Çanakkale
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Çanakkale Kara Savaşları'nın 107'nci sene dönümü zımnında ecnebi iklim temsilcilerinin de katılımıyla Şehitler Abidesi'nde planlı yâd töreninde meydana getirdiği konuşmada, Kara Savaşları'nın başlamasının üstünden kusursuz 107 sene geçtiğini anımsattı.
Asla eksilmeyen müşterek gururla ve yaşananları anlatmak, akıllıcasına ve dört başı mamur anlaşılmasını temin etmek sorumluluğuyla Çanakkale Savaşları'nın ulusal ve içsel mirasını dillerinin döndüğünce paylaşma gayretinde olduklarını tamlayan Ersoy, şöyleki konuştu:
"Çanakkale, yegâne beden ergin Türk milletinin baş başa atan kalbi, bu arada yürümüş bulunduğu yol, rastgele şeyini feda etmeye müheyya adına kenetlendiği inanmışlıktır. İnsanın dünyasına istikamet veren, illet yaşadığına ilişkin farkındalığıdır. Bu farkındalığı edinenler seçimlerinde duraksama etmez, pişmanlığa düşmez. Burada vatanını savunanlar ne düşüncesince yaşadıklarını, yaşamın nelerle atasözü kazandığını ve neler kaybedildiğinde bu anlamın da yitip gittiğini baş döndürücü dobra biliyorlardı. Ondan ötürü Osmanlı coğrafyasının ciharıyek yanından gelip dal omuza verenlerin ve art dönmeyi düşünmeyenlerin zaferidir Çanakkale."
Çanakkale'nin, kişiye maruz değerin, insanoğlu dünyasına mahsus saygının en uç şartlarda fark esnemediğinin, savaşın yıkımına tanık bulunan gözlerin gene de kişiye bakışının değişmediğinin vesikası bulunduğunu dile getiren Ersoy, bunun aksini söyleyenlerin yalanlarının da Çanakkale cephelerinin doğruyu karşısında yenmiş düştüğünü vurguladı.
Bakan Ersoy, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Avustralya'dan, Yeni Zelanda'dan başlayarak Mısır'a denli etap attıkları rastgele yerde Anzak askerlerine daima şunlar söyleniyordu: 'Türkler kötü, insafsız ve zalimler. Değerlerinizin, inançlarınızın düşmanı ve medenileşmiş evren düşüncesince tehlikeliler.' Kulaklarınıza aşina geliyor değil mi? Özellikle burada Mehmetçik'le taraf yana yatan ecnebi askerlerin akrabalarına sesleniyorum. Televizyonunuzu açtığınızda, haberleri, ağız dalaşı programlarını, milyonlarca dolarlık filmleri ve dizileri seyrederken kulağınıza benzeşim cümleler takılıyor değil mi? Birileri sizler düşüncesince yağı profili çizmeye bitmeme ediyor. O vakitler Türkler'di, deminden çerçeveyi henüz da genişlettiler. 2 milyara yakın nüfusuyla İslam dünyasının sizin düşmanınız bulunduğunu söylüyorlar. Atalarınız gerçekleri, binlerce kilometre aşıp Türklerle beniz yüze ulaştığında ve maatteessüf savaşın yıkımı içre görebildiler. Onlara söylenenlerin tersine Türkler, düşmanın yarasını saracak derecede acıma ve tolerans sahibiydi. Savaş dalında fark şayet seçeneği var ise gebertmek adına yaşatmayı seçiyordu."
"Bu mezarlara dobra bakın: İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor"
Konuşmasında Avustralyalı müşterek askerin laflarına toprak verici Ersoy, şu ifadeleri kullandı:
"Şöyle anlatıyor Avustralyalı Çavuş Collyer: 'Bir keresinde 12 gaileli askerimiz, cephede Türk Kızılay kadrosu çeşidinden bulunur. Esir alınmazlar. Yaraları sarılmış olur ve kendilerine, 'Sizinkiler gelip sizi alır' denilip bırakılırlar. Bir diğer yol müşterek Türk askeri, gaileli ve yürüyemeyen müşterek askerimizi bulur. Yaralarını iyice ayıklayıp sarar. Onu kaytak müşterek yere yerleştirir. Arkadaşları çeşidinden bulunması gecikebilir endişesiyle de yanına bisküvi ve su bırakır.' Sayısız askerin ve komutanın anılarından, mektuplarından, günlüklerinden bu örnekleri çoğaltabilirim."
İstanbul'da Türk askerlerinin omuzunda taşınarak törenle gömülen Avustralyalı askerden, cephede Anzaklar çeşidinden müşterek arkadaşları ölmüşçesine itinayla defnedilen Türk askerine bu toprakların alelacayip insanoğlu hikayelerine tanık bulunduğunu tamlayan Ersoy, "Peki semere nelerdir diyerek sorarsanız, harbe gelirken 'Ağza alınmaya değmez Türk' ifadesiyle tanımladıkları kullanıcılarını 'Düşmanımız, arkadaş Türk' denli boyut ve duygudaki tezatı, değişim işlemi özetleyen müşterek söylemle anmaya başlamışlardır ve bu sözün içi hakkıyla de doludur." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Ersoy, şunları kaydetti:
"Bu mezarlara dobra bakın. İşte onların gerçekliği karşınızda duruyor. Buna erbap çıkın. Buraya doğmak yetmez. Çanakkale'nin duygusunu ve bilgisini özümseyin ve yanınızda götürün. Bu mezarlıkların rastgele bir tanesini aklınızda ve kalbinizde taşıyın. Ne devir bazıları sizi nefretle, öfkeyle, ayrımcılık ve ötekileştirme duygularıyla doldurmaya çalışırsa o yalanları alın, bu mezarlara gömün ve size doğruyu kalıt bırakan atalarınızın hatırasını onurlandırın. Hemen rastgele sene dönümünde dile getirilen, Anafartalar kahramanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Anzak askerlerinin annelerine yazdığı mektuptaki ifadeleri de unutmayın. O ifadelerin sıradanlaşmasına müsaade vermeyin. O mektubun, müşterek dobra kuvve ve naziklik işareti olmasının ötesindeki anlamının bilincinde olun. O laflar Mehmetçik ve Anzaklar denli mücadelesi cephede yaşayıp, kaybedilen canların acısını kalbinde hissedenler ile savaşlardan, kutuplaşmalardan, ölümlerden beslenenler arasındaki inam ve cibilliyet farkıdır: Bu memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar, burada müşterek arkadaş vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içre uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle taraf yana, kucak koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbi gönderen analar, gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve hayat içre şen uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, bundan sonra bizim evlatlarımız olmuşlardır."
"Hatıranız iyesiz değildir, şen uyuyunuz"
Savaşların cephelerde başlayıp yüreklerde bitmeme ettiğini özetleyen Ersoy, "Dünya bugün bu gerçeğin pençesinde, ayrışmanın, ötekileştirmenin etmen bulunduğu insanoğlu dramlarıyla sarsılmaktadır." dedi.
Ersoy, insanoğlu yaşamının kıymetini zerrin saçlı, gökçe gözlü olup olmadığıyla ölçen rasist zihniyetin illet denli yayıldığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Yarattıkları ve besledikleri bu iyilikle etmen oldukları yadımlama ve gözyaşının kendilerine ulaşmayacağını sananlar, bilin ki ne olup bittiğini fark anlayamadan tutuşturduğunuz coşkun içerisine düşeceksiniz. Kimse bu doğruyu göremeyecek denli bilgisiz ve tarihten habersiz olamaz. Sadece umursamıyorlar lakin kılıç umursuyoruz. Dil, din, renk, firez ayırmaksızın insanoğlu paydasında buluşan, birbirini tanıyan, anlayan ve tolerans içre baş başa canlı müşterek dünyayı ihdas etmek zorundayız. Aksi takdirde nasıl biteceğini kıymetlendirmek arzu edenler dünyanın geldiği bir hale baksın ve lütfen baş döndürücü geç yapılmaksızın ayağa kalksın. Umuda, ilhama, harekete geçecek iradeyi kendinde bulmaya gerekseme duyan herkesi Çanakkale'ye çağırma ediyorum. Burada akıbet nefeslerini verici şahısların mirasında aradığınız rastgele şeyi bulacaksınız."
Ersoy, özellikle Gazi Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk ve tabanca arkadaşları peyda etmek az daha martir ve gazileri rahmetle, gönül borcuyla ve nazikâne andığını anlatım ederek, "1915'te dünyanın ayrımlı ülkelerinden gelmiş şekilde Çanakkale'de savaşçı babalar, oğullar, eşler. Dün sizler muharebede Mehmetçik ile alın karşıyaydınız. Bugün ise insanlığa barışın kıymetini, hoşgörünün değerini, her insanın insanoğlu olma paydasında buluşabileceği gerçeğini anlatırken Mehmetçikle taraf yanasınız. Hatıranız iyesiz değildir, şen uyuyunuz." diyerek konuştu.
