Çekya'da halk, cemaziyelevvel 200 sandalyeli parlamentoda fariza takanak milletvekillerini ayıklamak düşüncesince kasa başına gitmiş, dü çağ devam eden oy ita işlemi domestik saatle 14.00'da sona ermişti. Oy alma işleminin sona ermesi ile resmi olmayan sonuçlara göre, Hristiyan Demokratlar Birliği (KDU-CSL), Sivil Demokrat Parti (ODS) ve TOP 09 partilerinden oluşan SPOLU ittifakı oyların yüzdelik 27,78'ini alarak birinci, Başbakan Andrej Babiş'in partisi ANO (Evet) oyların yüzdelik 27.13'ünün alarak ikinci tümen oldu.
Korsanlar (Pirates), Belediye Başkanları ve Bağımsızlar (STAN) ittifakı ise oyların yüzdelik 15.60'ını alarak üçüncü, Aşırı sağcı Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi'nin (SPD) ise oyların yüzdelik 9,56'sını alarak dördüncü tümen bulunduğu aktarıldı. Seçime paydaşlık payı ise yüzdelik 65,42 oldu.
Hükümeti muhalefetin kurması bekleniyor
Hristiyan Demokratlar Birliği (KDU-CSL), Sivil Demokrat Parti (ODS) ve TOP 09 partilerinden oluşan SPOLU ittifakı, Korsanlar (Pirates), Belediye Başkanları ve Bağımsızlar (STAN) ittifakı ve Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi (SPD), erk partisi ANO ile koalisyonda toprak almayacaklarını açıklamışlardı. Yeni hükümetin kurulabilmesi düşüncesince 100 sandalyeye cemaat peyda etmek gerekirken, mecliste mutlak çoğunluğu sağlayıcı muhalefet partilerinin hükümeti kurması bekleniyor.
Anketlerde yüzdelik 21-22 aralığında oy alacağı öngörülen SPOLU ittifakı yüzdelik 27,78 oy alırken, yüzdelik 6,5 oy alacağı öngörülen Çekya ve Moravya Komünist Partisi (KSCM) ve yüzdelik 5,7 oy alacağı öngörülen Prisaha Partisi (Yemin) meclise giremediler.
İktidar ortağı barajı geçemedi
ANO partisi ile ortak yönetim ortağı Çek Sosyal Demokrat Partisi (CSSD) YÜZDE 4,65 oy alarak yüzdelik 5'lik barajın altında kaldı. CSSD, 2017 yılındaki seçimlerde yüzdelik 7,3 oy alarak 15 iskemle kazanarak meclise girmiş ve şimdi sonraları kurulan hükümetin ıvır zıvır ortağı adına toprak almıştı.
Yeni hükümetin kurulabilmesi düşüncesince 100 sandalyeye cemaat peyda etmek gerekirken bunun başarılamaması şeklinde ortak yönetim hükümeti kurulacak. Seçimlerin önderi ANO partisi ve baraj altında küsurat Çek Sosyal Demokrat Partisi (CSSD), tarihinde önce el baraj altında küsurat Çekya ve Moravya Komünist Partisi'nin (KSCM) haricen yardımı ile ortak yönetim hükümeti kurmuştu.
Meclis Başkanı Radek Vondracek icra ettiği açıklamada, “Hükümeti anlaşılan ANO kuracak. Çünkü hükümet en iri meclis grubuna cemaat tümen kabilinden kurulmalı. Şu anda hükümetin elbette kurulacağına ilişkin birlikte tahminim yok” dedi.
“Demokratik muhalefet açık birlikte çokluk kazandı”
SPOLU ittifakındaki ODS partisinin önderi Petr Fiala, “Bir yengi kazandık. Diğer anlaşma ile hükümet kurabiliyoruz. Devlet Başkanı Zeman'ın bunu delik uğrunda bulundurarak hükümet ihdas vazifesini bizlere vermesi gerekir” ifadelerini kullanarak, "24 sayaç içre Korsanlar/Belediye Başkanları liderleriyle müzakerat yapılacak. Sonuçlar belli, demokratik muhalefet açık birlikte çokluk kazandı” dedi.
Zeman ve Babiş erte görüşecek
Devlet Başkanı Milos Zeman'ın, Başbakan Andrej Babiş'i erte domestik saatle 11.00'de Lany'deki makamında benimseme edeceği ve hükümet ihdas vazifesini Babiş'e vermesi bekleniyor.
Komünist Parti önderi istifa etti
KSCM önderi Vojtech Filip ve tümen yöneticileri yüzdelik 3,60 oranında oy alarak tarihlerinde önce el baraj altında kaldıkları düşüncesince görevlerinden istifa ettiklerini açıkladılar.
Öte taraftan Çekya'da 2017 yılındaki seçimlerde, erk partisi ANO yüzdelik 29,64 oy payı ile 78 iskemle kazanarak seçimde birlikte numara olmuş, Sivil Demokrat Parti (ODS) yüzdelik 11,32 oy payı ile 25 iskemle kazanarak ikinci tümen olmuştu. Yüzde 10,79 ile üçüncü tam Çek Korsanlar Partisi ve yüzdelik 10,64 ile dördüncü sıradaki SPD izlemiş, değme dü tümen de mecliste 22 iskemle ile temessül edilme hakkı kazanmıştı.
Özgür Öztürk
