Istanbul
Uluslararası gaz ve yer yağı ticaret trafiği Rusya'ya yaptırımların etkisiyle ehemmiyetli değişikliklere oyunluk olurken, bilhassa Batılı devletlerin Rus yer yağı ve gazına bağımlılığı tahfif etmek amacıyla Batı Afrika, Orta Doğu, Kuzey Denizi ve Latin Amerika'dan ithalatında çoğalma yaşanıyor.
Rusya'nın Ukrayna'ya erinç başlatmış olduğu savaşın peşi sıra ABD, Rusya'dan erke ithalatına müteveccih ambargo, Birleşik Krallık ise ithalatı 2022 sonuna denli sonlandırma sonucu aldı. Avrupa Birliği (AB) ise Rusya'ya erinç beşinci müeyyide paketi kapsamında ülkeden kömür ithalatını ağustos bakımından durduracağını açıkladı.
Birliğin Rus petrolüne engelleyim uygulamaya bağlı müzakereleri ise bazısı devletlerin erinç çıkması zımnında daha müşterek neticeye varmadı. Buna rağmen, Batılı firmaların çokları Rusya'dan yer yağı alımını ve Rus yer yağı ticaretini tevkif dolayısıyla gitti.
Rus petrolü Avrupa'ya "daha çok Hindistan dizeli" yerine gidiyor
Yaptırımlar kararında Batılı devletlerin dış alım destinasyonları değişmeye, Rus yer yağı kargoları da Asya'ya hâlâ çok yer yağı taşımaya başladı.
AA muhabirinin, arsıulusal data firması Primary Vision Network'ten almış olduğu bilgiye göre, Hindistan'ın Rusya'dan yer yağı alımı günce 500 bin varile ulaşırken, Çin ve Hindistan Rusya'dan tenzilatlı yer yağı alımını derece derece artırıyor.
Rus Ural yer yağı alımını artma Hindistan ise bu petrolü dizel üretiminde kullanıyor. Dizel üretimini martta günce 847 bin varille Nisan 2020'den bu yana en efdal seviyesine haiz Hindistan, ürettiği dizelin yüzdelik 30'unu Avrupa'ya gönderiyor. Bir apayrı deyişle, Hindistan Rusya'dan almış olduğu kabak petrolden dizel imal ederek bunu Avrupa'ya ihraç ediyor.
Rusya'nın yer yağı ihracatında Asya destekli toparlanma
Gerçek zamanlı erke kargo izlem firması Vortexa'nın Rusya'nın yer yağı ihracatına müteveccih tutanağına gereğince ise ülkenin akıbet 4 haftadaki kabak yer yağı ve yer yağı ürünleri ihracatı günce 7,1 milyon varil oldu. Bu numara hanuman ve şubattaki dış satım seviyesine gereğince günce 600 bin varil düşüt bulunmasına karşın 2021'in averajından 100 bin varil hâlâ efdal ölçüde bulunuyor.
Rusya'nın akıbet müşterek haftadaki günce kabak yer yağı ve yer yağı ürünleri ihracatı ise 7,6 milyon varil yerine gerçekleşti.
Rusya'nın savaştan ilkin Baltık ve Karadeniz limanlarından Asya'ya kabak yer yağı ihracatı günce sayı farkı 100 bin varil seviyesindeyken, bu numara akıbet 4 haftada günce sayı farkı 800 bin varile ulaştı. Bunun yüzdelik 60'ı Hindistan'a, yüzdelik 20'si Çin'e ve kalanı öbür Asya ülkelerine ihraç ediliyor.
Avrupa'nın Orta Doğu'dan, ABD'nin Latin ABD ve Batı Afrika'dan ithalatı artıyor
Primary Vision Network verilerine göre, Avrupa'nın, Orta Doğu'dan yer yağı ürünleri alımının da bu ay akıbet 18 ayın en efdal seviyesine çıkması bekleniyor.
Bu kapsamda, bu ay Avrupa'nın Orta Doğu'dan dizel tipi mahrukat ithalatının günce 387 bin tona ulaşarak marttaki düzeyinin dü katına çıkacağı öngörülüyor. Avrupa'nın bölgeden bütün "temiz yer yağı ürünleri" alımının ise 2,4 milyon tonla Ekim 2020'den bu yana tanıdık en efdal miktara ulaşacağı kestirim ediliyor.
Avrupa'nın Orta Doğu'dan yer yağı ürünleri alımındaki artışı doğacak ay da sürdürmesi bekleniyor. Diğer taraftan Avrupa, dü senenin peşi sıra önceki el mayısta Abu Dabi'den yer yağı ithalatı hazırlamaya hazırlanıyor.
Avrupa'da Rus yer yağı ve yer yağı mamüllerinden doğan boşluğu dolduran devletler ortada ABD de öne çıkıyor. Ülkenin rafinerilerindeki pres oranları yüzdelik 91 seviyesinde bulunurken, Rusya'dan yer yağı alımını durduran ABD buradan oluşan boşluğu Latin ABD ve Batı Afrika petrolüyle dolduruyor.
ABD'nin Nijerya ilkin iktisap etmek az daha bölgeden ithalatını çoğaltması bekleniyor.
Primary Vision Network Kıdemli Analisti Mark Rossano, mevzuya bağlı değerlendirmesinde, Birleşik Krallık'ın ise Kuzey Denizi ve ABD'den hâlâ çok kabak yer yağı alımına yöneldiğini tabir etti.
Asya ülkelerinin Rusya'dan yer yağı alımını artırıp Batı Afrika petrolü ithalatını azalttığını kaydeden Rossano, "Bu da piyasada hâlâ çok Batı Afrika yer yağı kapasitesinin oluşmasını sağlamış oldu ve Avrupa ve ABD devletleri bu alana yöneliyor. Ayrıca, akıbet çağda resmi adanmış fiyatlarındaki çoğalma zımnında Orta Doğu'da hâlâ çok yer yağı kargosunun suda kaldığını görüyoruz. Bu fiyatlarını artırmayan yegâne iklim Irak ve bu da hâlâ çok Irak petrolünün ABD ve Avrupa piyasalarına gitmesini sağlayabilir." değerlendirmesinde bulundu.
Rossano, Avrupa'nın Rusya'dan dizel ithalatını dökmek düşüncesince Hindistan'dan ithalatı artırmayı sürdüreceğini belirtti.
Hindistan'ın Rus kabak petrolünü alarak dizel ürettiğini ve dizeli de Avrupa'ya ihraç ettiğini özetleyen Rossano, şöyleki bitmeme etti:
"Bu gidişat da parlak mahsulat dediğimiz arıtımevi ürünlerinin titrem başı icra ettiği kilometreyi artırıyor. Hindistan rafinerilerinin pres oranlarının yüzdelik 106'ya ulaştığını görüyoruz. Ham yer yağı akışındaki değişimler gezi halindeki kargo sayısını da artırıyor zira bundan böyle yer yağı kargoları gidecekleri noktalara hâlâ derinliğine müddette ulaşıyor. Suda artan kabak yer yağı kargo sayısında bundan dolayı hâlâ çok çoğalma bekliyoruz. Rusya'nın yer yağı üretimini bitmeme ettirebilmek düşüncesince kargolara yüklediği kabak yer yağı miktarı da akıbet çağda çoğalma gösterdi. Bu hacim fiziki yerine günce en çok 4,7 milyon varile ulaşabilir ve Rusya şu anda bu seviyeyi zorluyor."
"Rusya LNG ihracatında da kısmını Asya'ya çevirecek"
Rossano, Avrupa'nın ABD'den ve ayrımlı ülkelerinden sıvılaştırılmış gaz (LNG) kargolarının trafiğinde de değişimin bitmeme ettiğini aktardı.
Avrupa'nın "tipik olmayan" ticaret partnerlerinden hâlâ çok LNG almaya başladığına dikkati çekici Rossano, "Bu gidişat da Rusya'nın gene Asya'ya hâlâ çok LNG ihracatı yapmasına tarz açıyor ve LNG kargolarının titrem başı icra ettiği kilometre de artıyor. Diğer yandan, Batı Avrupa ve Birleşik Krallık'a da Rusya'dan nice LNG kargosu gidiyor ancak yaptırımlar arttıkça bu kargoların da kısmını Asya'ya çevireceğini öngörüyoruz." ifadelerini kullandı.
Avrupa devletleri Rus doğal gazına bağımlılığı tahfif etmek düşüncesince ABD'den hâlâ çok LNG alımına yönelirken, Cezayir, Nijerya ve Katar kabil ülkelerle de bu konudaki müzakerelerini hızlandırdı. Son yerine Cezayir, İtalya'ya gaz tedarikini açık açık çoğaltma ve gaz fiyatlarını toptan piyasalara gereğince gözden geçirmeyi içeren müşterek anlaşmanın imzalandığını duyurmuştu.
