İstanbul
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayesinde ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun ev sahipliğinde planlı Antalya Diplomasi Forumunda (ADF), arbede ve savaşların önlenmesi düşüncesince arabuluculuk çalışmalarına ehemmiyet verilmesi ve bu mevzuda henüz ortak tomar aşama atılması gerektiği vurgulandı.
Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" bulunduğu forumda, "Değişen Barış Ortamında Arabuluculuk" mevzulu açık oturum düzenlendi.
Panele eklenmiş olan Birleşmiş Milletler (BM) Eski Libya hususi Temsilcisi Slovak dış ilişkiler uzmanı Jan Kubis, değişik alanlarda yaşanmış olan arbede ve savaşların önlenmesi düşüncesince arabuluculuk çalışmalarına henüz ortak tomar ehemmiyet verilmesi icap ettiğini belirterek, "Çatışmalara gönül rahatlığı yasaklayıcı ortak halde akım etmiyoruz ve eskiden dahil etmiyoruz. Ukrayna krizinde de gestalt bu oldu. Her dü tarafla temasa geçip bunu önlemeliydik zira gelişigüzel nesne gözümüzün uğrunda gerçekleşti." dedi.
Türkiye'nin arabuluculuk noktasında attığı adımlara yer veren Kubis, "Türkiye'deki dostlarımız arabuluculuk noktasında iyi ortak kalıp gösteriyor ve menfaatlerini ölçüm ediyorum." ifadelerini kullandı.
Kubis, arabuluculuk noktasında Çin ve Avrupa Birliği (AB) ile arsıulusal örgütlerin de devreye girmesi icap ettiğini belirtti.
İnsani müdahalelerde ve probleminin çözümünde arabulucunun etkisiz olması icap ettiğini tamlayan Kubis, "Yaklaşımımız açık ilkelerle şekillenmiş olmalı. Taraflarla görüşürken nerede durduğunuzu da bilmeniz gerekiyor. Arabulucu dimdik ortak hal gerçekleştirmeli. Sabırlı ve duygudaşlık sahibi olmalı. Donuk araştırma ve çatışmalarda anlaşılan açılımlar mevcut fakat arada ortak birlik statükoyu indirmek veya çatlatmak lazım." dedi.
Önleyici diplomasiye ehemmiyet verilmeli
Uganda'daki çatışmalarda arabuluculuk rolü üstüne alan Betty Bigombe, arabuluculuk çalışmalarında "önleyici diplomasi" mevzusuna henüz ortak tomar muhassasat ayrılması icap ettiğinin altını çizdi.
Bigombe, yasaklayıcı diplomasiye henüz ortak tomar envestisman yapılması icap ettiğinin belirterek, "Arabuluculuğun hesabına geçecek ortak nesne yok. Savaşın ne devir başlayacağını bilmiyoruz fakat çağcıl uygulayım bilimi ile evren ortak oldu. Bu noktada henüz er müdahalede bulunmalıyız, insancasına krizler yaşanmadan dahil edebiliriz." niteleyerek konuştu.
Son şekilde Bigombe, arabuluculuk noktasında hanımefendilerin hafife alındığını ve cezaevi gerisi edildiğine dikkati çekti.
"Sıkıntı kapımıza dayandığı devir problemi ciddiye alıyoruz"
AB Belgrad-Priştine Diyaloğu hususi Temsilcisi Miroslav Lajcak, arabulucu olmanın 5 asliye ilkesi bulunduğunu belirterek bunların başında, yerli meselelere bağlı cemaat olunması müstelzim "derin bilginin" geldiğini söyledi.
Arabulucunun, tarafların güveninin sağlanması bulunduğunu dile getiren Lajcak, arsıulusal ortak teşekkül hesabına akım edildiğinde arsıulusal camianın totaliter halde desteğine gerekseme bulunduğunu belirtti.
Lajcak, "Krizler yırtık vermeden evvel önlenmesi şişman ortak ehemmiyet taşıyor. Biz gelişigüzel daim geç kalıyoruz. İşaretleri, emareleri görmezden geliyoruz. Sıkıntı kapımıza dayandığı devir problemi ciddiye alıyoruz." dedi.
Rusya-Ukrayna Savaşı öncesinde de benzeşim emarelerin bulunduğunu ayrıca Amerika istihbaratının Rusya'nın Ukrayna'ya gireceğini aktardığını kaydeden Lajcak, "Bu harp inanılmayacak derece saçmaydı. Ukrayna'daki çatışmanın çıkacağından emniyetli olamadık." dedi.
"Myanmar'daki krizi ilkin görmüştük"
ABD'nin emektar Afrika Boynuzu hususi Temsilcisi Jeffrey Feltman da krizlerin patlamadan evvel tespitinin ehemmiyetli bulunduğunu fakat kısıtlanmış tedbirlerin gelişigüzel devir işe yaramadığını vurguladı.
Myanmar'da 2016'da yaşananları henüz evvel öngördüklerini ve Myanmarlı generallerle görüştüğünü kaydeden Feltman, hepsi girişimlere karşın cinayetlerin durmadığını dile getirdi.
Feltman, BM kabil arsıulusal firmalar hesabına ortak iklim hesabına arabuluculuk yapmanın enine boyuna değişik olduğuna değinerek, "ABD hesabına çalıştığımda çantamda yaptırımlar kabil şeyler vardı. BM'de ise prensiplerimiz var, kavait var, alelacayip ortak ortam. Ülke hesabına arabuluculuk gerçekleştirmek baş döndürücü başka." dedi.
Foruma, dünyanın nice noktasından iştirak sağlanıyor
Bu yılki teması "Diplomasiyi Yeniden Kurgulamak" şekilde belirlenen toplu tartışma kapsamında Ukrayna ve Rusya dışişleri bakanlarının katılımıyla müselles formatta güruh düzenlendi.
Bunun yanında NATO ve AB ilkin edinmek neredeyse dünyanın değişik ülkelerinden katılımlarla toptan ve tematik bap başlıklarında oturumlar düzenlenecek.
Kurumsallaşma ve diplomatlık dalında kaynak yayınlanan ortak diyalog platformu olması hedefiyle güzeşte sene ilki planlı forumda, bu sene da dünyanın ciharıyek yanından siyasetçi, önde mevrut akademisyen, düşünür, orgazm önderi, dış ilişkiler uzmanı ve iş kullanıcılarını ortak araya geliyor.
