Glasgow
Küresel Karbon Projesi’nin Exeter Üniversitesi, Doğu Anglia Üniversitesi, CICERO Enstitüsü ve Stanford Üniversitesi araştırmacılarıyla hazırladığı Küresel Karbon Bütçesi raporu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı'nda (COP26) açıklandı.
Rapora göre, güzeşte sene müstevli dolayısıyla makbul kısıtlamalara müteallik namına müstehase mahrukat kaynaklı karbon emisyonları 2019'a uyarınca yüzdelik 5,4 azalış gösterdi.
Bu sene ise bir çok müstevli önleminin kaldırılması, ekonomilerdeki canlanma, kömür ve tabii taş yağı lambası lambası tüketiminin artarak çoğalması kararında emisyonlar baştan artışa geçti.
Fosil mahrukat kaynaklı emisyonların bu sene böylecene güzeşte yıla uyarınca kısaca yüzdelik 5 artarak 36,4 bilyon tona ulaşacağı ve müstevli önceleri seviyesine yaklaşacağı öngörülüyor.
ABD ve Avrupa Birliği'nin karbon emisyonlarında 2019'a uyarınca sırası ile yüzdelik 3,7 ve 4,2 azalış görülürken, Çin'in emisyonlarında ayrımsız çağda yüzdelik 5,5 artım bekleniyor.
Hindistan'ın karbon emisyonlarının da yüzdelik 4,4 artacağı hesaplanıyor.
Dünyadaki müstehase mahrukat kaynaklı karbon emisyonlarının yüzdelik 31'ine Çin ve yüzdelik 14'üne Amerika defa açıyor. AB ve Hindistan'ın müstehase mahrukat kaynaklı karbon emisyonlarında yüzdelik 7'şer oranı bulunuyor.
Diğer devletler baş başa ele alındığında, müstehase mahrukat kaynaklı karbondioksit emisyonları 2019 düzeyinin altında gerçekleşiyor.
Ormanlar 10 yılda 9,9 bilyon titrem karbondioksitin atmosfere yayılmasını engelledi
Son 10 yılda toptan ölçekte toprak kullanması değişikliğinden meydana gelen kesin karbondioksit emisyonu 4,1 bilyon titrem namına gerçekleşti.
Ormansızlaşma ve öteki toprak kullanması değişimleri kararında 14,1 bilyon titrem karbondioksit gazı atmosfere salındı.
Ormanların ve toprağın art kazanımı kararında 9,9 bilyon titrem karbondioksit tutularak, bu emisyonların atmosfere yayılması engelledi.
Rapora göre, sonuç 20 yılda ormansızlaşma ve öteki toprak kullanması değişikliklerinden kaynaklı emisyonlar bağıl çakılı kaldı.
Ormanların ve toprağın tuttuğu emisyonlar da bu sürede artım gösterdi. Bu durum, toprak kullanımındaki değişimden kaynaklı kesin emisyonların benzeyen sürede azaldığına ayraç ediyor.
Exeter Üniversitesi Küresel Sistemler Enstitüsü'nden Prof. Pierre Friedlingstein, tutanağa müteallik değerlendirmesinde, ekonomilerin salgının etkilerinden toparlandığı süreçte emisyonların çabucak artmasının, toptan ölçekte iklim değişikliğiyle çabucak harekete geçmeye müteveccih ihtiyacın önemini gösterdiğini belirtti.
Bu yıl, toptan ölçekte müstehase mahrukat kaynaklı karbondioksit emisyonlarındaki toparlanmanın, müstevli öncesindeki müstehase yakıtlara alakalı ekonomiye dönüldüğüne ayraç ettiğini aktaran Friedlingstein, "Bazı devletlerin müstevli sonrasındaki iktisadi toparlanma projelerinde yeşil ekonomiye müteveccih gerçekleştirdikleri yatırımların, müstevli önceleri emisyon seviyesine ulaşmayı engel olmak açısından öz başlarına ehliyetsiz kalmış olduğu görülüyor." değerlendirmesinde bulundu.
