İstanbul
Yeni sima koronavirüs (Kovid-19) salgınında Omicron varyantının yayılımının sürmesi ve bu paralelde devletlerin tedbirleri sıkılaştırması, iktisadi büyümeye müteveccih kaygıların rastgele güzeşte çağ artmasına hastalık oluyor. Enflasyondaki yükselişin beklenenden levent boylu süreceğine müteallik düşünce birliğinin bulunmuş yer aldığı ortak ortamda mal politikası yapıcılarından finansal teşviklerin şimdi aceleci sonlandırılabileceğine ayraç fail izahat da gelmeye bitmeme ediyor. Büyüme ve finans şişkinliği kaygılarının beraberce güçlendiği ortamda para politikalarının gidişatına bağlı beklentilerini makroekonomik verilerle şekillendiren yatırımcıların odağında, bugün ABD'nin istihdam raporunda toprak meydan ekincilik dışı istihdam, başıboşluk payı ve averaj saatlik hasılatlar verileri bulunuyor.
Söz konusu veriler öncesinde, geçmiş Amerika Başkanı Joe Biden salgınla savaşım planını anlatım etti ve doğacak haftalarda vakaların artmasına gönül rahatlığı tedarikli olunması uyarısında bulundu. Beyaz Saray da ülkede Omicron varyantına rastlanmasının arkası sıra doğacak haftadan itibaren arsıulusal seyahatler düşüncesince acemi ortak düzenlemenin yürürlüğe gireceğini bildirdi.
Hafta gene beri mal politikalarına bağlı delice açıklamalarda mevcut Fed Başkanı Jerome Powell'ın arkası sıra geçmiş Hazine Bakanı Janet Yellen da ABD'deki enflasyona müteveccih "geçici" kelimesini kullanımdan kaldırmaya müheyya bulunduğunu söyledi. Yellen ayrıca, Çin'den ithal edilen mallara müteveccih kimi tarifelerin düşürülmesinin eder baskılarını hafifletebileceğine ayraç ederek, "Eski Amerika Başkanı Donald Trump çağında uygulamaya konulmuş bulunan kimi tarifeler esas ortak mühim gerekçeye cemaat değil ve dava yaratıyor. Tarifelerin ABD'de şimdi faziletli fiyatlara katkıda bulunduğunu düşünüyorum." dedi. Yellen'ın bu açıklamaları, dü dünya arasındaki ilgiler açısından jeopolitik tarafta riziko algısının doğacak devirde azalabileceği halinde yorumlandı.
Makroekonomik tarafta ise ABD'de evvel kere başıboşluk aylığı başvurusunda bulunanların sayısı, güzeşte hafta 222 bin ile piyasa beklentilerinin altında artma kaydetti. Söz konusu artışa karşın müstevli evveliyat averajına yaklaşan seyreden veri, iş gücü piyasasında bitmeme fail toparlanmayı teslim etti.
Öte yandan, Amerika Senatosu, federal hükümetin kapanmasını önleyecek muvakkat bütçe tasarısını onayladı. Ülkede 2021 finansal yılının sona erdiği 30 Eylül'de benimseme edilen muvakkat bütçenin süresinin dolmasına baş döndürücü az ortak devir kalırken Temsilciler Meclisi ile Senato'dan güzeşte tasarı, Amerika Başkanı Joe Biden’ın imzasının arkası sıra yürürlüğe girecek.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında alıcılı ortak tempo izlendi. Dow Jones endeksi yüzdelik 1,82, S&P 500 endeksi yüzdelik 1,42 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 0,83 bedel kazandı. Dün 95,8-96,2 elverişsiz bandında akıntı fail dolar endeksi bugün 96,2 ile ufki seyrini sürdürüyor. ABD'nin 10 salname değiştirme faizi geçmiş yüzdelik 1,4080 ile 1,5 ayın en ceninisakıt seviyesine gerilemesinin arkası sıra yükselişe geçerek haset yüzdelik 1,46 seviyelerinden tamamlarken, bugün de yüzdelik 1,43 seviyesinde bulunuyor. ABD'nin fihrist vadeli kontratları ise acemi güne alengir başladı.
Avrupa tarafında ise geçmiş uygulayım bilimi hisselerinde yaşanmış bulunan kaba düşme öncülüğünde hisse piyasalarında menfi ortak tempo izlendi. Endekslerdeki düşüşte, Avrupa Birliği (AB) Halk Sağlığı Ajansı'nın, Omicron varyantının doğacak beş altı ay içre Avrupa'daki hepsi Kovid-19 vakalarının yarısından fazlasını aşabileceği uyarısında bulunması da çarpıcı oldu. Avro Bölgesi'nde başıboşluk payı ekimde yüzdelik 7,3 ile beklentiler doğrultusunda açıklanırken, bu gelişmelerle İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzdelik 1,39, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzdelik 1,35, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 1,25 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,55 bedel kaybetti. Avro/dolar paritesi geçmiş 1,1290-1,1310 elverişsiz bandında akıntı etmesinin arkası sıra bugün de 1,13'ün elden altında ufki seyrini sürdürüyor. Avrupa fihrist vadeli kontratları tarafında ise acemi günün alengir başlaması dikkati çekiyor.
Asya'da küsurat hadise sayısı karşısında Japonya özellikle edinmek gibi sıkılaştırılan tedbirler gündemin odağındaki yerini korurken, Çinli uygulayım bilimi hisselerine mevrut kaba satışların Hong Kong borsasını baskıladığı görülüyor. Veri tarafında da fariza sahası Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) kasımda geçmiş ayak tabanı nazaran Japonya'da 2,3 benek artışla 53'e yükseldi, Çin'de ise 1,7 benek azalışla 52,1'e geriledi. Karışık verilerin de etkisiyle Asya borsalarında tereddütlü ortak tempo izlenirken, kapanışa yaklaşan Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 0,4 ve Çin'de Şanghay birleşmiş endeksi yüzdelik 0,6 yükseldi, Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzdelik 0,7 geriledi.
Emtia tarafında geçmiş 65,7 dolarla 2,5 ayın en ceninisakıt seviyesini gören Brent petrolün varil fiyatı, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı kimi müstahsil ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun hanuman kocaoğlan düşüncesince sektör yağı istihsal artışını duraklatmayı tartışabileceği olup bitenleri ile yükselişe geçerek 70 doları imtihan ederken, bugün de 70,6 dolardan muamelat görüyor. Hafta gene beri oynaklığın faziletli yer aldığı altının ons fiyatı ise geçmiş yüzdelik 0,6 düşüşle 1.768 dolardan kapanmasının arkası sıra bugün yüzdelik 0,3'lük artışla 1.773 dolardan müşteri buluyor.
Yurt içre geçmiş BIST 100 endeksi, yüzdelik 1,22 bedel kazanarak 1.880,06 puanla hepsi zamanların en faziletli kapanışını gerçekleştirdi. Endeks, görmüş yer aldığı en faziletli kırat rekorunu da 1.882,61 puana taşıdı. Dolar/TL geçmiş yüzdelik 2,9 artışla 13.6953'ten kapanmasının arkası sıra bugün bankalararası bu sahanın açılışında 13,63 seviyelerinde bulunuyor.
Analistler, enflasyon, faiz ve mal politikalarının gidişatına müteveccih endişelerle acemi günün alengir ortak seyirle başladığını belirterek, bugün emlak içre enflasyon, emlak haricinde ise ABD'de istihdam tutanağı özellikle edinmek gibi derin data gündeminin piyasaların yönü üstünde belirleyici olacağını söyledi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamaları ile Kovid-19'a bağlı bilgi akışının da piyasaların odağında bulunacağını aktaran analistler, başkaca bugün piyasalar kapandıktan sonraları yayımlanması muhtemel arsıulusal cesaret derecelendirme kuruluşu Moody's'in Türkiye değerlendirmesinin beklendiğini bildirdi.
Fitch Ratings geçmiş takvim dışı yayımladığı Türkiye değerlendirmesinde bu yıla bağlı faiz beklentisini yüzdelik 9,2'den yüzdelik 10,5'e, 2022 yılı faiz tahmininin ise yüzdelik 3,5'ten yüzdelik 3,6'ya yükseltti. Türkiye'nin cesaret notunun "BB-" namına teslim edilmiş yer aldığı tamlanan açıklamada, ülkenin cesaret hamiş görünümünün ise "durağan"dan "negatif"e çevrildiği kaydedildi.
Analistler, uran manada BIST 100 endeksinde 1.890 ve 1.920 seviyelerinin direnç, 1.790 puanın dayanak konumunda bulunduğunu anlatım etti.
AA Finans anketine dahil bulunan ekonomistler, kasımda Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 2,88 artmasını bekliyor. Ekonomistlerin teşrinisani kocaoğlan finans şişkinliği beklentilerinin averajına (yüzde 2,88) layıkıyla ortak geçmiş ay yüzdelik 19,89 bulunan salname enflasyonun yüzdelik 20,57'ye yükseleceği hesaplanıyor.
