Washington DC
ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonradan başlatmış olduğu "teröre huzur toptan savaş" siyaseti ve Amerikan ordusunun Afganistan'dan çekilmesi şişman seviyede tamamlansa da 20 salname politikanın ziyasız yüzü Guantanamo hapishanesi halen açıkça bulunuyor.
Hapishane, ABD'nin Donanma düşüncesince Küba'dan kiraladığı Guantanamo Körfezi'nde 20 sene ilkin dakika kuruldu.
ABD, 11 Eylül 2001'de ülkenin bayrak binaları bulunan New York'taki Dünya Ticaret Merkezi kulelerine ve Savunma Bakanlığı (Pentagon) binasına planlı saldırıların arkası sıra evren ahbaplık evveliyatına "kara leke" adına kaydedilecek ortak etap attı.
Dönemin ABD Başkanı George W. Bush, "teröre huzur savaş" ismi altında ABD istihbaratı çeşidinden genellikle Orta Doğu ve Afrika’da terörle münasebetli oldukları iddiasıyla ele geçirilenlerin, ABD kanunlarının yargısal adına sağlamış olduğu haklardan faydalanmamaları düşüncesince Amerikan yargısının bitirme sahası haricinde isticvap hücreleri ve hapishaneler kurdu.
Guantanamo hapishanesi de hukuksuz işkencelerin, nahak yere tutuklamaların ve savunmasız infazların yaşandığı en şişman ve henüz sonradan topu topu tutukluların nakledildiği toprak oldu.
Guantanamo’nun kuruluşuna revan süreç
ABD’deki 11 Eylül saldırılarını yıldırı örgütü El Kaide üstlenirken ABD, teşekkül çeşidinden üs adına kullanıldığı sebebi öne sürülerek 7 Ekim 2001'de Afganistan’ı obstrüksiyon etti.
Bu işgalden endamsız müddet sonradan da Bush'un "teröre huzur toptan savaş" politikasının en ziyasız yüzü bulunan iklim dışındaki hapishaneler kuruldu ve buralarda tutulanlara müteveccih azap muhtevalı sorgulamalar başlatıldı.
ABD ordusu çeşidinden ilkin Afganistan edinmek az daha nice ülkede yıldırı şüphelisi adına ele geçirilen kişiler, işkencelerle sorgulanmak az daha ABD haricinde Amerikan üslerindeki isticvap merkezlerine ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) çeşidinden kurulan duyurulmayan hapishanelere nakledildi.
Bush yönetimi, 11 Ocak 2002'de Küba'nın Guantanamo Körfezi'nde mevcut ABD Donanma Üssü'nde yıldırı şüphelilerinin tutulacağı ortak hapis kurduklarını açıkladı. Ancak Guantanamo yıldırı şüphelilerinin tutulduğu biricik hapis adına bilinse de Tayland ilkin edinmek az daha nice ülkede mevcut azap hapishanelerinin varlığı 2006’ya derece duyurulmayan kaldı.
Guantanamo'da toplanmış 797 kişioğlu azap gördü
Afganistan, Irak ve öbür semt devletlerinde tutuklananların, çeşitli işkencelere verilen kalmış olduğu Guantanamo hapishanesine kuruluşundan ahir 1 sene ortamında 680 çirkin getirildi.
ABD Savunma Bakanlığı verilerine gereğince ise şimdiye derece Guantanamo’da 797 çirkin tutuldu.
"Dünyanın en çirkin hapishanesi" adına tanımlanan Guantanamo'daki yevmi yaşama bağlı görüntüler, bugüne derece kamuoyuyla aşırı sınırlanmış biçimde paylaşıldı.
Turuncu giyim kuşam ve yağız kukuleta giydirilen zanlıların statüleri, Guantanamo ile ilişik tartışmaların merkezinde toprak aldı.
Başta insanoğlu hakları örgütleri edinmek az daha arsıulusal kamuoyu, Bush yönetiminin ABD topraklarında töhmet onama edilen işkenceyi rahat muktedir gelişmek ve mahkumların ABD yasalarının sağlamış olduğu imkanlardan faydalanmalarını karşılamak düşüncesince Guantanamo'yu açtığına dikkati çekiyor.
Ayrıca, Bush yönetiminin buradaki tutukluları "düşman savaşçı" adına tanımlaması da bu şahısların askeri mahkemede yargılanmalarının yöntemini açtı.
- Obama sözünü tutamadı
Başkanlık düşüncesince adaylığını 2007 senesinde açıklanan Barack Obama, Guantanamo'yu kapatmayı, intihap kampanyasının ehemmiyetli vaatlerinden bir tanesi adına duyurdu.
Obama, riyaset çağında de "ABD’nin imajında karaca ortak leke" adına değerlendirdiği Guantanamo'yu durdurmak istediğini sonsuz vurguladı.
Başkanlık vazifesini devralmasından beş altı güneş sonradan imzaladığı kararnameyle hapishanenin ortak sene ortamında kapatılması emirini verici Obama, bu emirini namına getiremedi.
Başkanlığının sonuç yılı 2016'nın Şubat ayında, Guantanamo'nun kapatılmasına müteallik planını Beyaz Saray'da kameralar karşısında açıklanan Obama, küsurat tutukluların ortak tarafını ülkelerine ve ya onları onama fail üçüncü devletlere göndermeyi planlandığını dile getirdi.
Obama, hala gözdağı adına tanıdık tutukluları ise ABD'deki hapishanelere yerleştirmeyi tasarladıklarını anlatım etti.
Ancak, 8 salname rolü zarfında Guantanamo'yu kapatmaya muvaffak olamadığını görevinin sonuç aylarında Beyaz Saray’da düzenlemiş olduğu ortak matbuat toplantısında itiraf fail Obama, Amerikan Kongresinin baskılarının buna bariyer bulunduğunu gelecek sürdü.
Obama, göreve vardığında Guantanamo'da 245 vakfedilmiş bulunuyordu ve bunlardan 204'ünün yargılamasını tamamlatıp kimilerini şahıs ülkelerine reddetme etti kimilerini ise üçüncü ortak ülkenin denetimine verdi.
- "Taliban Beşlisi" de Obama çağında başıboş bırakıldı
Guantanamo ile ilişik sonuç zamanlarda en aşırı konuşulan özellik ise Afganistan'da birliğini vazgeçme ettikten sonradan Taliban'a hava sakıt Amerikalı Çavuş Bowe Berghdal'ın, 5 Taliban üyesi ile 2014'te sayışma edilmesi oldu.
"Taliban Beşlisi" adına da anılan bahis konusu Taliban üyeleri, ABD'nin 31 Ağustos 2021'de Afganistan’dan incizap dönemini tamamlamasının arından Kabil'de kurulan Taliban arızi hükümetinde ciddi görevler aldı.
Bunlardan Hayrullah Hayırhah Enformasyon ve Kültür Bakan Vekili, Nurullah Nuri Hudut Sınır ve Kabile İşleri Bakan Vekili, Muhammed Fazıl Savunma Bakan Vekili Yardımcısı ve Abdul Hak Vasik Taliban'ın İstihbarat Müdürü adına atandı.
Hükümetin ilanından endamsız ortak müddet ilkin ise ayrımsız gruptan Muhammed Nabi Omari, Doğu Host vilayetinde ilbay adına görevlendirildi.
- Trump çağında hemen 1 kişioğlu salıverildi
Donald Trump, 2016 intihap yarışında başkanlığı kazanması yerinde Guantanamo hapishanesini kapatmayacağını ve terörden tutuklananları orada tutmaya bitmeme edeceğini vadetmişti.
Başkanlığı kazandıktan ortak sene sonradan 18 Şubat 2018'de, Kongrede "Birliğin Durumu" konuşmasını karşılayıcı Trump, burada Guantanamo hapishanesinin açıkça kalması düşüncesince acemi ortak Başkanlık Kararnamesi imzaladığını duyurdu.
Trump devri zarfında hapishaneye acemi tutuklular getirilmezken, Trump’ın Kongredeki duyurusunun arkası sıra Pentagon, 2 Mayıs 2018'de Ahmed Muhammed Ahmed Haza al Darbi adlı Suudi Arabistan yurttaşı ortak tutukluyu Riyad'a reddetme ettiklerini ve Darbi'nin 2027'ye derece Suudi Arabistan'da hapiste kalacağını açıkladı.
Darbi, Trump çağında Guantanamo'dan salıverilen biricik vakfedilmiş oldu.
- Biden kapatabilecek mi?
ABD Başkanı Joe Biden, hem Obama çağında reis bey yardımcılığı meydana getirdiği tam tıpkı zamanda 2020 riyaset yarışı esnasında Guantanamo'nun kapatılması gerektiğine aksan yaptı.
Başkanlık koltuğuna oturduktan sonradan ise Biden şimdiye derece hemen ortak Guantanamo tutuklusunu başıboş bıraktı.
Pentagon, 19 Temmuz 2021'de Guantanamo'daki sonuç Fas yurttaşı 56 yaşındaki Abdullatif Nasır’ı, Fas'a reddetme ettiklerini açıkladı.
Böylece Biden dönemindeki önceki salıvermeyle baş başa Guantanamo'daki vakfedilmiş sayısı 39'a indi fakat Biden'ın, bu çirkin ünlü hapishaneyi kapatabileceği hesabına halen istifham işaretleri bulunuyor.
Pentagon Sözcüsü John Kirby'nin verdiği bilgilere göre, küsurat 39 tutukludan ikisinin cezası kesinleşmişken, 10'unun askeri duruşma süreci bitmeme ediyor.
Diğer 13 vakfedilmiş ayrıksı ülkeye reddetme düşüncesince uygunken, 14’ü de mevkut incelemeye editör tutuluyor.
Askeri duruşma süreci tamamlanmasından sonradan mevkut incelemeye editör tutulan tutukluların, henüz sonradan ayrıksı ülkeye reddetme edilmeye makul olup bulunmadığı değerlendiriliyor.
Gerekli süreçler tamamlanmasından sonradan da reddetme edilecek iklim ile mukteza denetleme prosedürleri görüşülüyor.
Obama çağında başıboş bırakılan yahut ayrıksı ülkeye reddetme edilenlerin yüzdelik 85'inin terörle uğur boncuğu biçimde münasebetli bulunmadığı ortaya çıkmıştı fakat buna karşın 197 tutuklunun Guantanamo’dan salıverilmesi seneler almıştı.
Biden’ın geride küsurat 39 tutukluyu başıboş bırakmasının da levent boylu sürebileceği konuşulurken, ABD kamuoyunda bilhassa de Kongrenin baskısı altında, Guantanamo hapishanesini kapatmasının aşırı muhtemel bulunmadığı değerlendiriliyor.
