Rabat
Fas'taki Adalet ve Kalkınma Partisinin (PJD) 8 Eylül'de meydana getirilen umumi seçimleri kaybetmesinde Partinin çıplak kanadı ve ülkenin en ehemmiyetli çıplak maşer hareketlerinden Tevhid ve Islah Hareketinin desteğini kaybetmesinin çarpıcı olup bulunmadığı tartışılırken, PJD ile Hareket arasındaki ilişkilerin geleceği de iptila konusu.
PJD'nin seçimleri kaybetmesinin önce yansıması, sonuçların açıklanması arifesinde Parti Genel Sekreterliğinin istifa etmesi biçiminde gerçekleşti.
Stratejik ilişki
Fas siyasetini izleme edenler, PJD ile Tevhid ve Islah Hareketi arasındaki birlikteliğin boyutunu ve yakınlığını oldukça dobra bilir.
Bu ilişki, dü organın kendine başmaklık işlevleriyle somutlaştırdığı yegâne müşterek plan şekilde da değerlendirilebilir.
Siyasi çözümleyici Bilal et-Telidi, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, PJD ile Tevhid ve Islah Hareketi arasındaki bu ilişkiyi, dü organı yegâne müşterek plan düşüncesince birleştiren izlemsel alım satım şekilde nitelendirdi.
Bu projeyi yapmak düşüncesince düzentileme fikrinin PJD ile Hareket ortada iş, önderlik ve söyleyiş düzeyinde müşterek cins farklılaşmaya dayandığını aktaran Telidi, bu birlikteliğin köklerini delik uğrunda bulundurmadan PJD ile Hareket ortada geleceğe çevrik izlemsel alım satım türüyle ilişik meydana getirilen gelişigüzel muhtelif öngörünün hata olacağını söyledi.
Telidi, Hareketin 1997'de kurulmasından başlayarak 2016 seçimlerine derece daim siyasal ortaklık çağrısı yaptığını ve Partiye gelişigüzel muhtelif desteği verdiğini belirtti.
Fransızca öğretimi, Hint keneviri ekiminin yasallaştırılması ve İsrail'le normalleşme mevzularındaki anlaşmazlığın PJD ile Hareket arasındaki izlemsel ilişkiyi etkilediğini kaydeden Telidi, Tevhid ve Islah Hareketinin PJD liderliğindeki hükümetin bu kararlarını eleştirmekte hiçbir duraksama etmediğine ayraç etti.
Hükümetin bu kararlarından sonradan ilkin akıbet seçimlerde Hareketin PJD'ye dirlik mecalsiz ve dargın müşterek eda edinmeyi yeğleme ettiğini kail Telidi, Hareketin, kendini dinlemeyen müşterek yönetimi desteklemiş sayılmamak düşüncesince bu tutumundan ivaz özgülemek istemediğini belirtti.
Hareket ile PJD arasındaki izlemsel birlikteliğin değişmediğini kaydeden Telidi, fakat gelecekte dü yan arasındaki yakınlaşmanın şimdi iri olabileceği öngörüsünde bulundu.
Telidi, "PJD iktidardan uzaklaştığı düşüncesince hükümet çalışmalarının zorlaması kabil müşterek bilinçlilik olmayacağından bu gestalt yakınlaşmanın kuvvetlenmesine katkıda bulunacak. Bugün PJD fiili bası altında olması zımnında muhalefette duracak ve uğramış bulunduğu tökezleme Partiyi baştan yapılandırmaya itecek." dedi.
Yoğun farklılaşma
Hareket ile PJD arasındaki birlikteliğin etraflıca ve stratejisine rağmen, ansızın çok istasyonda, dü organın çalışmasını karakterize fail "farklılaşmayı" şimdi da güçlendiren müşterek paradigma kararla toy işaretlerin oluştuğu görülüyor.
Tevhid ve Islah Hareketinin emektar yöneticilerinden ve PJD'nin Ulusal Konsey Üyesi Muhammed el-Hilali de Partinin hacmi, siyasal etkisi, namına sunulan görevler ve Parti işlevleri ile Hareket arasındaki çelişkilerin genişlemesinin, PJD'nin siyasa sahnesindeki iri etkisine tâbî bulunduğunu söyledi.
Hilali, "Hareket ve Parti, ilkin icra hikayelerinde birbirinden ağız ağıza mukassem durumdaydı. Hareketteki müşterek yönetici, bu konumda bulunduğu sürece partide tutumlu yahut ajan kabil müşterek konum alamaz ve Partinin gizlemeden reklamını yapamaz." dedi.
Yeni aşama
Yeni etabın söylem, işaretler ve görevlerdeki farklılaşmalar üstünden Hareketin ve Partinin düzentileme tezine dayanacağını anlatım fail Hilali, "Partinin siyasa sahnesindeki ağırlığı azaldıktan sonra, infirak sebepleri ortadan kalkacak, bu da müşterek ahir evrede Parti ile Hareket arasındaki haberleşme alanlarını genişletecek ve farklılaşmanın özünü ise koruyacaktır." dedi.
Hilali, ilişkilerin geleceğinin, en azından benzeyen gelecekte, ilkin İsrail'le normalleşme, kendir ekimi ve terbiye dili dair Hareket ve Parti arasındaki farklılıklardan çevre mecburi şekilde etkileneceğini de laflarına ekledi.