İstanbul
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Kurulu Başkanı Alper Özel, videoteyp konuşma yöntemiyle AA muhabirinin, global tedarik zincirindeki gelişmeler, Türkiye'nin arsıulusal nakliyedeki konumu, enfrastrüktür ve mega projelerinin tedarik zincirindeki rolüne bağlı sorularını yanıtladı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınla baş başa global tedarik zincirlerinde ve İngiltere'deki tedarik sıkıntılarına bağlı istifham hakkında Özel, salgının sınırlar arası tecim ve nakliyat üstünde yıkmacı etkisinde bırakır meydana getirdiğini söyledi.
Özel, İngiltere'deki gelişimleri ide ile izlediklerini, zira ülkedeki en şişman sıkıntının sığırtmaç eksikliğinden kaynaklandığını belirtti.
Brexit ile baş başa İngiltere'de tedarik zincirinde intizar yaşandığına dikkati çekici Özel, "İngiltere, Brexit öncesinde sığırtmaç tedarik problemi yaşamıyordu. Brexit ondan sonra İngiltere dışındaki sürücüler oradan sıkıntısız oldu. İngiltere'nin özlük içerisinde tam deposu olmayınca hakeza nezdinde sıkıntıyla gönül rahatlığı karşıya geldi. Tır şoförü bulamama aslına hemen İngiltere'nin değil Avrupa'nın da nezdinde sorunudur." dedi.
Özel, Türkiye'de de arsıulusal tır şoförü yetiştirecek mekanizmaların kuramaması yerinde hakeza sıkıntıların yaşanabileceğini, bundan dolayı arsıulusal tır şoförlüğünün özendirilmesi icap ettiğini dile getirdi.
Uluslararası Karayolu Taşımacılık Birliği (IRU) kabilinden piyasaya sürülen nezdinde araştırmaya göre; 2020 senesinde esmer yolu ağırlık taşımalarında 2019 yılına bakarak yüzdelik 17 iş hacmi kaybı yaşandığını tamlayan Özel, 2020 yılsonu bakımından global çapta hemen esmer kanalıyla ağırlık taşımalarında 700 bilyon dolar iş hacmi kaybı yaşandığını dile getirdi.
Alper Özel, salgınla mücadelenin nice kahramanı bulunduğunu ve onlara müteşekkir olduklarını söyledi. Ancak nezdinde yiğit kitlenin hâlâ bulunduğunu tabir fail Özel, "Bu kahramanlar, lojistikçiler, nakliyeciler, sürücüler ve antrepo çalışanları. Onlar da birer kahraman. Salgının önceki günlerinde marketlere, mağazalara hamle olmuştu. Ertesi devir baktığımızda raflar gine doluydu. O rafların kırcı olmasının nedeni, Türkiye'nin sert nezdinde tedarik zinciri altyapısı olmasıdır. Burada da en ehemmiyetli fariza millî ve arsıulusal esmer taşımacılığı sektörüne düştü." şeklinde konuştu.
"Sağlam arsıulusal esmer yolu taşımacılığı altyapısına sahibiz"
Salgınla baş başa Türkiye'nin global tedarik zincirindekini pozisyonuna bağlı istifham hakkında Özel, fabrikaların kapandığı, önemlice malların ihracatının yasaklandığı, hem dilek hem sunma tarafında krizlerin yaşandığı müstevli kriziyle, gündüz batısı dünyasının ilkin ara mallar dair ne denli Çin’e basıcı bulunduğunu ayırt ettiğini söyledi.
Batının tedarik dair Çin'e bağımlılığını kısıntı anlamında nezdinde izleme içerisine girdiğini tamlayan Özel, şu biçimde bitmeme etti:
"En şişman ticari partnerimiz AB. Onlar da bu tedarik zincirini özlük kazançlı ve politik sistemine hâlâ birebir bulunan yöre ülkelerden mizan için girdi. Bu alanda bunu yapabilecek AB haricinde ayrıca Avusturya'dan sonradan Balkanlar, Doğu Avrupa'ya bakmış olduğunuzda bu alanda en aşırı tedarik sağlayan, istihsal kapasitesi faziletkâr ve eğitilmiş yetik insanoğlu deposu bulunan yegâne dünya Türkiye'dir. Dolayısıyla sonuç yıllarda ihracatımızın 207 bilyon doların hakkında çıkmasında AB'deki tedarik zincir değişikliğinin oranı vardır. Otomotiv, kimya, oluşum kabil sektörlerde siparişler Türkiye'ye kaydı. İhracattaki artışı buna bağlıyoruz. Bu ihracatımızı karşılayabilme gücümüz de sert arsıulusal esmer yolu taşımacılığı altyapısına ehil olmamızdan kaynaklanıyor."
Salgınla baş başa ağırbaşlı nezdinde tahavvül sürecine giren global istihsal ve tedarik zincirlerindeki dünkü arayışlarda Türkiye’nin, tercihlerde gittikçe hâlâ fevk sıralara yükseldiğinin altını çizen Özel, Türkiye'nin doğacak 10-20 yılda Avrupa'nın, Balkanların, Kafkasların ve Orta Doğu'nun en ehemmiyetli tedarik zinciri "hub"ı olacağının söyledi.
"Nakliyecilerimize müstear güçlük çıkarıyorlar"
UND İcra Kurulu Başkanı Özel, Türkiye'nin ilkin Avrupa ülkelerince arsıulusal nakliyecilerine müstear teessürat çıkardığını söyledi.
Bazı ülkelerden transit geçişlerin engellendiğini, hâlâ örgen sayıda intikal kotası verildiğini, Türk taşımacılarının ayrı ayrı veya fiyatlı kere güzergahlarına yönlendirildiğini, arada nezdinde vizelerde sıkıntı çıkarıldığını özetleyen Özel, birtakım devletlerin Türk araçlarından arttırma intikal ücretleri dilek ettiğini ve bunların da geri hizmet maliyetleri artırdığını dile getirdi.
Özel, hepsi bu zorluklara karşın Türkiye'nin ihracatını artırmayı başardığını tabir etti.
Deniz yolu, iklim yolu ve çıpa yolu taşımacılığında da ehemmiyetli artışlar yaşandığına ayraç fail Özel, "Türk ihracatını haiz belkemiği esmer yolu taşımacılığıdır. Bugün 56 ülkeyle düet mutabık olmamız var. Moğalistan'dan Portekiz'e, Norveç'e, Fas'a denli Türk mühendislerinin, insanının ürettiği ürünlerini taşıyoruz. Bu alım çalım donör nezdinde durum." dedi.
Uluslararası nakliyattaki avantajlar
Alper Özel, Türkiye'nin arsıulusal nakliyede ehemmiyetli avantajlara ehil bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin AB ile Asya ortada ticari bağlantıyı kuran en asliye ülkelerden bulunduğunu tamlayan Özel, "Tedarik köprüsüyüz. Sağlam, çağdaş ve teknolojik tedarik altyapımız var. Lojistik fakültelerimiz, faziletkâr okullarımız var. Lojistik ve nakliyat dair insanoğlu deposu yetiştirebiliyoruz. Bunlar bizim asliye avantajlarımız." ifadelerini kullandı.
Türk ihracatçısının en şişman destekçisinin arsıulusal esmer yolu taşımacılarının bulunduğunu aktaran Özel, şu biçimde bitmeme etti:
"Salgın sonrası çağda baştan şekillenen global tedarik zincirlerinde yükselen bedel biçimine mevrut Türkiye kendisine bu fırsatı güzel kullanabilmek düşüncesince biraz önemlice bap mevcuttur. Bunlardan biri, 'Gümrük Birliği’nin Modernizasyonu' sürecidir. Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği’nin, gelişigüzel dü yan düşüncesince de dilek edilen kazanımları sağlamasının önündeki en şişman engellerden birisi bulunan 'tarife dışı-transit kısıtlamaları (transit kotası, transit ücretleri vb.)' mevzusunun 'Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi' müzakerelerinin başlaması beklenmeden, er uygulanabilecek nezdinde yöntem ile çabucak çözülmesi, Avrupa tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliği, ilkin müstevli sonrası kazançlı toparlanma periyodunun etkinliği açısından aşırı önemlidir."
Sınır kapıları ve ara sınav sorunları
UND İcra Kurulu Başkanı Özel, Avrupa tedarik ve bedel zincirlerindeki bu dünkü fasıl avantajlarını yitirmemek düşüncesince nezdinde ayrıksı ev ödevinin de bitmiş kapılarının modernizasyonu konusu bulunduğunu söyledi.
AB’ye müteveccih esmer yolu ihracatının en koyu biçimde gerçekleştirildiği Türkiye-Bulgaristan arasındaki Kapıkule-Kapitan Andreevo bitmiş kapılarında 72 saate vasıl beklemelerin, ticarette ağırbaşlı takılmalara kere açtığını tabir fail Özel, "İlgili bakanlıklarımızın liderliği ve derneğimizin destekleriyle sonuç biraz yılda Türkiye tarafında yaşama geçirilen sığa artırıcı iyileştirmelere karşın, bire nezdinde iyileşmelerin Bulgaristan ayağındaki sığa ile eşleşmemesi hasebiyle Türkiye’den AB’ye bitmiş intikal süreçlerindeki salah potansiyelin altında gerçekleşebilmiştir. Nitekim zaman itibarıyla, gelişigüzel 2 tarafın eşdeğer sığa ile çalışabiliyor olması biçiminde sunmuş olacağı günce hep 3 bin taşıt geçişi kapasitesine karşılık, halen günce taşıt geçişleri gelişigüzel dü bitmiş kapımızda averaj günce 1.200-1.300 taşıt çıkışı ile sınırlanmış kalmaktadır." ifadelerini kullandı.
Özel, bitmiş kapılarından nezdinde tırın akla yatkın müddette geçişinin 6 ila 12 sayaç bulunduğunu belirtti. İpsala bitmiş kapısının yenilenerek çağdaş bir duruma dönüştürüldüğünü fakat gönül rahatlığı tarafta Yunanistan bitmiş kapısının emektar bulunduğunu ve dü dünya bitmiş kapıları ortada muvazenesizlik bulunduğunu vurgulayan Özel, bu durumun Türk nakliyecilerini frenlediğini söyledi.
Türkiye'de 17 binden nezdinde tomar AB kökenli firmanın bulunduğunu, bunların üretimleri Türkiye'de yaptığını ve Avrupa'nın gelişigüzel namına sattığını özetleyen Özel, "Dolayısıyla Avrupa'nın bize meydana getirdiği gelişigüzel gecikme, Avrupalılara malların ve mamüllerin geç gitmesine etken oluyor. Avrupa'daki müşteriler ürünleri hâlâ pahalıya alıyor. AB'ye, 'Vizelerle, transit geçişlerle, arttırma ücretlerle bizi hâlâ pahalılaştırmayın. Hem geri hizmet maliyetlerimiz azalsın bununla beraber alıcılarınız hâlâ birebir bedel ödesin. Ürününü nezdinde tomar beklemesin.' diyoruz. Onlara bu yönde çağrıda bulunuyoruz." değerlendirmelerinde bulundu
Özel, bitmiş kapısında yaşanmış bulunan derinlemesine bekleme sürelerinin, sevkiyatlarda gecikmelere ve alıcı kayıplarına etken bulunduğunu bildirdi.
Profesyonel tır sürücülerinin Türkiye-AB ortada muteber ahbaplık kuralları ve gayrı arsıulusal kavait bakarak "hizmet sağlayan statüsü"nde, benzeri dizge gruplarına maruf ara sınav muafiyetinden faydalanabilmeleri icap ettiğini tabir fail Özel, "Bu sağlanana sincap ise senenin başlangıcında yenilenen Schengen kurallarına bakarak minimum 1 sene muteber ve aşırı girişli sığırtmaç vizelerinin düzenlenmesi gerekiyor, fakat bu kurallara rağmen, başlangıçta ara sınav almış ve birebir biçimde kullanmış tır sürücülerimize bile hala endamsız devamlı vizeler veriliyor, güçlü 6 maaş vizeleri olsa bile en nezdinde tomar 90 günce kalış süresine izin ediliyor." sanarak konuştu.
"Türkiye, en faziletkâr notu eriştirme altyapısından aldı"
Alper Özel, Dünya Bankası kabilinden muhtelif azamet ve firmaların destekleriyle dü yılda nezdinde meydana gelen ve şümullü nezdinde ankete müstenit Küresel Lojistik Performansı Endeksi’nde (LPI) Türkiye'nin 2018 yılı değerlendirmelerinde 47. tam toprak aldığını belirtti.
Salgın hasebiyle 2020'de endeksin açıklanmadığını, bu sene veya doğacak sene yayımlanabileceğini kail Özel, Türkiye'ye yakışanın önceki 10-15 zarfında toprak kabul etmek bulunduğunu ve bunun düşüncesince tam altyapının bulunduğunu kaydetti.
Özel, endekste eriştirme altyapısının da nezdinde ölçüt olduğunu, Türkiye'nin hepsi kriterler ortada en faziletkâr notu eriştirme altyapısından aldığını söyledi.
Yeni otoyollar, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Marmaray ve Kuzey Marmara Otoyolu ve gayrı bağlanak tünelleri yardımıyla bu notun faziletkâr bulunduğunun altını çizen Özel, 18 Mart Çanakkale Köprüsü'nün açılmasıyla baş başa onun da ehemmiyetli üstünlük sağlayacağını dile getirdi.
"Ağır aracılık ehliyeti bulunan gençleri bekliyoruz"
UND İcra Kurulu Başkanı Özel, Türkiye'nin arsıulusal transfer karşıcı 65 bin tırı bulunduğunu, tahminî 20 bin-21 bin tır sürücüsü bulunduğu bilgisini verdi.
Türk filolarının Avrupa'nın ehemmiyetli çevreci filolarından bulunduğunun vurgulayan Özel, şu biçimde bitmeme etti:
"Avrupa'nın en şişman filosuna ehil değiliz. Örneğin, Polonya'nın arsıulusal transfer karşıcı 252 bin tırı var. Filomuz, en şişman olmasa da güçlü, tatbikat yeteneği yüksek. Bundan da alım çalım duyuyoruz. Sektörümüz ihracatımızdaki artışa koşut kendisine büyüyor. Şu anda sığırtmaç açığımız var. Uluslararası esmer yolu taşımacılığımızın önündeki engelleri kaldırdığımızda ihracatımız katbekat artacaktır.
Avrupa'da tır şoförü peyda etmek değiştirmeden iftaiyeci, kolluk peyda etmek gibidir. Avrupa'da tır şoförü peyda etmek nezdinde meslektir. mühim ve hatırlı nezdinde meslektir. Türkiye'de de bunu güzel anlatmalıyız. Tır şoförlüğü çetin nezdinde meslektir. Aynı vakitte geliştiren nezdinde meslektir. Hukuk, aut ticaret, arsıulusal ilişkiler, gümrük mevzuatı kabil mevzuları aşina peyda etmek gerekir. Mümkünse ecnebi lisan aşina peyda etmek gerekir. Birçok dünya görülebiliyor. Tır şoförlüğünü özendirmemiz ve gençlerimizi buraya yönlendirmemiz gerekiyor. Ağır aracılık ehliyeti bulunan gençleri arsıulusal nakliye firmalarımıza iş başvurusu hazırlamaya çağırma ediyorum. İşe alınma halleri aşırı yüksek. Tır şoförlerinin alacağı ecir oldukça iyi."
