Washington
Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi'nin Hint-Pasifik ülkelerine icra ettiği seyahat kapsamında Tayvan'ı görüşme etmesi, ABD-Çin ilişkilerinin yanında piyasalarda da gerilimi artırdı.
Bu gelişmelerle Asya borsaları kaba azalma görülürken, Çin'de Şanghay mürekkep endeksi yüzdelik 2,26, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 1,4, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 0,52 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 2,67 bedel kaybetti.
Jeopolitik tartışmaların merkezinde arsa meydan Tayvan'da da indeks yüzdelik 1,56'lık azalma gösterdi.
ABD ve Çin arasındaki potansiyel farkı Çin ve Tayvan'ın servet birimleri üstündeki baskıyı da artırdı. Tayvan doları, Mayıs 2020'den buyana en bağan seviyelerinde seyretti.
Japon yeninin ise emniyetli liman etkisiyle dolar karşısında bol yükseliş gösterdiği görüldü. Dolar/yen paritesi TSİ 19.00 bakımından yüzdelik 0,53 artışla 132,3 seviyesine çıktı.
New York borsasında alengir müşterek tempo hakim
ABD'de New York borsası da Pelosi'nin Tayvan ziyaretine bağlı gelişmelerle güne düşüşle başlamasının peşi esna alengir müşterek tempo izliyor.
Açılışta Dow Jones endeksi yüzdelik 0,33, S&P 500 endeksi yüzdelik 0,35 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 0,66 bedel kaybetmişti. Ancak S&P 500 ve Nasdaq endeksleri açılışın peşi esna üst cepheli müşterek cereyan gösterdi.
Tayvan üstünden ABD ile Çin arasındaki tansiyonun yükselmesiyle dolar endeksi ve altında yükseliş görüldü.
Dolar endeksi TSİ 19.00 bakımından yüzdelik 0,47 artışla 105,8 seviyesine yükseldi.
Altının onsu da arsıulusal piyasalarda bire müşterek dakikalarda yüzdelik 0,35 artışla 1.793,80 dolara tırmandı.
ABD'nin 10 salname tağyir faizi ise üst cepheli müşterek tempo seyrederek yüzdelik 2,70 seviyesine çıktı.
Avrupa borsaları düşüşle kapandı
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna gerilimi, erke krizi ve faziletkâr finans şişkinliği karşısında Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) atacağı adımlar da gündemin odağındaki yerini korudu.
Almanya'da DAX 40 endeksi yüzdelik 0,23, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,42 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzdelik 0,35 bedel kaybetti. İngiltere'de FTSE 100 endeksi ise yüzdelik 0,06 azaldı.
Avro/dolar paritesi ise tahminî müşterek ayın en faziletkâr seviyesi bulunan 1,03'ü sınav etmesinin peşi esna düşüşe geçerek yüzdelik 0,53 azalışla 1,02 düzeyinden muamele gördü.
ABD ile Çin arasındaki potansiyel farkı piyasalarda duraklık endişelerinin bilge bulunduğu müşterek çağda arttı
Analistler, Çin'in tehditlerine karşın Pelosi'nin Tayvan ziyaretinin piyasalarda gerilime başlangıç bulunduğunu belirtti.
Pelosi'nin ziyaretiyle halihazırda sinirli bulunan ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin hâlâ da kötüleşebileceğine dikkati çekici analistler, bölgedeki gerilimin küresel konuşu resesyona bağlı endişelerin bulunduğu müşterek çağda arttığına dikkati çekti.
Pelosi ve beraberindeki 5 şahsiyet Kongre heyetini haiz uçağın Tayvan'a ulaşmasının peşi esna Çin çeşidinden kaba izahat geldi.
Söz konusu ziyarete bağlı Çin Dışişleri Bakanlığından meydana getirilen açıklamada, "Bu davranış, ateşle sallanmak gibi, sonuç aşama tehlikeli. Ateşle oynayan kendini yakar." ifadesi arsa aldı.
Açıklamada, Çin muhalefetine ve protestolarına karşın meydana getirilen ziyaretin "tek Çin" ilkesinin ve Çin-ABD diplomatik ilişkilerinin temel noktasını gerçekleştiren Üç Ortak Bildiri'deki taahhütleri ağırbaşlı halde ihlal etmiş bulunduğu belirtildi.
Pelosi'nin Tayvan ziyareti dolayısıyla alanda askeri çabukluk artmıştı
Pelosi'nin Hint-Pasifik ülkelerine icra ettiği seyahat kapsamında Tayvan'ı görüşme edeceğine bağlı söylentiler, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime faktör olmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, güzeşte hafta süresince icra ettiği açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi biçiminde askeri yanıt verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı görüşme ederse, Çin ordusu yersiz durmayacak." ifadesini kullanmıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı da mümkün ziyaretle ilgili, "Her çeşit olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse egemenliğimizi ve arsa bütünlüğümüzü arkalamak düşüncesince çelimli ve azimli tedbirler alacağız." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Olası görüşme dolayısıyla ABD ve Çin ordularının Tayvan civarlarındaki askeri hareketliliği artmıştı.
82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı organize ettiği ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı nedeni öne sürülerek bozma edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Pelosi, 25 sene aradan sonraları Ada'yı görüşme fail evvel ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha evvela 1997'de Newt Gingrich, bu rolü yürütürken Tayvan'ı görüşme etmişti.
