Moskova
Avrupa, toy kimse koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası iktisadi toparlanmayı, bölük gelirlerini ve yeşil erke dönüşümünü yıldırma fail paha artışlarıyla savaşım etmeye çalışıyor.
Başta gaz kazanmak az daha üstün dereceli ölçüde küsurat erke tutarları zımnında aşkın sayıda üretimlik bekinmek yahut üretime aralık hasretmek durumunda kalırken, yurttaşlar da ehemmiyetli oranda küsurat erke faturalarıyla gönül rahatlığı karşıya kaldı.
Yetkililer ise şita zamanına girerken derinleşebilecek krizin derinlemesine sürebileceği ve en biçimsiz senaryonun hâlâ gerçekleşmediği dair uyarılarda bulunuyor.
Öte yandan, Avrupalı ve ABD’li birtakım yetkililere göre, bu krizin giriş sorumlularından biri, arttırma gaz sevkiyatı yapmayı reddeden Rusya.
Batılı yetkililer, Rusya’nın Avrupa’daki erke açığını birlikte tabanca adına kullandığını ve böylelikle Avrupa mevzuatlarında öz lehine birtakım tebeddülat yaptırmaya çalıştığını öne sürerken, Rusya, Kuzey Akım 2 gaz borazan hattına bağlı muktezi onayların verilmesi düşüncesince şantaj icra ettiği anlamında de suçlanıyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, 18 Ekim’de icra ettiği açıklamada, “Enerji fiyatlarındaki artışın dip jeopolitik kökleri var. Rusya topu topu sözleşmelerini namına getirdi, fakat sevkiyatları artırmadı.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da 7 Ekim de Avrupa’daki erke krizinde Rusya’ya ayraç ederek, “Rusya'nın enerjiyi birlikte edisyon aracı, siyasal birlikte tabanca adına kullandığı birlikte geçmişi var." demişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise ülkesinin enerjiyi birlikte tabanca adına kullandığına müteveccih suçlamaları bildirme etmediklerini belirterek, “Avrupa'daki erke krizi gaz açığından çevre kaynaklanmadı. Avrupa'daki gaz tutarları yalıtım açığı zımnında yaşandı. Bazı ortaklarımızın icra ettiği gibi, öz hatalarından çevre başkasını suçlamaya icap yok.” ifadelerini kullanmıştı.
Putin başkaca 27 Ekim'de Gazprom’a yönerge vererek, Rusya’daki gaz ambarlama tesislerini 8 Kasım bakımından doldurduktan sonra, Avrupa’daki ambarlama tesislerine müteveccih gaz tedarikini açık açık çoğaltma emri verdi.
Konuya bağlı AA muhabirinin sorularını yanıt veren Oxford Enerji Araştırmaları Enstitüsü Araştırma Görevlisi Dr. Jack Sharples, Avrupa’daki erke krizinin muhtelif etkenlerin birlikte araya gelmesinden çevre yaşandığını söyledi.
Avrupa genelinde gaz üretiminin 2019’a nazaran azaldığına ayraç fail Sharples, “Ayrıca, sıvılaştırılmış gaz (LNG) arzının da Avrupa düşüncesince azaldığını gördük. Talep toptan bazda artarken, bildirme ayrımsız süratte artmadı. Tüm bunların birlikte araya gelmesi, toptan gaz sahasının sıkışması ile sonuçlandı.” ifadelerini kullandı.
Rus doğal gazının borazan çizgileri üstünden Avrupa’ya sevkiyatının bu sene azaldığına dikkati çekici Sharples, “Gazprom’un bu yılki yaklaşımı, sözleşmeler doğrultusunda sevkiyatını namına getirmek, fakat Avrupa ışıntı endüstrisine arttırma gaz tedbir etmemek anlamında oldu.” dedi.
Dünyanın nice noktasında bulunduğu az daha Rusya’da da kaba birlikte şita yaşandığını anımsatan Sharples, “Gazprom da Rusya'daki itici şita mevsimi zımnında iri birlikte iç taleple gönül rahatlığı karşıya kaldı ve yaz sürecini Rusya'daki gaz depolarını doldurmakla geçirdi. Dolayısıyla Gazprom'un gazını havale etmek düşüncesince evleviyet verdiği alanlar, Rusya iç pazarı ve Avrupa sözleşmelerini namına getirmeye yönelikti.” değerlendirmesinde bulundu.
Gazprom'un 8 Kasım'dan sonradan atacağı adımlar kritik
Sharples, gaz fiyatlarının beraberinde toptan kömür fiyatlarının da artığını belirterek, “Bu da efdal fiyatına karşın gazın yalıtım üretimi düşüncesince kömürle rakiplik edebilmesi anlamına geliyor. Yani doğal gazda az buçuk hâlâ az bildirme fakat az buçuk hâlâ çelimli birlikte arzu mevcut ve bu ikisi birlikte araya ulaşınca Avrupa pazarı sıkıştı.” dedi.
Doğal gaz fiyatlarında ağustos sonundan itibaren kurgusal hareketlerin de enikonu can alıcı bulunduğunu kaydeden Sharples, bahis konusu kurgusal durumun ekimin evvel haftasından buyana azda olsa azaldığını söyledi.
Kış sezonu yaklaşırken, Gazprom’un atacağı adımların ehemmiyetli olduğuna dikkati çekici Sharples, “Gazprom'un bugüne denli hâlâ birlikte tomar gaz tedbir etmemesinin yasal sebepleri var. Ancak Rusya’daki depolarını doldurmayı tamamladıklarında neler olacağına bakalım. Avrupa pazarına ehemmiyetli oranda gaz sağlamazlarsa, hakkıyla de çabucak Kuzey Akım 2 icazet süreci üstündeki baskıyı devam etmek düşüncesince hacimleri art tutuyor az daha görünebilirler.” ifadelerini kullandı.
Avrupa'ya yeşil erke politikalarında halkçılık suçlaması
Rusya merkezli Enerji Kalkındırma Fonu Genel Direktörü Andrey Listovskiy da Avrupa’daki erke krizinin, muhtelif faktörlerin birlikte araya gelmesiyle tetiklendiğini belirtti.
Avrupa’nın yeşil erke dönüşümünü aşkın çabuk birlikte biçimde gerçekleştirmeye çalıştığını tamlayan Listovskiy, “Bu yaz yel ve gün enerjisi az üretildiğinde, eksiklerini doğal gazla ikame etmeye çalıştılar. Soğuk şita sezonunun peşi esna boşalan depolarını doldurmaya zamanları kalmadı.” dedi.
Asya’daki LNG fiyatlarının da artmasıyla, Avrupa’nın yeteri denli doğal gaza erişiminin kalmadığını vurgulayan Listovskiy, “Rusya'yı suçluyorlar zira Avrupa Komisyonu'nda, Avrupa'daki afaki etkenleri delik uğrunda bulundurmadan yeşil evlat stratejisi hazırlayan âciz insanoğlu var. Yeşil erke sloganlarıyla siyasal seçimleri tabii kazandılar, fakat demin topu topu Avrupa'nın, düzenleyicinin yetersizliği zımnında oluşan bu paha artışını yapmak durumunda kalacakları gerçeğiyle gönül rahatlığı karşıya geldiler.” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa’nın erke açığını durdurmak düşüncesince karşısında üç alternatif bulunduğunu tamlayan Listovskiy, “Daha fazla, fiyatlı LNG almak, Rusya’ya muktezi finansal koşulları sağlayarak hâlâ birlikte tomar borazan hattı gazı almak, anadan görme erke kaynaklarına müteveccih yeşil erke stratejisini baştan gözden geçirmek. Çünkü yeşil teknolojiler hâlâ dört dörtlük değil ve Avrupa'da gördüğümüz anadan görme erke tüketiminin yerini ehliyetli adına alamaz.” diyerek konuştu.
Listovskiy, Rusya’nın akıbet 20 senedir Avrupa’daki pazar payını artırdığını ve bu yüzden umumi adına alıcının avantajlı bulunduğu birlikte bu sahanın oluştuğunu kaydederek, “Bu yıl, bu sahanın satıcının avantajlı bulunduğu birlikte bir duruma dönüşmesiyle, ışıntı etraf afaki tutarları yansıtmasına karşın hacısı hocası fiyatlı bulunduğu için yakınma etmeye başladı. Bunun sebebi fiziki adına hâlâ az gaz olması ve bu Rusya'nın suçu değil. Avrupa'nın erke endüstrisini ihya şekliyle alakalı.” ifadelerini kullandı.
