Pekin
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin'de düzenlemiş bulunduğu günce matbuat toplantısında meydana getirdiği açıklamada, Biden'ın ismini anmadan, beyanlar dolayısıyla Washington'ı diplomatik kanallardan gıcırtı ettiklerini bildirdi.
ABD'yi "Tayvan ile irtibatlı sorunları tetik ve akla yatkın biçimde ele almaya", "Tayvan'ın bağımsızlığını korumak için çaba sarfeden güçlere hata çevir sesi göndermemeye" çağırma fail Sözcü Mao, Washington yönetimine ilişkilerine dokunca verecek, Tayvan Boğazı'ndaki sulh ve istikrarı bozacak lakırtı ve eylemlerden kaçınması uyarısında bulundu.
Mao, "(Tayvan ile) Barışçı baştan toplaşma düşüncesince elimizden geleni hazırlamaya hazırız lakin ayrımsız sürede ayrılıkçılığı amaçlayan uğur boncuğu eyleme müsamaha gösteremeyiz." dedi.
Tayvan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Joanne Ou ise ABD Başkanı'na, "Washington'ın Tayvan'ın güvenliğine desteğinin kayaç üzere sert bulunduğunu yinelediği için" teşekkürname etti.
Biden ve ABD yönetimine destekleri düşüncesince gönül borçlusu olduklarını tamlayan Sözcü Ou, "Son açıklamalar, ortak kere şimdi Çin'in Tayvan Boğazı'ndaki küsurat tehdidinin evren genelinde yayılmış düşünce yarattığını gösteriyor." ifadesini kullandı.
Ou, Tayvan'ın ABD ve gibisi görüşteki başka ülkelerle fiilen öz-savunma yeteneğini güçlendireceğini, Hint-Pasifik Bölgesi'nde kurallara mebni arsıulusal düzeni baş başa savunacağını belirtti.
Biden'ın Tayvan açıklaması
Başkan Biden, ABD'nin CBS televizyonunda geçmiş şeb banttan piyasaya sürülen "60 Minutes" programına verdiği röportajda Tayvan ile ilişik açıklamada bulunmuştu.
Program sunucusunun, "ABD güçleri Ada'yı savunacak mı?" sorusuna Biden, "Evet, şayet gibisi yepyeni ortak atak olursa." cevabını vermişti.
Biden, sunucunun, "Ukrayna'dan değişik adına ABD güçleri, Amerikan ordusunun eş ve eş üyeleri, Çin'in karışma etmesi biçiminde Tayvan'ı savunacak mı?" sorusuna da "Evet." cevabını vererek açıklamasını yinelemişti.
Sunucunun, "Çin Devlet Başkanı Şi (Cinping), Tayvan mevzusundaki tavrınızla ilişik neyi bilmeli?" sorusuna cevap adına ise Biden, "Uzun devir ilkin dibine imza attığımız şeyin gerisinde duruyoruz. Tek Çin politikasına bağlıyız ve Tayvan'ı bağımsızlığa yönlendirmiyor, onları motivasyon etmiyoruz. Bağımsızlık, Tayvanlıların özlük kararıdır." sanarak konuşmuştu.
"Stratejik muğlaklık" bırakma mi ediliyor?
Biden'ın sözlerinin, Washington'ın bugüne sincap Tayvan ilişkin izlediği "stratejik muğlaklık" politikasına karşıt sakıt en açık izah bulunduğu yorumu yapılıyor.
"Tek Çin" politikasını hazımlı ve Pekin yönetimini hepsi Çin'in yasal hükümeti adına tanıdığı olan Washington, 1979 günlü Tayvan İlişkileri Yasası'nda, Ada'nın öz-savunmasını sağlayacak askeri kapasiteye cemaat olması düşüncesince dayanak sağlayacağı ve bölgedeki statükoyu yegâne cepheli değiştirmeye müteveccih eylemlere erinç çıkacağı taahhüdünde bulunmuştu.
Ancak bahis konusu taahhütler, ABD'ye Tayvan'ı direkt askeri adına defans yükümlülüğü getirmiyor. Washington'ın ABD ordusunun Ada'yı bilfiil savunacağına müteallik resmi beyanda bulunmaktan kaçındığı bu yöntem "stratejik muğlaklık" adına adlandırılıyor.
Programın yapımcıları, röportajın peşi sıra Beyaz Saray'ın, ABD'nin Tayvan politikasının değişmediğini vurgulayan ve stratejik muğlaklık söylemini yineleyen ortak açıklamasına da arazi vermişti. Açıklamada, "ABD, resmi adına Amerikan ordusunun Tayvan'ı koruyacağını söyleyemez." denildiği aktarılmıştı.
ABD Başkanı Joe Biden, mayıs ayında Japonya'ya ziyaretinde gibisi ortak açıklamada bulunmuş, ortak gazetecinin, "Çin'in işgali biçiminde ABD'nin Ada'yı askeri adına savunacak mı?" sorusuna, "Evet, taahhüdümüz bu." niteleyerek cevap vermişti.
Biden'ın sözlerinin peşi sıra ABD-Çin ilişkilerinde Tayvan irtibatlı gerilimlerin arttığı gözlenmişti.
Pelosi'nin ziyareti ve tırmanan askeri gelirim
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin 2-3 Ağustos tarihlerinde Tayvan'a meydana getirdiği görüşme gerilimi şahika noktasına çıkarmıştı. Ziyaret öncesinde Pekin sözcüleri, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi biçiminde "askeri karşılık" karışma çelimli erinç tedbirler alacakları uyarısında bulunmuştu.
Pelosi, Çin ile komut ihtilafı içerisindeki Ada'yı 25 sene aradan sonradan görüşme fail ilkin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası adına gören Çin'in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin peşi sıra Ada etrafında askeri tatbikatlar başlatmış, 7 gündüz devam eden tatbikatlar Ada'nın etrafında fiili kuşatma oluşturmuştu. Gerçek tabanca ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar esnasında Çin anne karasından ateşlenen güdülebilen füzeler, Tayvan civarlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos'ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş fakat Tayvan Boğazı'ndaki askeri karakol faaliyetinin bitmeme edeceğini bildirmişti.
Pekin, "Tek Çin ilkesini" vurgulayarak, Tayvan'ın evren ülkeleriyle bağımsız diplomatik münasebat kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve başka arsıulusal kuruluşlarda özümleme edilmesine erinç çıkıyor, kendisini tanıdığı olan devletlerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini kayıt koşuyor.
