İstanbul
Bu hafta, 3. çeyrek müşareket karlılıklarının beklenenden güzel gelmesiyle New York borsasının üstün dereceli kırmasına rağmen itibar politikasında "şahinleşen" küresel davranış ve dünkü insan koronavirüs (Kovid-19) salgınında kalan hadise sayıları, Asya ve Avrupa'da alış ağırlıklı seyri geniş de olsa törpüledi.
Küresel bazda tarz bankalarındaki "şahinleşen" ton, riziko algısı üstündeki tesirini artırmaya bitmeme ederken, kalan pahalılık baskılarının yanı esna hazırlık zincirindeki problemlerin maliyetleri yükseltebileceğine bağlı endişeler siyaset yapıcıları hamle atmaya yönlendiriyor.
Hafta süresince Kanada Merkez Bankası'nın servet alımı programını uygulamadan kaldıracağını duyurması sonrası Brezilya Merkez Bankası da siyaset faizini 150 temel benek artırarak yüzdelik 7,75'e çıkardı. Brezilya Merkez Bankası, beklentileri aşan ürem artırımı kararının yanı esna aralıktaki görüşmede da ürem artışına bitmeme edebileceği yönlendirmesinde bulundu.
Piyasa beklentileri doğrultusunda, ürem oranları ve Pandemi Acil Varlık Alım Programı'nın (PEPP) hep büyüklüğünde değişikliğe gitmeyen Avrupa Merkez Bankası (ECB), değiştirme alımlarının senenin ikinci ve üçüncü çeyreklerine layıkıyla hâlâ az süratte olabileceğini duyurdu.
ECB Başkanı Christine Lagarde, güruh sonrası meydana getirdiği açıklamada, enflasyonun; erke fiyatlarındaki artış, kazançlı toparlanma ile baş başa ilginin çoğalması ve hazırlık problemlerinden kaynaklandığını belirterek, "Enflasyonun yaklaşan vadede hâlâ da yükseleceğini fakat önümüzdeki sene süresince düşüşe geçeceğini öngörüyoruz." dedi.
Lagarde'ın açıklamaları sonrası yatırımcıların ECB'nin ürem oranlarında ne devir değişikliğe gideceğine bağlı beklentiler de değişti.
Gelecek hafta Amerika Merkez Bankası (Fed) ve İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) ürem sonucu ile değişmeyen metinlerinin, itibar politikasının küresel bazdaki seyrini hâlâ da belirginleştirmesi beklenirken, analistler, yatırımcıların Fed ve ECB'nin Temmuz 2022'de, BoE'nin ise haftaya yapılacak görüşmede siyaset faizinde artışa gideceğini fiyatladığını belirtti.
Söz konusu gelişmelerle ABD'nin 10 salname değiştirme faizi, 10 temel puanlık düşüşle haftayı yüzdelik 1,5370'ten kapattı.
Altının ons fiyatı, kalan dolar isteğiyle haftayı yüzdelik 0,55 azalışla 1.783 dolardan tamamlarken, Brent petrolün varil fiyatı, yukarı fazladan 9 haftalık yükselişinin arkası esna haftalık bazda yüzdelik 1,67 azalarak 83,59 dolara geriledi.
ABD'de itibar politikasında tahavvül başlayabilir
ABD'de New York borsasında bu hafta üstün dereceli seviyelere çıkan endeksler, zamanı efdal seviyelerden kapanış yapmayı da başardı. ABD'de doğacak hafta itibar politikasının müzahir tutumunun değişmeye başlayabileceği tabir edilirken, Fed'in çarşamba haset açıklayacağı ürem kararı, sonra Fed Başkanı Jerome Powell'ın yapacağı matbuat toplantısı ve cuma namazı haset açıklanacak ekincilik dışı istihdam verileri yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, Fed'in siyaset faizinde değişikliğe gitmesinin beklenmediğini fakat servet alımlarının azaltılması düşüncesince birtakımı yetkililerin teşrinisani ayına ayraç ettiklerini belirtti.
Karar metnindeki değişikliklerin iri ehemmiyet sunma ettiğini aktaran analistler, enflasyonun fikir deposu olmaya bitmeme ettiğini kaydetti. Powell özellikle edinmek kadar Fed yetkilileri, nice kat enflasyondaki yükselişin "geçici" bulunduğunu vurgulamıştı.
ABD'de açıklayan makroekonomik verilere göre, Amerika ekonomisi, 3. çeyrekte çeyreklik bazda yüzdelik 2 büyüyerek beklentileri karşılayamadı. Buna rağmen ferdî masraflar 3. çeyrekte yüzdelik 1,6 artarak tahminleri geride bıraktı.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzdelik 1,33, Nasdaq endeksi yüzdelik 2,71 ve Dow Jones endeksi yüzdelik 0,40 bedel kazandı. 3 fihrist de haftalık kapanış rekoru kırdı.
1 Kasım ile süregelen haftanın data takviminde, pazartesi haset yapım harcamaları, ISM imalat uran Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ve Markit imalat uran PMI, çarşamba haset ADP başıboşluk raporu, ISM misyon alanı PMI, üretimlik siparişleri, dayanabilen itibar siparişleri ve Markit misyon alanı PMI, perşembe haset dış tecim dengesi ve cuma namazı haset de başıboşluk payı izlem edilecek.
Avrupa'da gözler BoE'de
Avrupa borsaları, çelimli 3. çeyrek müşareket karlılıklarıyla yükseliş eğiliminde akım ederken, doğacak hafta gözler BoE'de olacak. BoE'nin siyaset faizini 15 temel benek artırarak yüzdelik 0,25'e çıkarması beklenirken, servet alıntı hızında değişikliğe gitmesi öngörülmüyor.
Bu hafta Avrupa'da derin makroekonomik data gündemi servet tutarları üstünde sansasyonel oldu. Buna göre, Almanya'da sabık ay yüzdelik 4,1 bulunan salname enflasyon, erke fiyatları, hazırlık sıkıntıları ve salgının etkisiyle ekimde Aralık 1993'ten bu yana eskiden kat yüzdelik 4,5'e yükseldi.
Avro Bölgesi'nde de ekimde salname pahalılık yüzdelik 4,1 ile sonuç 13 senenin en efdal seviyesinde ulaştı. Enflasyon, ekimde Fransa'da 3,2, İspanya'da 5,5, İtalya'da 3,1, Hollanda'da 3,8, Belçika'da 5,4, Litvanya'da 8,2 ve Estonya'da yüzdelik 7,4 namına belirlendi. Böylece Avro Bölgesi'nde enflasyon, Temmuz 2008'den buyana ölçülen en efdal seviyeye yükselmiş oldu.
Almanya, Temmuz-Eylül 2021'de çeyreklik bazda yüzdelik 1,8 büyüyerek beklentileri karşılayamadı. Avro Bölgesi ise yüzdelik 2,2 büyüyerek piyasa tahminlerini geride bıraktı.
Avro, dolar karşısında haftalık yüzdelik 0,79 bedel kaybederek 1,1555'e indi. Almanya'da DAX endeksi yüzdelik 0,94, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,46, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 1,44 ve İtalya'da MIB 30 endeksi ise yüzdelik 1,14 bedel kazandı.
Gelecek hafta, pazartesi haset semt genelinde imalat uran PMI, çarşamba haset semt genelinde misyon alanı PMI ve Avro Bölgesi'nde işsizlik, perşembe haset Almanya'da üretimlik siparişleri ve Avro Bölgesi'nde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), cuma namazı haset de Almanya'da uran üretimi ve Avro Bölgesi'nde dağınık satı verileri izlem edilecek.
Asya borsaları Japonya dış geriledi
Asya'da, Kovid-19 olayları hasebiyle kalan engellemeler ve Çin ile Amerika ortada yükselen potansiyel farkı riziko iştahını törpülerken, Japonya hudutlu da olsa artı ayrışmayı başardı. Gelecek hafta ise semt genelinde Kovid-19 salgınındaki ilerleyiş ve Amerika ile Çin arasındaki sürece bağlı salık akışı izlem edilecek.
Beklentiler paralelinde siyaset faizinde değişikliğe gitmeyerek faizi yüzdelik eksiklik 0,10'da bırakan Japonya Merkez Bankası (BoJ), 10 salname değiştirme repo hedefini de değiştirmedi, repo ve pahalılık tahminlerini de dun cepheli düzeltilmiş etti.
ABD Dışişleri Bakanı Antohny Blinken'in Tayvan'a Birleşmiş Milletler'de hâlâ ehemmiyetli müşterek gösteriş verilmesini istemesi ve ABD'nin China Telecom'un çalışkanlık iznini bozma etmesi, Amerika ile Çin arasındaki tansiyonu artırdı. Analistler, mevzuya bağlı dü yandan doğacak açıklamaların oynaklığı artırabileceğini belirtiyor.
Açıklanan verilere göre, Japonya'da uran üretimi ekimde yüzdelik 5,4 düşerek beklentilerden aşkın geriledi, TÜFE de yüzdelik 0,1 artışla beklentilerin altında kaldı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 0,30 bedel kazanırken, Çin'de Şanghay mürekkep endeksi yüzdelik 0,98, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 2,87 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 1,2 bedel kaybetti.
1 Kasım ile süregelen haftanın data takviminde, pazartesi haset Çin'de imalat uran PMI, salı haset Japonya'da BoJ güruh tutanakları, çarşamba haset de Çin'de misyon alanı ve mürekkep PMI verileri izlem edilecek. Japonya'da, çarşamba haset dinlence zımnında piyasalar boğunuk olacak.
Yurt süresince gözler pahalılık rakamlarına çevrildi
Yurt içinde, Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, bu haftayla baş başa 3 hafta yukarı fazladan yükselirken, doğacak hafta gözler, TÜFE sayıları ve bitmeme fail müşareket bilançolarında olacak.
AA Finans'ın ümit anketine dahil bulunan ekonomistler, teşrinievvel ayında TÜFE'nin yüzdelik 2,50 artmasını bekliyor. Ekonomistlerin teşrinievvel kocaoğlan pahalılık beklentilerinin averajına (yüzde 2,50) göre, müşterek esbak ay yüzdelik 19,58 bulunan salname enflasyonun yüzdelik 20,01'e yükseleceği hesaplanıyor.
BIST 100 endeksi, hafta arası 1.524,85 puanla 15 Mart haftasından bu yana en efdal seviyesine çıkarken, haftayı yüzdelik 2,85 artışla 1.522,04 puandan tamamladı. Analistler, fen manada 1.550 puanın direnç, 1.480 puanın ise dayanak noktası namına öne çıktığını kaydetti.
Dolar/TL ise 9,8500 ile zamanı zirvesini görmesinin arkası esna haftayı 0,06 yükselişle haftalık kapanış rekoru bulunan 9,6079'dan kapattı.
Gelecek hafta dünya içinde, pazartesi haset imalat uran PMI, çarşamba haset TÜFE ve dünya içi ÜFE, perşembe haset TÜFE bazlı gerçek likit itibar döviz mobilyasız ve cuma namazı haset Hazine akça dengesi izlem edilecek.
