini ve Türkiye'deki arkadaşlarını anımsadığını söyledi.
Ülkesinde 2011'deki 9,1 büyüklüğündeki Tohoku depreminin henüz derinde ve kükremek altında meydana geldiğini anımsatan Nakahama, Türkiye'deki depremlere müteveccih "Tohoku depreminden henüz iri yadımlama ve hasara kez açmış bulunduğu görünüyor. Maraş depremi, Tohoku depremine nazaran sığ. Sığ bulunduğu düşüncesince yüzeydeki binalara hasarı aşırı büyük." değerlendirmesinde bulundu.
Nakahama, şunları kaydetti:
"Dünya dediğimiz gezegenimizin yüzeyi, masa hepsi topu kabil hatasız müşterek satıh değil. İçerisinde nice çatlakları, farklılıkları bulunan plakalardan oluşuyor. Depremler baştan sona doğar ve müşterek başkasını tetikler. Plakalar birbirini baskılar. Arabistan plakası batıya, Afrika plakası kuzeye akıllıcasına baskılar. Baskıladıkça iri müşterek erke biçimine geliyor. Dolduktan sonradan iri depremler oluşuyor. Dostu, düşmanı güzel tanımamız gerekiyor. Bu halde yağı deprem. Deprem nelerdir ve kesinlikle müşterek mekanizmaya eş güzel anlamamız gerekiyor. Kış yahut yaz mevsimi, güneş yahut şeb olabilir, sonrakilere tedarik almalıyız."
