İstanbul
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Türk Parlamenterler Birliği çeşidinden Filizli Köşk'te planlı "Anayasalar ve Siyaset" mevzulu konferansta icra ettiği konuşmada, Türkiye'de kanun tartışmalarının tarihinin aşırı eskiye dayandığını söyledi. İlk kanun tartışmalarının bulunduğu 1875'ten bugüne yaşananlara örnekler verici Şentop, bugün de tartışmaların sürdüğünü tabir etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dünkü ortak kanun yapılması teklifinin arkası sıra MHP ve AK Parti'nin hazırladıkları taslakların anlaşılan birleştirileceğini tamlayan Şentop, gayrı partilerde de icraat bulunduğunu söyledi.
Mevcut Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne gönül rahatlığı bulunan siyasal partilerin "güçlendirilmiş" yahut "iyileştirilmiş" saylav manzume önerisinde bulunduğunu hatırlatan Mustafa Şentop, "Bu hükümet sistemi tartışması işkilsiz ki siyasal tartışmadır ancak ortak yandan da baktığımızda kanun tartışmasıdır, ismi konulmamış ortak kanun tartışmasıdır. Çünkü ortak hükümet sistemi değişikliği muktedir olmak düşüncesince anayasayı değişmek geçişsiz ve anayasanın da en ehemmiyetli tarafını değişmek demektir, hükümet sistemini değiştirmek. Bunu muktedir olmak ortak kanun değişikliği yapmakla mümkündür." sanarak konuştu.
İngiltere, Almanya, Fransa, Japonya'dan kanun faaliyetlerinden örnekler verici Şentop, "2. Dünya Savaşı'nın galipleri, 2. Dünya Savaşı'nın mağluplarının anayasalarını şahsen yapmışlardır. İtalya anayasasını yaparken 2. Dünya Savaşı sonrası Amerikan karışma kuvvetleri şahsen buna görü etmiştir ve onların denetiminde ortak kanun yapılmıştır. İtalya hala o anayasayla yönetiliyor." bilgisinin verdi.
TBMM Başkanı Şentop, 1945 sonrası evren düzeninin 2. Dünya Savaşı'nın galiplerinin kurduğu değinme bulunduğunu anlatarak, konuşmasını şöyleki sürdürdü:
"Birleşmiş Milletler'deki 5 sürekli üye, savaşın galipleridir. İngiltere, Fransa, ABD, Çin ve Rusya. Cumhurbaşkanı'mızın, 'Dünya 5'ten büyüktür.' tabiri, ifadesi, mottosu aha o düzenin bundan sonraları değiştiğini tabir ediyor. 2. Dünya Savaşı sonrası koşullarda müesses ortak değinme var. O değinme esasta çöktü şu anda ancak adına dünkü ortak nesne kurabilecek ortak evren dengeler düzeni, çelim düzeni hâlâ çıkmadı ortaya. Ama eskisi de şu anda bitmeme ediyor. Süleyman aleyhisselamın asası gibi. Vefat etmiş bulunduğu şekilde asaya isnaden durduğu düşüncesince ayakta duruyor. Onun yaşamını kaybettiğini anlamamış insanoğlu ancak aldanmaz adım adım asayı kemirdikten sonraları kırılınca asa, düşmüş, böylecene yaşamını kaybettiğini anlamışlar. İşte şu andaki evren düzeni de öyle. Aslında öldü, dizi film çöktü ancak fiziken düştüğünü görmediğimiz düşüncesince hâlâ tığ ona hükmetmiyoruz. Ama vakte akıllıca da evren gidiyor."
"Tayyip Erdoğan istiyor sanarak ortak hükümet sistemi değişikliği yapılmadı"
Türkiye'nin de 1960 darbesinin arkası sıra 2. Dünya Savaşı sonrası mağluplarının statüsüne geçirildiğini vurgulayan Şentop, baştan sona "Kim kazanırsa kazansın bizim füru yönetsin." anlayışı bulunduğunu dile getirdi.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Türkiye'deki "Başkanlık" sistemine ortak iki güneş içerisinde, ortak iki ad çeşidinden kasten değişmeyen verilmediğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
"Tayyip Erdoğan istiyor sanarak ortak hükümet sistemi değişikliği yapılmadı. Tayyip Erdoğan bunu il başkanıyken istemiş daha. 'Ben kazanırım.' düşüncesiyle istemiş değil o zaman. Yine 2002'de nail ve şişman ortak genellikle kazanmışken de istemiş. Bu iş sistemik ortak meseledir. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın yahut ortak iki bireyin istek ettiği, 'Bugünden itibaren dobra olur.' söylediği ortak iş değil. Türkiye'deki 1961 Anayasası'yla kurulan sistemin tasfiyesi düşüncesince lüzumlu ortak madde hükümet sistemi değişikliği."
"Cumhurbaşkanı'mız 2002'de iktidara geldikten sonraları bundan hoşlanmıyor"
1961 Anayasası'yla kurulan düet sistemi sürücü eğitiminde sağda aracı komuta ika mekanizmaları mevcut vasıtaya benzeten Şentop, şöyleki bitmeme etti:
"Seçim oluyor, bunu bilmiyoruz şimdi 1961 Anayasası'nda, 1965'e akıllıca kafalar netleşiyor. Seçim kazanıyorsun, geliyorsun, kapıyı açıyorlar, otomobile oturuyorsun. Başlıyorsun aracı kullandığını düşünüyorsun. Gaza basıyorsun otomobil gitmiyor. Ne oluyor? Yandaki frenliyor. Vitesi değiştiriyorsun, bitişik dahil ediyor. Sonra anlıyorsun ki şayet sen anlaşılan ortak biçim üstünde gidiyorsan bitişik karışmıyor, ancak kendine mucibince biçim seçmeye başladığında, sürati değiştirmeye başladığında bozulmamış taraftaki dahil ediyor. Sistem bu. Bu manzume elbette değişiyor? Süreç içinde Cumhurbaşkanı'mız 2002'de iktidara geldikten sonraları bundan hoşlanmıyor. Bununla ait dayanıklı hadisat var. Sağdaki insanla ilk gürültü etmeye başlıyor. Sağdaki eş az buçuk çekinmeye başlıyor. 10 kez basarken frene, 2 kez basmaya başlıyor. Ama bu yetmiyor, gürültü büyüyünce kapıyı açıp sağdaki adamı dun atıyor. Fakat dava gene çözülmüyor. Niye? Çünkü bozulmamış tarafta o düzenek bulunduğu sürece bazıları bozulmamış tarafa ölmek istiyor. Mesela FETÖ'cüler. FETÖ'cüler tek devir sol tarafa oturup da arabayı değerlendirmek istemediler. Onların niyeti 1960'lardan itibaren bozulmamış tarafa oturmak. Çünkü asal arama fail bozulmamış tarafta. Soldaki arada sırada iniyor, arada sırada gayr biniyor ancak sağda oturursan kaymak namevcut istediğin derece oturuyorsun orada. İstediğin derece güzel müdahaleyi sağdan yapabiliyorsun. Dolayısıyla sol yan derece müşkül ve riskli işle uğraşacağına, bozulmamış tarafta oturur işi götürürsün."
Bu sistemde seçilse üstelik ülkenin yönetilemediğini dile getiren Şentop, FETÖ'cülerin 1960'lardan itibaren buna mucibince örgütlendiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Hani soruyorlar ya 'Poliste var, askerde var, siyasette FETÖ'cüler nite çıkmıyor ortaya?' Siyasette de behemehâl olmaktadır ancak 'Siyasette var.' diyince gelişigüzel partide olmaktadır behemehâl ancak askerde, poliste, yargıda bulunduğu derece değil bu. Niye amaçları o değil. Sol tarafa ölmek değil amaçları, bunların amaçları bozulmamış tarafa oturmak. Dolayısıyla ona mucibince ortak düzentileme yürütmüşler. Bu nedenle sağdaki adamı azaltmak yetmiyor, sağdaki mekanizmayı vazgeçirmek gerekiyor. İşte o mekanizmayı tığ bu hükümet sistemi değişikliğiyle söktük. Bunu söktükten sonraları bundan sonraları sağa ki oturursa otursun ehemmiyetli değil. Arkaya oturan ile sağa oturan ortada tek ayırt namevcut artık. Tek ortak komuta noktayı sol, aracın."
Sembolik yetkileri bulunan parlamentonun seçtiği cumhurbaşkanından yetkileri artırılmış parlamentonun seçtiği cumhurbaşkanına, ordan da yetkileri artırılmış halkın seçtiği cumhurbaşkanına ortak intikal bulunduğunu özetleyen Şentop, bunun da siyasal açıdan cumhurbaşkanını güçlendirdiğini dile getirdi.
Vesayetle ait tartışmalara da yer veren Şentop, şu değerlendirmede bulundu:
"Bir siyasetçinin vesayetinden bahsedilebilir mi? Halk seçmiş filhakika yahut ortak partinin vesayetinden uydurma edilebilmekte mi? Ona vasi denmez. Vasi, bilfarz şu çocuğun babasına iye denir, vasi denmez. Vasi haricen ortak nesne olur. Siyasetin dışından birinin müdahalesine tığ vasilik diyoruz. Bir siyasetçinin, 'O dedi hakeza oldu. O dedi yaptınız.' vesaire. Siyasetçi zaten. Onun rolü bu. Halk bunun düşüncesince seçmiş onu. Müdahale etsin sanarak seçmiş. Siyaset gerçekleştirmek bu. Buna vasilik denmez. Ama bu cins yakıştırmalarla kimi siyasal söylemler geliştirdiklerini zannedenler bence eğlenceli bir vaziyete düşüyorlar, ego bunları duyar duymaz gülüyorum."
