Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 2021 yılı yorum toplantısında ülkesinin aut politikası ve geçtiğimiz sene yaşananlarla dayalı değerlendirmelerde bulundu. Özellikle Rusya'nın önerilmiş bulunduğu asayiş garantileri mevzulu toplantılara yer veren Bakan Sergey Lavrov, hem Amerika bununla beraber NATO kendince can alıcı ifadeler kullandı.
NATO ile yaşadıkları gerilimde gine Rusya'nın al çizgilerinden bahseden Lavrov, “Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün sadece sınırlarımızın başka tarafında belirmesini, ilkin de Ukrayna yönetiminin izlediği siyasa düşünülecek olursa, katiyen onama etmeyeceğiz. Dahası bu, bizim düşüncesince ortak al çizgi, asıl ortak al çizgi" diyerek konuştu. Lavrov, "Ukrayna NATO haricinde kalsa bile Amerikalılar, İngilizler ve başka Batı devletleri ile düet anlaşmalar üzerinden bu devletler Ukrayna'da askeri tesisler ve Azov Denizi'nde üsler kurabilir. Bu da bizim düşüncesince onama edilemez ortak şey, çünkü bitişik ülkelerimizin topraklarına Rusya düşüncesince gözdağı oluşturacak atılım silahları konuşlandırılması da bizim düşüncesince ortak başka al çizgi” dedi. Batının Ukrayna'ya tabanca tedarikine bitmeme ettiğini korumak için çaba sarfeden Lavrov, “Ukrayna'da Amerika ve İngiliz askerleri de müdahale yüzlerce Batılı askerler bulunuyor. Bu tabanca destekleri dolayısıyla Kiev yönetimi ülkenin doğusundaki çatışmaları kuvvet kullanarak bastırmaya çalışıyor. Batı'nın Ukrayna'ya tabanca tedariki bundan dolayı Rusya düşüncesince onama edilemez” ifadelerini kullandı.
“Sabrımızın sonu geldi”
Ukrayna başlığı altında NATO, Amerika ve Batılı devletlere tepkisini sürdüren Lavrov, “Sabrımızın sonu geldi. Biliyorsunuz ki aşırı sabırlıyız. Çok derinliğine müddet kendimizi tuttuk, bundan hakeza ortak şeylerin olma tarihi geldi. Şimdi bundan hakeza tekliflerimize konkre adına verilecek cevabı bekliyoruz. ABD, Kanada ve İngiliz güçleri sonsuz adına Rusya sınırları yakınına konuşlandırılırken, NATO'nun Rusya'ya zat askeri güçleri ile zat toprakları hakkındaki ne yapacağını söylemesi onama edilemez” dedi.
“AB'yle bulunan tamamı yazışma kanallarına Avrupalı meslektaşlarımız kabilinden beton döküldü”
ABD ile bitmeme fail NATO'nun da müdahale bulunduğu asayiş garantileri mevzulu görüşmelere Avrupa Birliği'nin (AB) katılıp katılmayacağı ile dayalı suali cevap veren Sergey Lavrov, “AB'nin asayiş müzakerelerine katılımını kesinlikle gördüğünü bilmiyorum. Açıkça söyleyeyim, bilmiyorum. Bunun nedeni bunu istemememiz değil. AB 7.5 sene ilkin güvenliğin sağlanmasıyla dayalı mekanizmalar da müdahale Rusya'yla bulunan tamamı etkileşim mekanizmalarını yıktı ve bundan sıkıntı duyuyoruz. Şimdi tığ Amerika ve NATO'ya başvurduk. NATO'yla aramızda en azından Rusya-NATO Konseyi kağıt hakkındaki duruyor, Kuruluş Senedi'ni kimesne silme etmedi. Ancak AB'yle bulunan tamamı yazışma kanallarına Avrupalı meslektaşlarımız kabilinden beton döküldü. AB'nin asayiş çıkarlarının delik arkası edilmesinden akıl duyduklarını görüyoruz, bunu açık açık itiraf ediyorlar” gibi konuştu.
“Rusya buna nice değişik biçimde karşılık verebilir”
ABD ve NATO ile bitmeme fail asayiş garantileri görüşmelerine zat önerileri haricinde Amerika ve NATO tarafının da tavsiyeler sunabileceğini anlatım fail Lavrov, “Rusya buna nice değişik biçimde karşılık verebilir. Güvenlik garantileri ilişkin doğacak yanıtın belirleyicisi, Washington olacak, bu açık. Amerika ile NATO'nun, asayiş garantileri ilişkin Rusya'nın erinç yandan doğacak cevabı sonsuza sincap beklemeyeceğini ayırt ettiğini düşünüyoruz. Tekliflerimizin reddedilmesi biçiminde gidişat değerlendirmesi yapmış olup hali Devlet Başkanı Putin'e anlatım edeceğiz ve zat asayiş menfaatlerimiz doğrultusunda eylemlerimizi belirleyeceğiz” dedi. Lavrov, "Rusya, asayiş garantisi teklifleri ilişkin Amerika ile NATO'dan konu madde, aşırı etraflıca ortak karşılık bekliyor. Bu yanıtın, neyin makul olduğu, neyin bulunmadığı ve bunların nedenlerini içermesini istiyoruz. Ancak sonsuza sincap beklemeye niyetimiz de yok” diyerek konuştu.
"Bir uydurma vardır, sulh istiyorsan harbe apiko ol"
Kazakistan'da 2 Ocak'ta süregelen çıkmaz gösterilerinin bastırılmasına müteveccih Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'ne (KGAÖ) ilişkin sulh birliklerinin bu ülkede değerli ortak fariza aldığının altını çizen Lavrov, “Bir uydurma vardır, sulh istiyorsan harbe apiko ol. Şükür ki iş, harbe denli uzanmadı. Barış güçleri, yeteneklerini tamamı dünyaya kanıtladı. Batı'nın sulh güçlerinin konuşlanma hızına karşısındaki şaşkınlığı, hacısı hocası kabilinden doğruluk etmiş bulunduğu biçimde değerlendirildi, bundan tek şüphem yok” diyerek konuştu. KGAÖ birliklerinin Kazakistan'da fariza almasından sonradan Batının kendilerine müteveccih müeyyide yürütüm ihtimalinin olup olmadığının sorulmasına da karşılık verici Lavrov, “Hiçbir nesne söyleyemeyiz. Biz bekleme modunda değil, konkre mevzular hakkındaki çalışıyoruz. Ancak Batılı ortaklarımız değme şeyi yapabilir" ifadelerini kullandı.
“Türk-Ermeni görüşmeleri bekliyoruz ki değerli olacaktır”
Bugün Moskova'da meydana gelen Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesi yönündeki toplantıyla dayalı de görüşlerini aktaran Lavrov, “Türkiye ve Ermenistan zat hususi temsilcilerini belirledi. Rusya, hakeza ortak anlaşmaya varılmasına asistan evet ve dakika Moskova'da hususi temsilcilerin ilkin görüşmesinin gerçekleşiyor olmasından aşırı memnunuz. Bizim rolümüz, direkt diyaloğun kurulmasına asistan olmaktı. Umuyorum ki bu değerli olacak” dedi.
"3+3 formatındaki toplantıyı canlı biçimde destekledik ve bunun birleştirici potansiyelini sadece gördük"
Türkiye'nin Güney Kafkasya'daki problemlerin çözümüne değgin ehemmiyetli ortak gösteriş üstlendiğinin altını çizen Lavrov, “Bu girişimler, Güney Kafkasya'daki durumun iyileşmesine ve bulunan politik problemlerin Güney Kafkasya'da üç dünya ve onların üç şişman komşusu Rusya, Türkiye ve İran ortada hesaplı ve başka iş birliğinin geliştirilmesi kanalıyla hâlâ canlı ve yarayışlı biçimde çözülmesi düşüncesince koşulların oluşturulmasına asistan oluyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in önerisiyle geçtiğimiz Aralık ayında Moskova'da, Güney Kafkasya ile dayalı 3+3 formatında güruh gerçekleştirildi" dedi. Lavrov, "Yapılan davet cihazı hakkındaki bu inisiyatifi canlı biçimde destekledik ve bunun birleştirici potansiyelini sadece gördük. Bu inisiyatifin danışma edilmeye ve Moskova'da görüşmenin hazırlanmaya başladığı ilkin günden buyana Gürcü komşularımızın da bu sürece katılmasından yanaydık. İstişare düşüncesince ne denli olanak var ise o denli bulunan problemlerin çözümü düşüncesince iyidir. Bundan yola çıktık. 3+3 formatında başlatılan süreçler hâlâ önemlidir. Çünkü bu formatta tamamı bölgenin gelişim göstermesi ile dayalı olanaklar danışma ediliyor. Bu format, Rusya, Türkiye, İran ve tabii Gürcistan'ı ilişik imkanların yöntemini açıyor. Bu formata ön şartsız eklenmek Gürcistan'ın çıkarınadır” dedi.
Erhan Altıparmak
