Tokyo
Pyongyang yönetimi, yılbaşından bu yana üstün dereceli seviyedeki roket denemesiyle esmer komşusu Güney Kore ve çokluk komşusu Japonya'nın gündemini çalışır etti.
Önceki sene 4, güzeşte sene ise 8 deneyim eden Kim Jong-un liderliğindeki yönetim, 2022'de birlikte yılda denemiş yer aldığı roket sayısı rekorunu kırdı.
Bu yıl, maşrık ve gündüz batısı yönlerine türlü yüz ve menzillerde toplamda 90'ı fazla roket fırlatan Pyongyang yönetimi, bitmiş teşrin kocaoğlan başlangıcında hoppadak birlikte günde 23 roket ateşledi.
Merkezi Washington'da mevcut Uluslararası Stratejik Etütler Merkezi (CSIS) verilerine göre, 1984 sonrası Kuzey Kore, toplamda 270'i fazla çekirdeksel ve roket denemesi yaptı.
"Deneme kelimesi Kuzey Kore düşüncesince akıllıca değil"
Verilere layıkıyla bu ülkenin bütün denemelerinin 4'te birinden ilavesi bu sene kayda geçti. Kuzey Kore, 2022 aslında buyana toplamda 36 çağ roket denemesi gerçekleştirdi.
The Heritage Foundation Asya Çalışmaları Merkezi Doğu Asya Güvenliği Uzmanı Bruce Klingner, "(Kuzey Kore) Füzelere müteveccih günlük, maaş ve salname üstün dereceli kırıyor." ifadesini kullandı.
ABD merkezli endişe kuruluşunda Carnegie Endowment for International Peace'de düzenlilik uzmanı Ankit Panda, "2022'de Kuzey'in roket testleri düşüncesince bundan sonra 'deneme' kelimesinin akıllıca olmadığını" söyledi.
Panda, "Bu sene seyrettiğimiz gelişigüzel şey, Kim Jong-un'un, birlikte çatışmanın başlangıcında icabında çekirdeksel kapasiteleri görmek dair sonuç aşama ağırbaşlı olduğuna ayraç ediyor." dedi.
Çeşitli menzillerde fırlatılan seyir, balistik ve hipersonik füzelere müteveccih Panda, "Kuzey Kore, kelimenin dört dörtlük anlamıyla iri ölçekli roket gücü operatörüne dönüşüyor." ifadesini kullandı.
Farklı yüz ve menziller
Pasifik'te ABD'nin arsa parçası Guam Adası'na 3 bin 380 kilometre mesafedeki Kuzey Kore, ekimde 4 bin 500 kilometre menzilli Hwasong-12 tipi balistik roket denedi.
Hwasong-12 füzesi, Japonya'nın üstünden geçerek Pasifik Okyanusu'na düştü. Pyongyang'ın, "Japonya'nın üstünden aşırmış yer aldığı sonuç füze" en sonuç Eylül 2017'de fırlatılmıştı.
Kuzey'in cephanesinde 10 bin kilometre menzilli Hwasong-14, 13 bin kilometre menzilli Hwasong 15 ve 15 bin kilometre menzilli Hwasong-17 arsa alıyor.
Teorik yerine ABD anne karasına erişebileceği kestirim edilen "en çelimli kıtalar arası balistik füze" Hwasong-17'nin amaca taşıyabileceği çekirdeksel ağırlık ise bilinmiyor.
Kim yönetimi, Mart 2022'de Hwasong-17'yi geçmiş defa kalburüstü biçimde denediğini duyurdu. Savunma uzmanları, bunun emektar ve ya az mütekâmil birlikte manken bulunduğunu kestirim ediyor.
Geçen ay bire birlikte füzenin baştan denenmiş yer aldığı duyuruldu. Kim, düşmanların, Kore Yarımadası'nda barışa dokunca vermeyi istemesi biçiminde elan agresif büyüklenme alacaklarını söyledi.
Olası çekirdeksel deneme
Kim, nisanda ülkesinin çekirdeksel enerjisini "olabilecek en aceleci şekilde" artıracağını vadetti.
Bu sene aslında buyana ABD, Japonya ve Güney Kore, 2017'den buyana geçmiş peyda etmek üzere, Kuzey Kore'nin mümkün birlikte arsa altı çekirdeksel deneyim yapabileceği uyarısında bulunuyor.
Uydu fotoğrafları, ne oranda çekirdeksel silahının bulunmuş yer aldığı adsız sansız Kuzey Kore'nin, elan ilkin deneyim icra ettiği çekirdeksel tesislerinde acemi hareketlilikler saptandığını gösteriyor.
Kuzey'in, Eylül 2017'de "termonükleer silah" yerine tanıdık "hidrojen bombası" denemiş yer aldığı ve bunun, Kuzey'in denemiş yer aldığı en çelimli bomba yer aldığı kaydediliyor.
Beş sene evveli bu denemenin, 160 kilotonluk patlama gücünde yer aldığı çıkardığı kestirim ediliyor. Atom bombalarından Hiroşima'da 15, Nagazaki'de 21 kiloton patlama gücü kaydedilmişti.
Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu (FAS) uzmanları, muharebede ateşlenme yeteneği ispatlanmasa da Kuzey'in 20 ila 30 çekirdeksel harp başlığına eş bulunduğunu kestirim ediyor.
Cepheleşme
Tehditkar füzeleriyle semt ülkelerine alarm zilleri çaldıran Kuzey Kore, esmer komşusu Güney Kore ile çokluk komşusu Japonya'nın, Batı'ya yaklaşmasına biçim açtı.
Güney Kore ile Japonya, ABD ile eş tatbikatlar düzenledi ve Pyongyang yönetiminin füzelerine gönül rahatlığı öz füzelerini ateşledi.
Yarımada yakınlarına tayyare gemisi konuşlandıran ve sonuç manken harp uçaklarını manevra düşüncesince Güney Kore'ye gönderen ABD, Doğu Asya'daki varlığını kuvvetlendirme etti.
Hindistan, Avustralya, Japonya ve ABD'nin oluşturduğu Dörtlü Güvenlik Diyaloğu "Quad" oluşumu, mayıstaki önder zirvesinde askeri işbirliğini güçlendirmeyi üstenme etti.
Öz defans istekli politikalarıyla maruf Japonya, acemi stratejisiyle defans masraflarını ikiye yufka ve ordusuna "karşı atılım kapasitesi kazandırma" lafı verdi.
