Ankara
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Afrika kıtasının gübreye ve tahıla gerekseme duyduğunu belirterek, "Biz Türkiye yerine kalkınmakta bulunan ve az kaslı ülkelere, Afrika kıtasına aşırı hâlâ kuma tomar hububat ve kemre gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz." dedi.
Çavuşoğlu, Güney Afrika Cumhuriyeti Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanı Naledi Pandor ile Pretorya'da Bakanlıkta planlı eş matbuat toplantısında konuştu.
Türkiye ve Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin 19. asrın sonlarına dayandığını kaydeden Çavuşoğlu, geçmiş sonuç Osmanlı Başkonsolosu Mehmet Remzi Bey’in Johannesburg'daki kabrini görüşme ettiklerini ve Türkiye'nin Cape Town Başkonsolosluğunun acemi binasının açılışını gerçekleştirdiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, dakika mevkidaşı Pandor ile düet ve arsıulusal mevzularda şümullü görüşmeler yaptıklarını belirterek, bu sene geçmiş İki Uluslu Komisyon toplantısını Türkiye'de gerçekleştirmeyi istediklerini anlatım etti.
"2022 senesinde tecim hacmimiz yüzdelik 50 artarak 3 bilyon doları aştı." diyen Çavuşoğlu, hesaplı işbirliğinin tamamı yanlarını mülaki gelişmek düşüncesince 4. Karma Ekonomik Komisyon toplantısını Türkiye'de ayarlamak istediklerini dile getirdi.
Çavuşoğlu, Türkiye-Güney Afrika İş Forumu'nun gine toplanmasına müteallik olasılıkları ele aldıklarını söyledi.
Bakan Çavuşoğlu, mevkidaşıyla enfrastrüktür ve erke planlarında fırsatları değerlendirdiklerini belirterek, ait makamlar ortada Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Mutabakat Muhtırasının imzalandığını bildirdi.
Türk Hava Yollarının (THY) Johannesburg ve Cape Town'a seferlerini artırmasının tecim ve turizmi geliştireceğine dikkati çekici Çavuşoğlu, "Bugünkü toplantıda müstevli evveliyat seviyelere ulaşmamız gerektiği ait oydaş olduk. Potansiyel var, bundan dolayı Türkiye ve Afrika ilişkilerini desteklemeye bitmeme edeceğiz." dedi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Pretorya Ofisinin de 2017'de hizmete açıldığını, bugüne genişliğinde restorasyon, sağlık, pedagoji bilimi ve mesleksel pedagoji bilimi ilkin edinmek kıl payı nice bölgede 50 plan yaşama geçirdiğini vurguladı.
Çavuşoğlu, TİKA'nın başkaca nisanda Güney Afrika Cumhuriyeti'nin doğusundaki Kwazulu-Natal eyaletinde meydana mevrut yığın felaketinin arkası sıra alana geçmiş besin kolisi ulaştıran şirketler ortada da arazi aldığını söyledi.
"Türkiye Maarif Vakfı ikinci okulunu Cape Town'da açacak"
Mevkidaşı Pandor düşüncesince de eğitimin ehemmiyetli kuma bap bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, "Türkiye Maarif Vakfı ikinci okulunu Cape Town'da açacak. İlk ekol 2021 senesinde Johannesburg'da açılmıştı." dedi.
Çavuşoğlu, Johannesburg Yunus Emre Kültür Merkezinin 2017'den itibaren faaliyette bulunduğunu ve Güney Afrikalıların buna aşırı oran duyduğunu belirterek, "Türkiye Bursları'ndan yararlanan mektepli sayımızı artırmaya hazırız." ifadesini kullandı.
Vize ve düzentileme izinleri kabil konsoloshane meselelerini de görüştüklerini kaydeden Çavuşoğlu, DOĞRU sürede Ankara'da Konsolosluk Müzakereleri görüşmesi gerçekleştirmek istediklerini dile getirdi.
Çavuşoğlu, FETÖ'yle mücadeleye ilişkin, "Yalnızca Türkiye ve Güney Afrika'ya değil, değme ülkeye yıldırma gerçekleştiren FETÖ'ye gönül rahatlığı mücadelenin öneminin altını gine çiziyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Bölgesel ve toptan mevzularda da fikir alışverişinde bulunduklarını aktaran Çavuşoğlu, Türkiye'nin Afrika'ya yaklaşımının denktaş ortaklık, aykırı hürmet ve kazan-kazan stratejisi üzerinde düz yazı edildiğini belirtti.
Afrika kıtasıyla ilişkiler
Çavuşoğlu, Afrika Ortaklık Politikası kapsamında Güney Afrika ile çalışmaya bitmeme edeceklerini vurguladı.
Türkiye'nin Güney Afrika ile G20'de güzel kuma işbirliğinin bulunduğunu aktaran Çavuşoğlu, Güney Afrikalı mevkidaşını Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'dan oluşan devletler grubu (BRICS) başkanlığını gine almaları zımnında kutlama kartı etti.
Çavuşoğlu, Ukrayna, Etiyopya ve Afrika'daki gelişimleri de görüştüklerini kaydederek, "Etiyopya hükümeti ile TPLF arasındaki anlaşmadan sevinme duyuyoruz ve Güney Afrika'nın bunu sağlamadaki rolünü ölçüm ediyoruz." dedi.
Ukrayna ait Çavuşoğlu, "BM'de İstanbul Tahıl Anlaşması'nın operasyonunun problemsiz biçimde ilerlemesi düşüncesince Güney Afrika ile elimizden geleni yapıyoruz." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, düşmanlıkların sona ermesinin ve adaletli kuma sulh düşüncesince müzakerelerin başlamasının gerektiğine müteallik dü ülkenin de bire kuma görüşü paylaştığını ve bunun düşüncesince beraberce çalışmaya bitmeme edeceklerini söyledi.
Basın toplantısının arkası sıra Pretorya Üniversitesinde Maarif Türkiye Çalışmaları Merkezinin açılışını yapacaklarını aktaran Çavuşoğlu, mazruf paylaşımına müteallik Antalya Diplomasi Forumu (ADF) ve Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (ISS) ortada da kuma barışma imzalanacağını açıkladı.
Çavuşoğlu, Pandor'un güzeşte sene ADF'ye katıldığını ve bu yılda Güney Afrikalı mevkidaşını orada kullanmak istediğini dile getirdi.
Son yerine teşekkürlerini ileten Çavuşoğlu, "İki ehemmiyetli yurt yerine işbirliğimiz, şimdiki toptan sorunlara nazarıitibar incizap noktasında kuma ayırt yaratacak. Bunun düşüncesince sizinle çalışmaya bitmeme etmeye hazırım." ifadelerini kullandı.
"Bu savaşın araştırma masasında sona ereceğine inanıyoruz"
Ukrayna'ya bağlı sorulara cevap sağlayan Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu mevzuda derin güç gösterdiğini ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başından bu yana hem mütareke bununla beraber kalımlı sulh düşüncesince emekleri sürdürdüğünü belirtti.
Çavuşoğlu, "Tabii ki amacımız kalımlı kuma sulh ve aykırı bildirme edilebilmekte kuma çözüm. Biz bu savaşın araştırma masasında sona ereceğine inanıyoruz. Bu ne genişliğinde er olursa o genişliğinde iyi." dedi.
Türkiye'nin çabalarını özetleyen Çavuşoğlu, "Ama acemi parametreler ve gerçekler var. Rusya, şu an müzakerelere apiko bulunduğunu anlatım ediyor. (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy ise 10 noktalı kuma sulh planı önerdi. Biz Türkiye yerine bu planı destekliyoruz ve çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diyerek konuştu.
Çavuşoğlu, muharebeye karşın diplomasinin neticelerini gördüklerini ve nice boyutta görüşmelerin bitmeme ettiğini aktararak, "İstanbul'da görüşmelere ev sahipliği yapıyoruz. Bir harp bitmeme ediyor ancak tığ değme dü tarafla da kuma etkileşim ve angajman içindeyiz. Bu muharebeye kuma an evvela sonuç vermeye çalışıyoruz." dedi.
"(Brezilya) Bu gidişat istikrara kavuşmalı"
Brezilya'da emektar Devlet Başkanı Jair Bolsonaro taraftarlarının Ulusal Kongre binasına girmesine bağlı soruya cevap sağlayan Çavuşoğlu, bu durumun "gerçekten bildirme edilemez olduğunu" ve "Türkiye'yi endişelendirdiğini" belirtti.
Çavuşoğlu, Türkiye yerine bu saldırganlığı kınayan çelimli kuma beyanatta bulunduklarını anımsatarak, "Brezilya Cumhurbaşkanı'nın (Luiz İnacio Lula da Silva) fariza tesliminde de oradaydık. Bunun değme biçimde Brezilya halkının iradesi olduğuna ve hacısı hocası çeşidinden bildirme edilmesi gerektiğine inanıyorum. Bu gidişat istikrara kavuşmalı." dedi.
Gıda güvenliği ve Afrika halkının desteklenmesiyle ait Çavuşoğlu, bu mevzuda ağırbaşlı problemlerle gönül rahatlığı karşıya kalındığını, besin ve erke güvenliğinin sonuç aşama ehemmiyetli bulunduğunu vurguladı.
Çavuşoğlu, hububat anlaşmasına değinerek, "Bu esasen kıtanın halkları ve devletler düşüncesince gerekseme mahsus kuma bilinçlilik olduğu için onları rahatlatan kuma kombinezon oldu. Gıda fiyatında artışlar, anlaşmanın arkası sıra yüzdelik 9 azaldı. 2008'den bu yana artmakta bulunan fiyatların düşmeye başladığı gördük." dedi.
"Afrika kıtasına aşırı hâlâ kuma tomar hububat ve kemre gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz"
Bakan Çavuşoğlu, Afrika ülkelerinin hakkıyla aşırı hâlâ kuma tomar kemre ve hububat alması icap ettiğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, mevzuyla ait hem Rusya hem Ukrayna ile görüşmeleri sürdürdüklerini belirterek, Türkiye'nin bu açıdan Afrika'ya başıboş dış satım gerçekleştirebileceğini anlatım etti.
Afrika'nın aşırı ehemmiyetli kuma potansiyeli bulunduğunun altını çizen Çavuşoğlu, bunun düşüncesince gübreye ve tahıla gerekseme duyulduğuna dikkati çekerek, "Biz Türkiye yerine kalkınmakta bulunan ve az kaslı ülkelere, Afrika kıtasına aşırı hâlâ kuma tomar hububat ve kemre gönderilmesi gerektiğine inanıyoruz." dedi.
