Istanbul
AA muhabirine havacılık piyasası açısından sonuç devre gelişmelerini değerlendiren ve senenin art kalanına müteveccih beklentilerini paylaşan TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Sani Şener, TAV Havalimanları'nın envestisman ve satın bildirme etme planları karşı da bilgelik verdi.
Şener, 2 senedir satın bildirme etmek kıl payı görüşmeler yürüttükleri Kazakistan Almatı Havalimanı işletmesini bu senenin mayıs ayında devraldıklarını anımsatarak, burada altyapının geliştirilmesi amacıyla Avrupa bayındırlık ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile Uluslararası Finans Kurumu (IFC) liderliğindeki yanında grupla 450 milyon dolarlık güven sözleşmesi imzaladıklarını söyledi.
Bu güven anlaşmasının dü anlamda ehemmiyetli bulunduğunu özetleyen Şener, "Birincisi, emlak dışından müstevli devrinde bulduğumuz bu finansman, TAV'ın kredibilitesini gösteriyor. Aynı sürede Almatı projesinin mali modelini akilane yaptığımızın yanında teyidi. TAV kendisine plan finansmanını baş döndürücü güzel becerdiğimize inanıyorum. Başarılı yanında güven tarihçemiz var. Bu sayede hepsi dünyada yeğleme edilen yanında markayız ve projelerimize güzel şartlarda finansman bulabiliyoruz. Dünya ekonomisinin salgının yaralarını sarmaya çalışmış olduğu yanında çağda bu anlaşmayı sonuçlandırmış olmamız önemli." diyerek konuştu.
Şener, EBRD ve IFC'nin finansman sağlarken elden mali modele değil, projenin toplumsal kâr yaratıp yaratmadığına ve çevresel etkilerin ne yönetileceğine de baktığına ayraç ederek, bu mevzularda baş döndürücü ağırbaşlı kriterler bulunduğunu kaydetti.
TAV'ın bu kriterleri karşılıyor olmasının önemine aksan önleyen Şener, şunları tabir etti:
"TAV'ın anne stratejilerinden biri; herhangi yanında devir toplumsal faydayla taçlandırılmış mali başarılar ardında koşuyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz coğrafyaların kalkınmasına dayanak veriyoruz. Aynı sürede operasyonlarımızın çevresel etkilerini en örgen düşürmek kıl payı çalışıyoruz. Orta Asya'nın baş döndürücü ehemmiyetli olduğuna inanıyoruz. Bu kapsamda Almatı Havalimanı da Asya'dan Avrupa ve Afrika'ya akilane açıktan kurulan çağcıl İpek Yolu'nun ehemmiyetli duraklarından biri. Yeni İpek Yolu'nda elden karadan değil, denizden ve açıktan da vesait kullanılacak.
Almatı Havalimanı'nda kargo trafiği de iyice yüksek, bu anlamda başta Çin'in dünyaya oluşturulan kapısı olacak. Onun düşüncesince bizim açımızdan ehemmiyetli yanında satın almaydı. Almatı Havalimanı bizim Orta Asya bölgesindeki önceki operasyonumuz ve erdemli gelişme potansiyeli sunan bu bölgedeki dünkü fırsatlar düşüncesince bizlere ehemmiyetli yanında bap açtı. Yapacağımız yatırımla havalimanının kapasitesini dü katına çıkaracağız ve büyümesini destekleyeceğiz. Aynı sürede bölgedeki dünkü envestisman fırsatlarını da değerlendireceğiz. Halihazırda Orta Asya'da öbür ülkelerle de görüşmelere başladık."
"Turizme görev sağlayan havalimanları diğerlerine uyarınca hâlâ aceleci toparlanacak"
Sani Şener, Almatı Havalimanı'nın operasyonlarını mayıs başlangıcında devralmalarıyla cirolarına dü ayda 5,5 milyon ekü yardım yaptığını, 6 maaş konsolide Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Karlarının (FAVÖK) yüzdelik 23'ünü oluşturduğunu söyledi.
Yurt haricinde işlettikleri havalimanları ortada en aceleci toparlanmayı da senenin önceki altı ayında iç ayrıca 2019'un yüzdelik 50 hesabına çıkan ve aut ayrıca da 2019'un yüzdelik 44'ü seviyesine mevrut Almatı'nın sağladığını özetleyen Şener, "Almatı ile anorganik yanında gelişme yaptık. Organik kendisine Almatı Havalimanı olmaksızın karşılaştırırsak, sabık sene 2019'un yüzdelik 30'u denli geçici geldi. Almatı'nın katılmasıyla ağustos ayında geçici trafiğimiz Ağustos 2019'un yüzdelik 74'ünü yakaladı." dedi.
Şener, müstevli periyodunun tüketicilere etkilerinden de bahsederek, kendilerinin Türkiye'de salgının başladığı sabık senenin mart ayında etkin ve yolcuların güvenliğini sağlamayı önceliklendirdiklerini tabir etti.
Havacılığın, toptan ölçekte regüle yanında dal olduğunu, bundan dolayı dünkü düzenlemelere baş döndürücü aceleci uyarlama sağladıklarını aktaran Şener, şöyleki bitmeme etti:
"Şu curcuna halen giderilmedi. Uçuşlara ve sınırların açılıp kapanmasına devletlerin özlük esenlik komiteleri değişmeyen veriyor. O sebepten dolayı devletler arası yanında ölçün getiremedik. Bir ülkede dü aşılı olmanız gerekiyor, yanında dünya yanında aşıyı bildirme ederken ötekini meri saymıyor, yanında apayrı dünya otelde karantina istiyor. Geçen süreyle baş başa bu kuralların yanında standarda oturacağına ve bu sağlandıkça da geçici sayımızın artacağına inanıyorum. Kısıtlamalar kalktığında art dönüşün aceleci olacağını biliyoruz. Tam toparlanma düşüncesince toptan ölçekte üstünde belli kavait ve sistemlerin oturması gerekli. İş düşüncesince yolculuk fail geçici sayısının toparlanmasının az buçuk hâlâ devir alacağına, gezinsel yolculukların ise baş döndürücü hâlâ aceleci toparlanacağına inanıyoruz. Bunu Antalya kabil gezim ağırlıklı havalimanlarında da gördük. Dolayısıyla lehçe trafiğe ve turizme görev sağlayan havalimanları, şişman para aktarımı merkezlerine uyarınca hâlâ aceleci toparlanacak."
"Salgın devrinde havacılık piyasası kendisine baş döndürücü güzel iş çıkardık"
Şener, bu sene ilkah oranlarının artması, yolculuk yasaklarının ve karantina uygulamalarının aşamalı kalkmasıyla piyasanın toparlanmaya başladığına değinerek, "Sektör açısından hem salgının olmaması bununla beraber baş döndürücü güzel geçmesi açısından genel anlamda 2019 tavsiye mektubu alınır. Genel kendisine baktığımızda dal şu anda 2019'un yüzdelik 55'i seviyesinde. Uluslararası kurumların tahminlerine uyarınca dal 2019'un yüzdelik 80'ini 2022'de yakalayacak. Küresel ölçekteyse geçici trafiğinin 2019’u yakalaması ise 2023-2024'ü bulacak." ifadelerini kullandı.
Salgın dolayısıyla tarihinin en koyu krizini yaşasa da havacılık dalının büyümesini sürdüreceğini vurgulayan Şener, şahısların ve mamüllerin toprak değiştirmesinin durmayacağını, artarak bitmeme edeceğini söyledi.
Şener, TAV Havalimanları'nın hedefindeki emlak dışı operasyonları karşı da şu detayları verdi:
"Afrika ve Balkanlar'da da strateji ettiğimiz, ayrıca erkeğe ilerlediğimiz ve başvurma yazar sürücü belgesi aldığımız, ihaleler var. Şunun da altını resmetmek lazım; tek devir mali yahut operasyonel kapasitemizin üstünde yanında gelişme ardında koşmuyoruz. Çok mıhlı büyümemiz lazım. Yurt dışı projelerimizden güzel revan ve gitmeyenler var. Baktığımızda esasi husus devletlerin evcil yönetimleri ve esenlik otoritelerinin verdiği kararlar. mesela Suudi Arabistan'daki Medine Havalimanımız halen baş döndürücü az oranda geçici bildirme ediyor, zira hâlâ sınırları kusursuz kendisine açmadılar. İnşallah geçenlerde açılırsa ora da güzel gidecek. Tunus'ta yanında derinti hadisat ha fakat adım adım ora da açılıyor.
Gürcistan, Kazakistan, Letonya ve Hırvatistan'da operasyonlar güzel gidiyor. Bütün buralara baktığımızda yanında dava görmüyoruz fakat kusursuz açılışı 2022-2023 kabil bekliyoruz. Türkiye'de hem kurallara inkıyat bununla beraber yolcuların geliş-gidişini bildirmek açısından Türk Hava Yolları (THY) baş döndürücü güzel toparlandı, baş döndürücü güzel iş yaptı. Şirketler uçmamak düşüncesince direnirken, THY herhangi yanında birim numara tedbiri alarak uçtu. Bu bizim havalimanlarımızı da destekledi. İyi yanında koordinasyonla bu işi götürdük. Öyle yanında whatsApp grupları kurduk ki; hem devletin yukarı dozaj bürokratları hem hususi piyasanın yukarı dozaj yöneticileri bire yanında grupta bilgelik paylaştık ve paylaştıkça da ağırbaşlı kararlar aldık. Ben müstevli devrinde havacılık piyasası kendisine baş döndürücü güzel iş çıkardığımızı düşünüyorum."
"Şu anda iştiraklerden bölüt arzı planlanan yok"
Sani Şener, borsada iş gören yanında anne ortaklık kendisine bölüt açıldıkları 2007’den beri herhangi yanında sene kurumsal idare notu en erdemli üç iştirak ortada toprak aldıklarını vurgulayarak, "Salgının en yanında tomar vurmuş olduğu sektörlerden bir tanesi olması dolayısıyla yatırımcılar bizim hisselerimizden firar etti ve özlük kendine kendisine pay fiyatlarımız düştü. Bizim 2019'da hisselerimizin yüzdelik 85'i yabancıların elindeydi, bu kantite yüzdelik 60'a denli düştü. Yabancılar ağırbaşlı oranda çıktı. Salgının hafiflemesi ve seyahatlerin esasen başlamasıyla pay fiyatımız emektar seviyelerine geldi. Bu mevzuda baş döndürücü mutluyuz. Mesela ego Almatı'nın hâlâ satın alındığını zannetmiyorum. Almatı'yla baş başa örgensel büyümemiz hâlâ da bitmeme edecek. Bu büyümeyle (hisse fiyatlarımızın) hâlâ da güzel olacağına inanıyorum. Bundan sonradan geriye devir değil, ileriye akilane herhangi yanında şeyin güzel olacağına inanıyoruz." diyerek konuştu.
Şu anda iştiraklerden bölüt arzı planlanan bulunmadığı bilgisini de sağlayan Şener, uygulayım bilimi tarafının baş döndürücü ehemmiyet kazandığını, TAV Teknoloji'nin özlük yönettikleri haricinde 30 yöresinde havalimanında hâlâ iş yaptığını kaydetti.
Şener, toptan iktisat ekseninin doğuya akilane kaydığını, Türkiye'nin de bu gidişte ehemmiyetli yanında noktada bulunduğuna dikkati çekerek, "Türkiye'nin jeopolitik konumu, 'Doğuya geçişin köprüsü' kendisine ehemmiyetli yanında yerde. Türkiye'nin baş döndürücü canlı ve eğitilmiş yanında nüfusu da var.Bunlar baş döndürücü ehemmiyetli avantaj. Bundan sonradan herhangi yanında şeyin iyiye gideceğine inanıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
