Berlin
Ana derya tecim yollarındaki navlun fiyatları, faziletli enflasyonun mahveden talebini düşürmesinin ve global tedarik zinciri sorunlarının hafiflemesinin peşi sıra düşmeye bitmeme ediyor.
Navlun piyasasındaki transport ücretlerinin işareti yerine aşina Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), güzeşte ilk teşrin kocaoğlan başlangıcında 5 bin 650 nokta ile 2008'den buyana kaydedilen en faziletli seviyeye ulaşmasının peşi sıra düşme eğilimine geçti. Küresel ekonominin kılavuz göstergelerinden bulunan endeks, sene başlangıcında 2 bin 200 nokta seviyelerinde bulunurken, 9 Eylül bakımından bin 213 nokta seviyesinde seyretti.
Küresel ticaretin 12 ehemmiyetli derya yolu şeridindeki konteyner navlun paylarını ölçen Freightos Baltık Küresel Konteyner Endeksi’nin kıymeti ise (40 parmak HC konteyner maliyeti) bu senenin başlangıcında 9 bin 293 dolar seviyesindeyken, 9 Eylül bakımından 5 bin doların dibine indi.
Yine endekse göre, Çin'den ABD'nin Batı Kıyıları alanına konteyner maliyeti, Ocak 2022'ye gereğince kısaca 60 düşüşle 4 bin dolar seviyesine geriledi.
Asya'dan Avrupa'ya gönderilen ortak konteynerin maliyeti ise yüzdelik 50’den ortak tomar düşerek 8 bin doların dibine indi.
Küresel yerine kâffesi malların yüzdelik 90'ından dahası sefine ile taşınıyor ve bundan dolayı konteyner taşımacılığı evren ticaretinin dirilik damarı yerine görülüyor.
Uzmanlar, faziletli enflasyonun kez açmış olduğu gizil ortak global nekahet zemininin navlun fiyatlarını aşağılık çektiğini, istihlak ürünlerine Kovid-19 sonrası istem artışının yavaşlaması, perakendeciler ve üreticilerin de mallarını normalden elan er tedarik etmesinin de bu düşüşe katkıda olduğunu belirtti.
Öte yandan, Çin, şu anda havale edilen konteyner gemisi kapasitesinin kısaca yüzdelik 54'ünü arama ederken, Pekin'in el değmemiş Kovid-19 politikası dolayısıyla Çin'deki arıza global tedarik zincirini menfi etkiliyor.
Buna rağmen, analistler, tedarik zincirinde baskıların hafiflemesi, Walmart kabilinden iri perakendecilerin ürünlerini elan ercecik tedarik etmeleri, ilginin düşmesi ve global ekonomide muhtemel resesyonun etkisiyle navlun oranlarının senenin art kalanında düşmeye bitmeme etmesini öngörüyor.
Bazı ehemmiyetli limanlarda sefine sıkışıklığı bitmeme ediyor
Almanya'nın önde mevrut tutum enstitülerinden Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü'ne (IfW) göre, 7 Eylül bakımından global yerine taşınan kâffesi malların kısaca yüzdelik 11'i ehemmiyetli limanlarda sıkışmış vaziyette bulunuyor.
IfW, navlun oranlarının düşmesine rağmen, bahis konusu tıkanıkların ve faziletli mahrukat masraflarının navlun oranlarının Kovid-19 salgını önceleri seviyelere dönüşünü engellediği ve faziletli taşımalık maliyetlerinin global ticarette elan ortak tomar toparlanmayı baskıladığını değerlendiriyor.
Ayrıca, sefine şirketlerinin karbon emisyonlarını ehemmiyetli seviyede azaltacak toy teknolojilere ve yakıtlara milyarlarca envestisman yapması da navlun fiyatlarının elan ortak tomar düşmesine bariyer oluyor.
Öte yandan, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), global kredi ticaretinin bu sene yüzdelik 3 büyümesini beklerken, bitmeme fail Rusya-Ukrayna savaşı, küsurat enflasyonist baskılar ve kaslı ekonomilerde muhtemel kredi politikası sıkılaşması dolayısıyla bu tahminle ait belirsizliğin arttığını belirtti.
Bu arada, siyaset yapıcılar yükselen enflasyona gönül rahatlığı nekahet riskini hücre alırken, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası kabilinden sağlam baş döndürücü yapı gelişme tahminlerini düşürerek nice iklim düşüncesince resesyondan kaçınmanın çetin olabileceği uyarısında bulunuyor.
Enflasyon ve baskıcı kredi politikalarının evren ekonomisinin gelişme hızını düşüreceği öngörülürken, Kovid-19 salgını ve Rusya'nın Ukrayna'da başlatmış olduğu harp da global ekonomiye bağlı belirsizliğin sürmesine hastalık oluyor.
- Kovid-19 salgınında konteyner krizi
Yeni yüz koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla evren ticaretinin kısaca yüzdelik 90'ının yapıldığı derya uğrunda "boş konteyner" krizi başlamıştı. Önce, Uzak Doğu, ABD ve Avrupa pazarında başlamış bulunan navlun fiyatlarındaki (geminin ağırlık nakil ücreti) artışlar, dünyanın doğrudan değme durumunda hissedilmişti.
Navlun tutarları bahis konusu çağda 10'a katlanırken, konteyner hatırlamak da zorlaşmıştı. Uzak Doğu-Avrupa hattında Kovid-19 öncesinde 2 bin dolar seviyesinde bulunan navlun fiyatları, 20 bin dolara dayanmıştı.
Salgının yayılmasını pürüz olmak düşüncesince kazançlı faaliyetlerde sert kısıtlamalara gidilmesi perişan satışlarda iri ortak düşüşe kez açarken, kısıtlamaların hafifletilmesiyle ve devletlerin baştan dışa açılmaya başlamasıyla acı ortak kazançlı toparlanma görülmüştü.
Özellikle Çin'den ABD'ye mevrut gemiler yükünü boşaltamadığı düşüncesince endamsız müddette dönememiş ve bu da bildirme sorununu derinleştirmişti. Özellikle ABD ve Çin'de yüzlerce konteyner gemisi limanlara demek düşüncesince tam beklemişti.
Otomotivden istihlak malzemelerine, tekstilden mobilyaya derece nice sanayici, geçmiş hizmet aksaklıklar dolayısıyla siparişlerini vaktiyle tasdik edememiş, açıklık malların dağıtımı vaktiyle yapılamadığı düşüncesince üretimlerini talik etmek yahut ıskat etmek durumunda kalmıştı.
Bugün iri gemiler 24 bin konteyner taşıyabilirken, toy ortak geminin yapımı 2-3 sene sürüyor. Bu sebeple toy sefine ve konteyner siparişleri de endamsız vadede krize araştırma görevlisi olamamıştı.
Ayrıca, derya taşımacılığına müteveccih muhtemel toy karbon emisyonu düzenlemelerinin kimi şirketleri filolarını teşmil dair davranışlarında ölçülü olmaya itmişti.
Bu arada, global denizcilik şirketlerinin çokları karlı ortak sene geçirirken, bu firmaların filolarına toy gemiler eklemesi bekleniyor.
