Son müşterek haftada ülkenin ciharıyek birlikte arka arkaya meydana mevrut depremler, akıllara, “Ay tutulması yahut mevsimler, depremi tetikliyor mu" sorusunu getirdi. Konuya bağlı açıklamalarda mevcut Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy, ayın dünya cisimlerinin hareketlerinin yahut birbirine gereğince konumlarının depremi tetiklediğine değgin ilmî rastgele müşterek kanıtın olmadığını kaydetti. Prof. Dr. Aksoy, başkaca Türkiye Cumhuriyeti tarihinde meydana mevrut sadece halis muhlis iri depremlerin şita aylarında meydana gelmesinin ise ağız ağıza rastlantısal olduğuna uyanıklık çekti.
"Kanıtlanmamış ortaya konulamamış müşterek gerçektir"
Özellikle 1999 Gölcük depreminden ilkin çağ tutulmasının olmasının hakeza müşterek görüşün ortaya çıkmasına hastalık bulunduğunu tamlayan Prof. Dr. Ercan Aksoy, "Bazen insanoğlu ortada şu konuşuluyor, dünya cisimlerinin hareketleri, birbirine gereğince konumları acep depremi tetikler mi? Deprem oluşumu üstünde ne üzere tesiri vardır? Çoğunlukla da çağ tutulması ile irtibatlandırılıyor. 17 Ağustos 1999 Gölcük yahut Marmara depreminden ilkin çağ tutulması bulunduğu düşüncesince bu az buçuk hâlâ da öne çıktı. Ancak müşterek ilmî gerçeğin bildirme görmesi düşüncesince gelişigüzel vaziyette akıllıcasına akıbet vermesi lazım. Eğer hakkıyla çağ tutulması yahut gezegenlerin birbirine gereğince konumları depremi tetikliyor olsaydı, o devir gelişigüzel çağ tutulmasından sonradan da tığ deprem olmasının beklememiz lazımdı. Dolayısıyla bu kanıtlanmamış ortaya konulamamış müşterek gerçektir" dedi.
"Bunlar tesadüfi, depremlerin mevsimlerle, kuraklıkla, çok yağışlarla müşterek bağlantısının olmadığını söyleyebiliriz"
Bütün bu meteorolojik olayların rastlantısal bulunduğunu tabir fail Prof. Dr. Aksoy, "Depremler şita aylarında mı, yazları mı, yahut kuraklıkta mı olur, bunlar ağız ağıza meteorolojik hadisat yahut çağ tutulması, gezegenlerin ayrımsız hizaya gelmesi, ayrımlı konumlanması üzere hadisat dünya bilimi biliminin konuları. Ama depremle direkt ilgileri bulunduğu kanıtlanmamış. Cumhuriyet tarihindeki geçmiş iri deprem bulunan 1939 Erzincan depremi müşterek şita ayında meydana gelmiştir. Elazığ'da da 24 Ocak depremi şita ayında düzlük geldi. Ondan ilkin 2019 yılının açıklık ayında 5'in üstünde müşterek deprem meydana gelmişti. 1893 Malatya'da ciddi hasar gerçekleştiren Kale ilçesi etrafında ve başta 1905 depreminin gene müşterek şita ayında bulunduğunu görüyoruz. Bunlar rastlantısal zira mevsimlerle, kuraklıkla, çok yağışlarla müşterek bağlantısının olmadığını söyleyebiliriz" sanarak konuştu.
Rıdvan Yeşilırmak
