İstanbul
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a hususi askeri ameliyat başlattıklarını açıklamasının arkası sıra Ukrayna'nın başkenti Kiev müdahale ülkenin muhtelif kentlerinde patlama sesleri duyuldu. Rusya, Ukrayna ile Belarus sınırında iklim alanını kapatırken, Ukrayna'da düzen bağı dümen anons edildi.
Rusya'nın Ukrayna işgali başladıGelişmelerin arkası sıra Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'daki iklim defans sistemleri, askeri iklim limanları ve iklim kuvvetlerinin "yüksek hassasiyetli silahlarla" nötr bir duruma getirildiğini açıkladı.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, Putin'in Ukrayna'ya erinç açık kabiliyetli birlikte harp başlattığını, ülkenin barışçıl kentlerinde saldırılar sürdüğünü belirterek, "Ukrayna kendini savunacak ve kazanacak. Dünya Putin'i durdurabilir, durdurmalı." dedi. Amerika Başkanı Joe Biden ise saldırının getireceği ahiret yolculuğu ve yıkımın yegâne sorumlusunun Rusya bulunduğunu vurgulayarak, "ABD ve müttefikleri bütünlük ve kararlılıkla cevap verecektir." ifadesini kullandı.
Gelişmelerin arkası sıra Biden'ın ahit Amerika ve müttefiklerinin Rusya'ya uygulayacağı toy yaptırımları duyuracağı, başkaca NATO Büyükelçilerinin dehşet derinti yapacağı bildirildi.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, cemaziyelevvel gece ezanı meydana getirdiği açıklamada, ABD'nin Rusya'nın adımlarına kaba hesaplı yaptırımlarla cevap vereceklerini fakat Biden'ın nazar boncuğu senaryoda Rusya ile savaşmaları düşüncesince Ukrayna'ya Amerikan askerlerini göndermeyeceğini belirtmişti.
Bu gelişmelerle Asya borsaları ve Amerika ile Avrupa indeks vadeli kontratlarında düşüşler yüzdelik 3'e yaklaştı. Emtia fiyatlarında ise yükselişler ivme kazanırken, Brent petrolün varil fiyatı Asya vadeli işlemlerinde Eylül 2014'ten beri geçmiş defa 100 doları sınav etti. Altının ons fiyatı Ocak 2021'den beri en efdal kırat bulunan 1.949 doları görmesinin arkası sıra 1.942 dolar seviyelerinde dengelendi. Dünyanın önde mevrut dü buğday üreticisi konumundaki Rusya ve Ukrayna'daki gelişmelerin etkisiyle buğday fiyatlarında da yükseliş yüzdelik 6'ya yaklaştı. Artan riziko algısıyla tahrifat endüstrisine alakanın arttığı da gözlenirken, ABD'nin 10 salname tahrifat faizi yüzdelik 2 seviyelerinden düşüşe geçerek yüzdelik 1,87'nin altını gördü.
Öte taraftan Moskova Borsası, kâffesi piyasalarda işlemlerin birlikte ahir duyuruya denli durdurulduğunu açıklarken, dolar/Rus rublesi 84,7 ile 6 senenin zirvesine yükseldi.
New York borsasında, cemaziyelevvel kalan jeopolitik risklerin etkisiyle satıcılı ilerleyiş bitmeme etti ve kapanışta Dow Jones endeksi yüzdelik 1,38, S&P 500 endeksi yüzdelik 1,84 ve Nasdaq endeksi yüzdelik 2,57 bedel kaybetti. Dün 96,2 seviyelerinden kapanan dolar endeksi, ahit yüzdelik 0,5'lik artışla 96,6 seviyelerinde bulunuyor.
Avrupa tarafında riziko algısı, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin yunak çatışmaya dönüşmesinin arkası sıra ehemmiyetli seviyede artarken, mart vadeli kontratlarda katıksız yel yağı lambası yağı tutarları yüzdelik 10'u aşan yükselişle 88 avroyu gördü. Gelişmelerin pahalılık beklentilerinde fevk cepheli riskleri artırdığı birlikte ortamda cemaziyelevvel açıklayan Avro Bölgesi'nin hanuman kocaoğlan pahalılık sayıları da yüzdelik 5,1 ile tarihinin en efdal seviyesine ulaştı. Pay piyasaları tarafında ise alengir birlikte ilerleyiş izlenirken, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzdelik 0,42 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzdelik 0,1 geriledi, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,05 yükseldi. Avro/dolar paritesi cemaziyelevvel yüzdelik 0,2 bedel kaybıyla 1,1305 seviyelerinden kapanmasının arkası sıra ahit 1,12 sınırına denli geriledi.
Asya tarafında ise kalan jeopolitik risklerle kapanışa yaklaşan Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzdelik 2,2, Çin'de Şanghay birleşik endeksi yüzdelik 1,7, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzdelik 3,2 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzdelik 2,7 düşüşle seyrediyor.
Yurt içre cemaziyelevvel Borsa İstanbul’da girdap birlikte ilerleyiş izleyen BIST 100 endeksi haset yüzdelik 0,07 azalışla 2.016,03 puandan tamamladı. Dolar/TL ise cemaziyelevvel yüzdelik 0,1 artışla 13,8221'den kapanmasının arkası sıra ahit bankalararası bu sahanın açılışında 13,8750'den prosedür görüyor.
Analistler, Rusya-Ukrayna krizine ilişkin çav akışının gündemin odağındaki yerini koruduğunu belirterek, hisse piyasalarında oynaklığın artabileceğini, yatırımcıların davranışlarında ölçülü davranması icap ettiğini söyledi.
Gelişmelerin erke fiyatlarına yansımalarının, pahalılık beklentileri ve servet politikalarının seyri açısından eleştiri olacağını vurgulayan analistler, ahit Amerika Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası yetkililerinin açıklamaları ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın açıklayacağı Para Politikası Kurulu derinti özetinin izlem edileceğini kaydetti.
Bugün başkaca dünya içre haftalık servet ve kasacı istatistikleri, dünya haricinde ise ABD'de faiz verilerinin izlem edileceğini anımsatan analistler, fen anlamda BIST 100 endeksinde 1.955 ve 1.900 seviyelerinin destek, 2.050 puanın dayanım konumunda bulunduğunu bildirdi.
