Kerkük
Merkezi Bağdat hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında statüsü baştan gündeme mevrut ve acemi kurulan hükümette kesim konusu bulunan Kerkük’ün istikbaline ilişkin, şehirde degaje katılımlı birlikte açık oturum düzenlendi. Panele ITC yetkilileri, siyasal öğür üyeleri ve STK yetkilileri ile baş döndürücü sayıda yurttaş katıldı.
ITC Başkanı Turan, daha sonradan AA muhabirine icra ettiği açıklamada, 2003'teki Amerika işgalinden beri daim siyasal ortalık ortada "tartışmalı kent" namına küsurat Kerkük'e en metin çözümün, kâffesi budunsal grupların uzlaşmasıyla sağlanabileceğine inandıklarını söyledi.
Irak Anayasası'nın 140’ncı maddesinin yazıldığı 2005'ten beri "Kerkük sorununa" temelli birlikte hal getirilemediğini tamlayan Turan, Kerkük ve Kerküklüleri ilgilendirmesine rağmen, bu maddenin Türkmen ve Arapların iradesinin haricinde yazıldığını tabir etti.
Kerkük'ün, Türkmenlerin arkasından Bağdat yönetimi ve IKBY ortada baştan gündeme getirilmesini "çirkin" birlikte hamle namına niteleyen Turan, şöyleki bitmeme etti:
''Türkmenlerin Kerkük mevzusundaki tutumu, şehrin kâffesi budunsal gruplardan oluşan eş halde hile edilmesi, hususi statüye cemaat olması ve rastgele birlikte alana ekleme edilmemesi yönündedir. Kerkük hususi statülü yahut hususi federe olmalı. Aksi takdirde Irak'ın arazi bütünlüğü tehlikeye girecektir.''
Kerkük'teki kâffesi gruplar ortada uzlaşının sağlanması düşüncesince akıbet 3 senedir Birleşmiş Milletler (BM) denetiminde görüşmeler yapıldığını aktaran Turan, bu görüşmelerin uzlaşıyla "ortak idare", kente "özel statü" verilerek Bağdat'a ilişkin kalması ve Türkmenlerin gasbedilen arazilerinin sahiplerine arka verilmesiyle sonuçlanacağına inandığını kaydetti.
Tartışmalı 140. özellik nedir?
Irak Anayasası'nda Kerkük ve başka kesinleşmemiş alanların statüsüyle ilişik bulunan 140. özellik üç etaptan oluşuyor.
Buna göre, evvel Kerkük ve başka kesinleşmemiş alanlarda (Diyala, Musul ve Salahaddin) emektar Devlet Başkanı Saddam Hüseyin devri ve 2003 sonrası yaşanmış bulunan popülasyon bilimsel ayrım vaziyeti normalleştirilecek, peşi sıra popülasyon sayımı yapılacak ve şimdi sonradan bu alanların merkezi yönetime mi olmadan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne mi bağlanmasına değişmeyen verilmesi düşüncesince referanduma gidilecek. Anayasaya layıkıyla kâffesi bunların Aralık 2007'e denli gerçekleştirilmesi gerekiyordu.
O devre Kerküklü Türkmen, Kürt ve Arap siyasal temsilcilerden açılan komite tek neticeye ulaşamamıştı ve bahis konusu özellik 2007 yılının böylecene yürürlükten kalkmıştı.
Kürt siyasal liderler, ilkin Kerkük'ün statüsünün belirlenmesi düşüncesince 140. maddenin uygulanması icap ettiğini savunurken, Kerküklü Türkmen ve Araplar ise maddenin 2007 böylecene hukuken sona erdiğini dile getiriyordu.
Türkmen ve Araplar, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) denli Kürt siyasal partilerin, Kerkük ve başka kesinleşmemiş bölgelere, ülkenin yıldız kentlerinden bu alanların popülasyon bilimsel yapısını değiştirecek seviyede popülasyon kaydırdığını savunuyor.
