Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Marmara Denizi Eylem Planı Bilim ve Teknik Kurulu ve TÜBİTAK Ortak Girişimi ile planlı TÜBİTAK Müsilaj Araştırmaları Çağrısı Projeleri Sanal Konferansı'na katıldı. Konferansta mütekellim Bakan Kurum, müsilaj sıkıntısı ortaya çıkmadan ilkin denizlerin temizlenmesi düşüncesince emek vermek başlatıldığını ve bu kapsamda bitmeme fail icraat sonucunda Marmara Denizi'nde tekrar müsilaj sıkıntısı ile karşılaşılmayacağını söyledi.Bakanlık kendisine denizlerde yaşanmış bulunan pislik türlerine ve çözümlerine ilişkin çalışmaların esasta müsilaj probleminden baş döndürücü ilkin başladığını tamlayan Bakan Kurum, “2014 yılından itibaren Marmara Denizi'nde 91, hepsi denizlerimizde ise 364 noktadan denizlerimizdeki su standardını TÜBİTAK-MAM ve ODTÜ ile ortaklık içinde derneşik kendisine izliyoruz. 2017 ve 2019 yıllarında Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu gerçekleştirdik. Sempozyumun son bildirgelerini dalında bilirkişi baş döndürücü sayıda bilgelik insanının katkıları ile ortaya koyduk.Yine takibat neticeleri doğrultusunda bir tane boyutlu Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi'ni (MARMOD Faz 1) 2017 senesinde başlattık. Marmara Denizi'nin sayısal ikizini oluşturacağımız üç buutlu MARMOD Faz 2 projesini ise hâlâ müsilaj sıkıntısı ortaya çıkmamışken 2021 yılının hanuman ayında başlattık. Müsilaj problemininin ortaya çıkmış olduğu önceki andan itibaren ise hocalarımızla danışma ederek, eskiden yaptığımız çalışmaların ışığında atacağımız adımları belirledik. Bu çerçevede Marmara Belediyeler Birliğimizle, siz kalburüstü hocalarımızla, valilerimizle, şehremaneti başkanlarımızla, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız özellikle peyda etmek neredeyse alakalı hepsi bakanlıklarımızla, STK'larımızla, hususi sektörümüzle baş döndürücü şümullü bir emek vermek başlattık” sanarak konuştu.“Bir daha müsilaj gibi bir sorunla yüz yüze kalmayacağız”Haziran ayında 22 maddelik Marmara Denizi Eylem Planı hazırlandığını hatırlatan Bakan Kurum, “Kısa, ölçülü ve derinlemesine vadede eylemlerimizi belirledik. Geçen ay yaptığımız Koordinasyon Kurulu toplantımızda da bu kısa, ölçülü ve derinlemesine vadeli faaliyetlerimizi içeren Bütünleşik Stratejik Planımızı 18 ciddi hedef, 43 anne faaliyet, 132 ast faaliyetle ortaya koyduk. Stratejik planımızı 168 gurur temsilcimizle, 300'den bir tomar katılımcıyla çalıştay ve toplantılar düzenleyerek hazırladık. Stratejik planımızın yaşama geçirilmesi hususunda adımlarımızı çabuk bir halde sahada atıyoruz. İnşallah yapacağımız hepsi emekleri 3 yılda tamamlayacak, Marmara'da tekrar müsilaj gibi bir sorunla yüz yüze kalmayacağız” dedi.Müsilajın nedeninin hava değişikliği ve çevresel faktörler bulunduğunu tamlayan Kurum, “En rüçhan görevimiz, pislik kaynaklarını ortadan kaldırmaktır. Bu kapsamda denetimlerimizden takibat faaliyetlerimize, noktasal kaynaklı kirliliğin tespitinden pislik yüklerine karşı alınacak tedbirlere denli Marmara Denizi'mizi destek peyda etmek düşüncesince yürüttüğümüz çalışmalarımız bitmeme ediyor. Yine bireşimli sulak sahaların tamamlandıktan güzel ekincilik uygulamalarının isteklendirme edilmesine, arıtılan atıksuların baştan kullanımından atıksu ayıklama tesislerinin kamu-özel dal iş birliğiyle yapılmasına, el değmemiş atılmış uygulamalarının yaygınlaştırılmasına denli nice başlıkta çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Son kendisine da yürüttüğümüz ilmî icraat sonucunda Marmara Denizi'mizi hususi Çevre Koruma Bölgesi anons ettik. Böylece Marmara Denizi'nin ekosistemini, kükremek canlılarımızı himaye dibine almaya müteveccih baş döndürücü ehemmiyetli bir sonucu yaşama geçirmiş olduk” ifadelerini kullandı.“Marmara Bölgesi'ndeki 70 OSB'nin tamamında incelemelerimizi, denetimlerimizi yaptık”Marmara Denizi havzasının uran faaliyetleri bakımından Türkiye'nin en ümranlı bölgesi olduğuna uyanıklık çekici Bakan Kurum, şu halde bitmeme etti:“Şu an bakımından Marmara Denizi havzasındaki 7 ilde mevcut 70 prezantabl uran alanından 44'ünün atıksuları direkt ve ya bilvasıta kendisine Marmara Denizi'ne ulaşıyor. Bu sebeple de Marmara Denizi sınai tesislerden meydana gelen ağır bir pislik baskısı altındadır. Marmara Bölgesi'nde atıksularını şehremaneti kanalizasyonuna rahatlama fail münferit uran ve prezantabl uran bölgelerinden çıkan sınai kalifiye atıksuların şehremaneti kanallarına bağlanak standartlarına bir kısıtlılık getiriyoruz. Büyükşehir belediyeleri kanalizasyona rahatlama yönetmeliklerini en endamsız sürede düzeltilmiş edecekler. Böylece Marmara Denizi'ne vasıl sınai atıksu kaynaklı pislik yükü azalmış olacak. Bunun yanı sıra, müşteri ortama rahatlama fail prezantabl uran bölgelerine gelecek ayıklama tesisi ika zorunluluğu getirdik.Marmara Bölgesi'ndeki 70 OSB'nin tamamında incelemelerimizi, denetimlerimizi yaptık. Yürüttüğümüz icraat sonucunda 13 prezantabl uran sahasına alakalı 14 atıksu ayıklama tesisinde inkılap yapılması icap ettiğini belirleme ettik. Bu OSB'lerden 4'ü düşüncesince toy atıksu ayıklama tesisi yapılması, 2 OSB'nin atıksu ayıklama tesisinde yetenek artışı yapılması, 8 OSB'nin atıksu ayıklama tesisinde ise ihtimam tamirat ve gözden geçirme yapılması gerekmektedir. Organize uran bölgelerinin yönetimleri, atıksu ayıklama tesislerinin dönüştürülmesine ilişkin iş randevu planlarını hazırladılar ve Bakanlığımıza sundular. Biz de Bakanlık olarak, OSB'lerin yürüttükleri emekleri titizce takibat ediyoruz.”“Şehirlerdeki karbon gazı istihsal miktarı azalacak”Yeşil kalkınma devriminin gerektiği strüktürel dönüşümün gerçekleştirilmesi icap ettiğini ve bu mevzuda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile hepsi uran bölgelerinin el değmemiş atığa geçmesi anlamında kuma bir emek vermek yürüttüklerini tamlayan Bakan Kurum, “Türkiye'nin önceki el değmemiş atılmış uran siteleri bulunan Konya'da 2 bin 690 dükkâna erbap motorlu uran sitesinin ve Samsun'da bin 526 iş noktayı kapasiteli İlkadım Toybelen Sanayi Sitesi'nin temellerini attık. Tüm toy uran alanlarımızda gündüz panelleri toprak alacak, atılmış getirme merkezi olacak. Arıtılmış atıksularını baştan kullanan, özlük elektriğini üreten, atılmış yağını toplayan, yeşil kimlik sahibi tesisler olacak. Şehirlerdeki karbon gazı istihsal miktarı azalacak. İnsan sağlığı açısından sanayicilerimize daha sağlıklı, çevreye saygılı, hava dostu bir emek vermek ortamı sunmuş olacağız.Önümüzdeki süreçte uran tesislerinin hava ve mekân dostu istihsal yapmalarına müteveccih arttırma tedarik ve teşvikleri de artıracağız. Bizim asliye gayemiz yeşil inkılap çerçevesinde hepsi uran bölgelerimizi el değmemiş atığa uyumlu, yeşil kalkınma hedefimize akla yatkın duruma getirmektir. Ortak hedefimiz, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızla, prezantabl uran bölgelerimizle, üniversitelerimizle, iş adamlarımızla hepsi prezantabl uran bölgelerini yeşil OSB'ye dönüştürmektir” dedi.Ömer Faruk Karataş - Sadettin Aliusta
