Tahran
.w3-content { max-width: 100%; margin: auto;} .w3-tooltip, .w3-display-container {position: relative;} .w3-black, .w3-hover-black:hover { color: #fff!important; background-color: #000!important;} .w3-display-left { position: absolute; top: 50%; left: 0%; transform: translate(0%,-50%);-ms-transform: translate(-0%,-50%);} .w3-display-right { position: absolute; top: 50%; right: 0%; transform: translate(0%,-50%);-ms-transform: translate(0%,-50%);} .w3-btn, .w3-button {-webkit-touch-callout: none;-webkit-user-select: none; -khtml-user-select: none;-moz-user-select: none; -ms-user-select: none;user-select: none;} .w3-btn, .w3-button {border: none;display: inline-block;outline: 0;padding: 8px 16px;vertical-align: middle;overflow: hidden;text-decoration: none;color: inherit;background-color: inherit;text-align: center;cursor: pointer;white-space: nowrap;}
İran'da kuraklık zımnında "kızıl altın" safranın çiçekleri açmadı 
İran'da kuraklık zımnında "kızıl altın" safranın çiçekleri açmadı İran'da ülkenin kuzeybatısındaki Urumiye Gölü'nün kurumasına kez açan, Huzistan'da halkın sokaklara dökülmesine sebep bulunan kuraklık, "kızıl altın" safranı da vurdu.
İklim koşulları zımnında dünyada en birinci sınıf safranın büyüdüğü arazi kendisine tanıdık İran'ın Rezevi Horasanı eyaletine ilişkin Türbet Haydariye ilçesinde safranın hasat tarihi geldi lakin çiftçilerin yüzü gülmüyor.
Bu sene şita aylarında kar ve yağmurun tek yağmaması zımnında güç müşterek çevrim nâkil safran üreticileri, devletin kuyu kazılmasına müsaade vermemesi zımnında de sulamayı tankerlerle aldıkları suyla gerçekleştirmek durumunda kaldı.
Üreticiler verimin önce yıllara uyarınca yüzdelik 75 düştüğünü ve şartların bu biçimde bitmeme etmesi şeklinde zafran ekimini bırakacaklarını, onun adına buğday ve yemlik kabilinden ürünleri ekeceklerini anlatım ediyor.
AA ekibi, zafran hasadını durumunda izlem ederek toprak sahipleri, işçiler ve bu işin ticaretini işleyen kişilerle konuştu.
Bir hektardan elde edilmiş zafran 22 kilodan 8 kiloya düştü
35 senedir zafran üretimi ve satışı işleyen Ali Rıza Guli, AA muhabirine meydana getirdiği açıklamada, bu sene yağışın az olması zımnında meydana mevrut kuraklıktan dolayı verimin aşırı az ölçüde kaldığını söyledi.
Yaklaşık 25 hektarlık bölgeye zafran ektiğini tamlayan Guli, "Önceki zamanlarda müşterek hektardan kısaca 22 kilogram zafran elde ediyorduk, bu miktar demin 8 kiloya derece düştü. Safran üretimi kuraklık zımnında kısaca yüzdelik 75 azaldı." dedi.
Üretimin az olması çiftçilerin maliyetlerini artırıyor
Safran üretiminin az olması ve verimin düşmesinin çiftçiler düşüncesince maliyetleri artırdığını, bunun fiyatlara yansıdığını aktaran Guli, şu biçimde konuştu:
"Gelecek sene da safrandaki gümrahlık ve fiyatlar böyle olursa çiftçiler bu ürünün ekimini tasarruf etmek durumunda kalır. Buğday, yemlik ve buna benzeşim ürünleri ekerler. Bir kilogram safranın maliyeti 22 milyon, büyüklük ise alıntı fiyatını 20 milyon 500 bin kendisine açıkladı. İşçi yevmiyeleri arttı."
Safran çiçeğinin al dallarının yanı esna yapraklarının da kağıtlarda kullanıldığını, lakin maliyetlerin faziletkâr olması zımnında sert istek görmediğini özetleyen Guli, bu bitkinin artık müşterek tomar bölgede kullanılmasının üreticilerin yararına olacağını anlatım etti.
"Günlük 200-300 kilogram çiçek toplardık demin ise 30-40 kilogram lakin elde ediliyor"
Safran tarlası sahibi Ahmed Guli de rastgele sene 40 ila 50 iştirakçi tutarık hasada başladıklarını lakin bu sayının demin 6'ya derece düştüğünü belirtti.
Ahmed Guli, "Önceki zamanlarda günce 200-300 kilogram çiçek toplardık demin ise 30-40 kilogram lakin elde ediliyor. İşçiler ırak yerlerden çalışmaya geliyor lakin iş olmayınca onlara erinç da utangaç oluyoruz. Onların yevmiyelerini de ödeyemiyoruz." diyerek konuştu.
Hükümetten cevapsız emniyet olanağı sunmasını ve su sorununu çözmesini talip Guli, bölgede çiftçiliğin ve hayvancılığın bitmeme etmesi düşüncesince kendilerine dayanak noktası verilmesi icap ettiğini söyledi.
Üretimin az olması zımnında zafran fiyatı yüzdelik 50 arttı
Hasadın az olması zımnında Türbet Haydariye'deki zafran pazarında da sakinlik hücre çarpıyor.
Pazarda zafran alıntı satımı işleyen Mahmud Gulamzade, üretimin az olması zımnında fiyatların yüzdelik 50 arttığını anlatım ederek şu detayları paylaştı:
"Bu sene kuraklık zımnında zafran üretimi kısaca yüzdelik 75 düştü. Talep arzdan müşterek tomar bulunduğu düşüncesince bu sene fiyatlar artık yüksek. Elbette alışveriş da eskiye uyarınca azalmış durumda. Safran bu sene az bulunduğu düşüncesince mahsul hâlâ piyasaya gelmeden komisyoncular tarladan satın alıyor."
Kuraklık zafran işçilerinin de aş kapısını kapatıyor
Safran tarlalarında idman kıl payı ülkenin güneydoğusundaki Sistan-Beluçistan eyaletinin tarz şehri Zahidan'dan 5 kızı ve eşiyle Türbet Haydariye'ye mevrut Habibullah Naruyi, emektar canlılığın olmadığını söyledi.
Safran tarlalarının çiçek açmadığını ve bu yüzden toplayacakları ürünün olmadığını aktaran Naruyi, önce zamanlarda ailecek günde 100 kilogram topladıklarını, lakin demin bunun yarısını fark bulamadıklarını belirtti.
Topladıkları kilogram başına mülk aldıklarını aktaran Naruyi, "Sabahtan akşama derece biz baş başa canla başla çalışsak da 35 kilogram lakin toplayabiliyoruz. Ailece 7 insan sabahtan akşama derece çalışıyoruz, en güzel vaziyette 35 kilogram toplayabiliyoruz. Bu gündüz günden azalıyor. Bir insan 7 kilogram toplasa 105 parti kazanıyor (40 Türk Lirası)." şeklinde konuştu.
Habibullah'ın kızı Sara Naruyi ise emek vermek şartlarıyla ilişik şunları anlattı:
"Safran mesleğinde idman düşüncesince geldik lakin iş yok, gidişat aşırı kötü. Yaptığımız iş de aşırı ağır, günce 8 vakit çalışıyoruz. Sabah güneş aydınlanınca geliyoruz ve güneşin altında çalışıyoruz. Gelirimiz de bu çalışmaya uyarınca aşırı az. Yaklaşık müşterek ay burada kalıyoruz. Memlekette 8. sınıfı tamamladıktan sonraları okula gitmedim, çalışmaya gidiyorum."
Sistan-Beluçistan eyaletine ilişkin Zabul kazasından çalışmaya mevrut Gavseddin Serani ise geliş-gidiş, yeme-içme ve tahaffuz kabilinden nice giderleri olduğununa lakin iş bulunmadığı düşüncesince kazançlarının verdikleri emeğe değmediğine dikkati çekti.
Çalışmak düşüncesince sabahları güneş doğarken çiçeklerin açmasını beklediklerini dile getiren Serani, "Aileler çocuklarıyla buraya çalışmaya geliyor. Çocuklar da lüp ekonomik durumuna yardım bildirmek amacıyla okullarına aralık verip tarlaya çalışmaya geliyor. Geçen zamanlarda bu tarlalar çiçek doluydu, demin tek yok." ifadelerini kullandı.
