Ankara
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, AA muhabirine, maksat kapsamındaki rüçhan Ar-Ge ve teceddüt hikayelerinde hava değişikliği ve mekân problemlerine erinç mücadeleyi müzaheret etmek amacıyla en er aşama atan kurumlardan birisi olduklarını söyledi.
Mandal, çalışmaların yılbaşında hızlandırıldığına ayraç ederek, "İklim değişikliği ve mekân problemlerine erinç mücadelede Avrupa Yeşil Mutabakatına Uyum Kapsamında Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanı'nı hazırladık ve hoppadak takibinde uygulamaya geçerek araştırı dayanaklık etmek programlarımızdan ARDEB 1001 Programı kapsamında 2021 yılı 1. çağında sunulacak projelerden 'Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları' ile direkt münasebetli olanlara ek benek olanağı sağlandı." bilgisini verdi.
İklim değişikliği ve mekân sorunlarının, iri toptan zorluklar ortada arsa aldığının altını çizen Mandal, "Kurumların yalnızca kişi vazifesini yapması bundan böyle yetmiyor. Birlikte iş ika modeline geçilmesi, kuma ast bina ve insanoğlu deposu kullanılması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Mandal, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda "Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası (TYH)" çalışmalarını başlattıklarını belirterek, Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk ve sanayide yeşil üretimi bırakmak düşüncesince mukteza teknolojilerin belirlenmesi, belirlenecek teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi, teknolojilerin yaygınlaştırılması ve transferine müteveccih çalışmaların yapılması dair hazırlıkların sürdüğünü kaydetti.
Yeni açılacak "Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı" kapsamında desteklenecek Ar-Ge ve teceddüt mevzuları ortada "İklim Değişikliğinin Etkileri" başlığına arsa verdiklerini aktaran Mandal, "Böylece hava değişikliğinin etkilerinin ilkin kestirilmesi ve buna müteveccih önlemlerin katılması düşüncesince geliştirilecek bileşimli zeka çözümleri de destekleyeceğiz." dedi.
Mandal, TÜBİTAK yerine Ar-Ge ve teceddüt desteklerini 2030 yılı Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri açısından da nazik ciddiyete erbap alanlara odaklı yanında biçimde yönlendirdiklerine ayraç ederek, "İklim değişikliğinin muhtemel akıl donör yansımalarının önlenmesine müteveccih domestik ve ulusal teknolojilerin geliştirilmesine ehemmiyet veriyoruz." diyerek konuştu.
"Yarışmaların mekân dostu olmasını amaçlıyoruz"
Düşük karbon emisyonlu planlara henüz çok dayanaklık etmek aktarmaya müteveccih planlarını özetleyen Mandal, şunları kaydetti:
"Projelere karbon salınımını kısıntı projeksiyonu ika zorunluluğu da getirmeyi planlıyoruz. Ek olarak, ekincilik ve besin dalında TÜBİTAK ve TAGEM iş donanmasında belirlenen rüçhan Ar-Ge ve teceddüt mevzularına müteveccih açtığımız kuma çağrılarla dayanaklık etmek sağlıyoruz. Bu mevzular arasında, ekincilik ve gıdada sayısal teknolojiler, arsa ve nebat besleme, bostan ve hâk bitkileri, besin el işi ve istihsal teknolojileri, efsanevi besleme, yetiştirme ve sağlığı, nebat sağlığı, su ürünleri, ekincilik ekonomisi ve siyasa kontrolleri arsa alıyor."
Mandal, bu yılki Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali TEKNOFEST'te 36 yarışmadan 12'sinin organizatör yahut organizatör ortağı olarak, ilkin çevreye duyarlılık dair ehemmiyetli adımlar attıklarını, yarışmaların ilkin mekân dostu temalı bulunmasına ve ilişik yenilikçi analizör üretmesini amaçladıklarını bildirdi.
"Kamu, darülfünun ve uran teşrikimesai şart"
2053'e denli "sıfır emisyon" hedefinin gerçekleştirilmesi düşüncesince kamu, darülfünun ve piyasasının beraberce cereyan etmesi gerektiğine dikkati çekici Mandal, şu biçimde bitmeme etti:
"Bu doğrultuda, iri ölçekli ve beraberce başarma modeline mebni ortam ve ağ desteklerimizi etkinleştirdik. Yüksek Teknoloji Platformlarına ve Sanayi Yenilik Ağlarına (SAYEM) müteveccih açılacak acemi TÜBİTAK çağrıları kapsamındaki desteklerimizi de 2053 bakir çıkarma gayesi doğrultusunda Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile uygun örtüşen Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk sahalarına yönlendiriyoruz. Bu kapsamda TÜBİTAK-1004 Yüksek Teknoloji Platformları çağrısını açtık, TÜBİTAK-SAYEM çağrısını da DOĞRU sürede açacağız. Bahse özellik ortam destekleri kapsamında bulunan vaziyette da yeşil teknolojilere odaklanan ortam projeleri bulunmaktadır. mesela parlak istihsal imkanlarının sağlanması düşüncesince sonra materyal teknolojilerinin geliştirildiği 'İleri Malzemeler Yüksek Teknoloji Platformu' ile acemi döl devir enerjisi teknolojileri de müdahale kazanmak az daha faziletkâr verimliliğe ve maliyet etkinliğine erbap devir hücresi teknolojilerinin geliştirildiği 'Türkiye Fotovoltaik Teknolojileri Platformu' verilebilir."
Mandal, doğacak çağda de Türkiye'deki beledi kapital şirketlerinin uygulayım bilimi tabanlı ihtiyaçlarının teknolojiyi şahsen ülkede geliştiren KOBİ'ler çeşidinden karşılanmasına işlev fail Siparişe Dayalı Ar-Ge Projeleri Çağrıları kapsamında da Avrupa Yeşil Mutabakatı'na ahenk önceliğini gözeteceklerini vurguladı.
"Desteklenen planların 3'te 1'i Yeşil Mutabakat ile ilgili"
TÜBİTAK Başkanı Mandal, "Avrupa Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli Ar-Ge ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanı"ndaki "temiz ve döngüsel ekonomi", "temiz, erişilebilir ve emniyetli erke arzı", "yeşil ve sürdürülebilir tarım" ve "sürdürülebilir kurnaz ulaşım" başlıklarında birleşen mevzuları 2021 senesinde rüçhan yerine desteklediklerini hatırlattı.
Yılın geçmiş yarısında desteklenen tamamı bilimsel niteliği bulunan tabanlı planların 3'te 1'inin tamlanan mevzulara odaklandığını kaydeden Mandal, "Sanayi odaklı projelerde de bire yanında süreci yönetiyoruz. Desteklenen planlar marifetiyle Türkiye ekonomisi ve sanayisinin yeşil dönüşümü, sürdürülebilir yanında büyümenin kasılma edilmesi ve ülkemizin ihracatında rekabetçiliğin korunması ve güçlendirilmesi amaçlanıyor." ifadelerini kullandı.
Mandal, Yeşil Mutabakat'a ahenk kapsamında arsıulusal Ar-Ge ve teceddüt teşrikimesai mekanizmalarını da çalışan kullandıklarını vurgulayarak, şu detayları paylaştı:
"Ufuk 2020 kapsamında desteklenen planlar içinde Türk eş güdümcü çeşidinden hesaplı acemi projelerden birinde yüzdelik 20 henüz ferah olan, yüzdelik 25 henüz çelimsiz yükleme süresi bulunan ve dirim döngüsü performansı henüz faziletkâr batarya sistemleri geliştiriliyor. Diğer projelerde, nanoteknoloji ve sonra materyallerin de katkılarıyla yenilenebilir erke teknolojileri, sınai simbiyoz imkanları, döngüsel su ve eşme kullanması çözümleri, atılmış su arıtımı düşüncesince mestur döngülü sistemler ve sanayide erke kullanımının optimizasyonu düşüncesince acemi analizör üretiliyor. Ayrıca Ufuk 2020'de ekosistem aktörlerimiz, sürdürülebilir kentler düşüncesince iri ölçekli projelerde arsa aldı."
TÜBİTAK Merkez ve Enstitüleri kapsamında geliştirilen Türkiye'nin önünü anahtar nitelikteki Ar-Ge projeleriyle ülkenin yeşil büyüme göstermesine ulama sağladıklarını dile getiren Mandal, su verimliliği ve limonluk gazı salınımlarının azaltılması, yeşil belediyecilik, parlak ve yenilenebilir erke teknolojileri, kurnaz tarım, erke verimliliğinin artırılması ve limonluk gazı emisyonlarının azaltılması kabilinden nice çalışmanın yürütüldüğünü laflarına ekledi.
