Geçtiğimiz günlerde dirilik alıcı bulunan ak yel İstanbul'da 528 çatının hasar almasına hastalık oldu. Meteoroloji, İstanbul düşüncesince soluk harf ile ak yel uyarısında bulundu. Fırtınanın oluşturduğu tahribat ile çatıların sağlamlığı konusu gündeme geldi.
Uzmanlar, hava şartlarına layıkıyla hesaplama yapılarak yapıların oluşturulması icap ettiğini vurguluyor. Uzmanlar, fırtınadan sığınmak düşüncesince ahşap çatılardan vazgeçilmesi icap ettiğini belirtirken, polat yapım ve mızrap yapıların yeğleme edilmesi icap ettiğini söylüyor.
Marmara ve Karadeniz bölgelerinde geçtiğimiz günlerde dirilik alıcı bulunan ak yel nice yapıda hasar oluşmasına hastalık oldu. AFAD'ın açıklamış bulunduğu bilgilere göre, İstanbul'da koyu birlikte biçimde dirilik alıcı bulunan fırtınada 528 çatı hasar aldı. Fırtınanın oluşturduğu tahribat ile çatıların sağlamlığı konusu gündeme geldi.
Uzmanlar, akilane projelendirilmemiş yapıların bu çeşit felaketlerde hasar aldığını belirtiyor. Fırtınadan alınacak hasarı asgari seviyeye azaltmak için, hava şartlarına layıkıyla hesaplama yapılarak yapıların geliştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Konuya bağlı açıklamalarda bulunan İnşaat Mühendisi Erol Dilaver, bulunan yapıların akilane projelendirilmediği düşüncesince hasar alabildiğini belirterek, "İstanbul'da geçtiğimiz günlerde gerçekleşen fırtınada AFAD'ın açıklamış bulunduğu verilere göre, 528 skor binanın çatısında hasar meydana geldi. Hasar gören yapıların yüzdelik 70'i tamir sürecinde toprak alıyor. Böyle felaketlerde çatıların hasar almasının akilane projelendirilmemiş yapıların hastalık bulunduğunu söyleyebiliriz. Geleneksel yöntemlerle işlenmiş çatılarda bu felaketin bıraktığı izleri gördük. Yanlış meydana getirilen işçilikler, beğenilen malzemenin kalitesi gerçek sebepler ortada toprak alıyor" ifadelerini kullandı.
"Çelik yapım ve mızrap yapılar yeğleme edilmelidir"
Fırtınanın hâlâ aşırı erdemli kesimlerde tesirinin erdemli bulunduğunu vurgulayan Dilaver, "Böyle birlikte durumun önüne bulunan bölgenin hava şartlarına akla yatkın birlikte hesaplama yapılarak oluşturulacak yapılarla geçilebilir. Bunların yapılması yerinde natürel afetlerde hakeza birlikte hasarın oluşacağını düşünmüyorum. Böyle felaketlerin oluşmaması düşüncesince ahşap çatılardan vazgeçilmesi gerekiyor. Bunun düşüncesince polat konstrüksiyon, mızrap yapılar yeğleme edilmelidir. Bunlar hâlâ çıpa ve mukavemeti hâlâ erdemli malzemelerdir. Bu malzemeler, hakeza felaketlerin dirilik ve mal yitirilmesine tesirini asgari seviyeye götürecektir" dedi.
"İstanbul'da bulunan yapıların yüzdelik 70'i ak yel üzere felaketlerden etkilenecek yapılar"
İstanbul'da bitmeme fail kentsel transformasyon projelerinin yegâne sebebinin sarsıntı adına bilindiğinin altını çizen Dilaver, "Bu planlar esasen hepsi natürel afetleri kapsıyor. Lodos felaketi hâlâ aşırı erdemli kesimlerde meydana geldi. Anadolu Yakası ve Avrupa Yakası'nda felaketin koyu gerçekleştiği bölgeler oldu. Avrupa Yakası'nda Başakşehir, Çatalca bölgelerinde koyu adına bu sıkıntı hissedildi. İstanbul'da bulunan yapıların yüzdelik 70'i ak yel üzere felaketlerde etkilenecek yapılar. Böyle yapılar erdemli kesimlerde bulunmadığı düşüncesince bulunan yapılar aşırı birlikte tomar etkilenmedi. Daha çıpa birlikte fırtınanın gelmesi yerinde hakeza yapılar riziko altında toprak alıyor" açıklamalarında bulundu.
"Malzeme kalitesi denli uygulamanın da önemi aşırı büyük"
Alınması müstelzim önemlerden bahseden Dilaver, "Uzman takımlar çeşidinden projelendirilen yapıların nesir edilmesi gerekiyor. İklim şartlarına akla yatkın planların uygulanması gerekiyor. Uygulama hata yapıldığı takdirde hakeza hasarların meydana gelebileceğini söyleyebiliriz. Malzeme kalitesi denli uygulamanın da önemi aşırı büyük" niteleyerek konuştu.
"Doğal afetler, hata icraat ve hata iş yüzünden hasar oluşturuyor"
Yaşanan fırtınada binaların aut cephesinde de hasarlar görüldüğünü dile getiren Dilaver, laflarını şu biçimde tamamladı: "Binaların aut cephelerinde oluşan hasarlar da hata uygulamadan ötürü meydana geldi. Dış cepheler yaz ve şita mevsiminde yapılmaması gerekiyor. İlkbahar mevsiminde aut savaş alanı malzemeleri yapıya hâlâ çıpa birlikte metanet sağlıyor. Doğal afetler, hata icraat ve hata iş yüzünden hasar oluşturuyor. Fırtınanın dirilik alıcı bulunduğu birtakımı devletlerde sıkıntı hızı 250 kilometreye denli ulaşabiliyor. Fırtınanın Türkiye'de 130 kilometre hıza eriştiği söyleniyor. Böyle birlikte hıza layıkıyla aldığımız hasarlar aşırı fazla. Bunların hâlâ asgari kurda olması lazım".
Muhammed Fırat Aksoy - Furkan Serttaş
