Washington
Yeni yüz koronavirüs (Kovid-19) salgınının bozukluk bulunduğu koyu konuşu gerilemenin peşi sıra toparlanmaya güzeşte global ekonomide 2021'e yükselen mal şişkinliği damgasını vurdu.
Tedarik zincirinde Kovid-19 salgınından meydana gelen sıkıntılar, konuşu normalleşmeyle kalan mahveden talebini karşılayamayınca evren genelinde bedel artışlarını körükledi.
Salgınının bozukluk bulunduğu ekonomik şokun peşi sıra devletler toparlanmalarını sürdürürken, efdal mal şişkinliği ekonomilerin en ehemmiyetli madde başlıklarından bir tanesi durumuna geldi.
Enerjiden gıdaya akıbet çağda hızlanan bedel artışları, ortak birim tomar ülkede nihai tüketicilerin hayat maliyetini kayda bedel miktarda artırdı.
Enflasyon hemen büyümekte bulunan devletlerin problemi olmaktan çıktı
Küresel iktisat 2021'de mal şişkinliği şokuyla erinç karşıya kalırken, efdal mal şişkinliği hemen büyümekte bulunan devletlerin ortak problemi olmaktan çıktı, mütekâmil ekonomilerde de zamanı seviyelere yükseldi.
Arz darboğazları, iş gücü piyasalarındaki sıkıntılar, baz tesiri ve ekonomilerin baştan normalleşmesinin peşi sıra mevrut çelimli mahveden talebi, ABD ve Avrupa engelleme evren genelinde enflasyonist baskıların nedenleri adına öne çıktı.
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, iri ekonomilerinin çoğunda salname mal şişkinliği oranlarının zamanı seviyelere çıktığını, global mal şişkinliği şokunun akıbet aylarda şiddetlendiğini belirtti.
ABD'nin mütekâmil ekonomiler ortada mal şişkinliği oranıyla öne çıktığına dikkati çekici Fitch, büyümekte bulunan ekonomilerde de acı mal şişkinliği artışlarının yaşandığını kaydetti. Büyük Asya ekonomilerinde ise mal şişkinliği umumi adına az seyretti.
ABD'de 40 senenin zirvesini zorladı
Dünyanın en iri ekonomisi Amerika düşüncesince Kovid-19 salgınının bozukluk bulunduğu şokun peşi sıra başlamış bulunan toparlanma sürecine enflasyonla savaşım zevcelik etti.
Salgın dolayısıyla 2020'de ABD'de ehemmiyetli seviyede azalış kaydeden enflasyon, ekonominin normalleşmesiyle beraberce benzer yepyeni ortak yükseliş eğilimine geçti.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) Ağustos 2020'de açıklamış bulunduğu toy mal politikası stratejisi sonrası enflasyon verisinin önemi artarken, bankanın averaj yüzdelik 2 enflasyonu hedefleyeceği duyurulmuştu. Ülkede enflasyon, 2021'de Fed'in hedefinin nispetle üstünde ortak tempo izledi.
Kovid-19 salgınından ilkin Aralık 2019'da yüzdelik 2,3 seviyesinde bulunan salname enflasyon, salgının hararetli biçimde hissedilmeye başlandığı Mart 2020 bakımından düşüşe eski Mayıs 2020'de yüzdelik 0,2'ye denli gerilemişti.
Salgına erinç tahsil edilen önlemlerin gevşetilmesi ve işletmelerin baştan açılarak ekonominin normalleşmeye başlaması kararı Haziran 2020 bakımından toparlanma hevesi yayınlayan salname enflasyon, 2021'de zamanı seviyelere yükseldi.
Çalışma Bakanlığının akıbet verileri, Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) salname bazda yüzdelik 6,8 ile 39 senenin en efdal artışını gösterdiğini ortaya koydu.
Fed, mal şişkinliği düşüncesince "geçici" değerlendirmesinden vazgeçti
Yetkililer derinliğine ortak müddet enflasyonun "geçici" bulunduğunu savunurken, mevrut veriler bu görüşe ortalık okuyucu nitelikteydi.
Kovid-19 salgınının toy varyantlarla sürdüğü ve global tedbir zincirindeki sıkıntılarının bitmeme etmiş bulunduğu ortak ortamda, bedel baskılarının ekonomide beklenenden elan derinliğine müddet sansasyonel olabileceğine değgin endişeler de arttı.
Ülkede mahveden itimatı mal şişkinliği endişeleriyle 10 senenin en az seviyelerine gerilerken, yükselen mal şişkinliği Biden yönetimini bedel artışlarını dizginlemek düşüncesince ortak kol önlemler almaya zorladı.
Bu senenin akıbet Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının peşi sıra yayımladığı değişmeyen metninden enflasyonun "geçici" bulunduğu değerlendirmesini çıkaran Fed ise Amerika ekonomisinde doğacak yıllardaki enflasyona bağlı tahminlerini de fevk cepheli güncelledi.
ABD'de bu yıla bağlı mal şişkinliği tahmini yüzdelik 4,2'den 5,3'e yükselten Fed, 2022 düşüncesince yüzdelik 2,2'den yüzdelik 2,6'ya ve 2023 düşüncesince yüzdelik 2,2'den 2,3'e çıkardı. Banka, 2024 yılı mal şişkinliği tahminini ise yüzdelik 2,1 adına belirledi. Para politikasında da sıkılaşma periyodunu başlatan Fed, servet alımlarını kısıntı hızını artırırken, 2022'de 3 getiri artışı öngördü.
Avrupa, avronun kurulmasından bu yana en efdal enflasyonla erinç karşıya kaldı
Son çağda erke ve besin ürünleri ilkin edinmek neredeyse yaşanmış bulunan umumi bedel artışı, Avrupa vatandaşlarını da huzursuz ululuk bir duruma geldi.
Ekonomistlere göre, Avro Bölgesi ortak tane mal biriminin 20. asrın böylecene kurulmasından bu yana en efdal enflasyonuyla erinç karşıya kaldı.
Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) akıbet verilerine göre, Avro Bölgesi'nde bitmiş teşrin ayında salname mal şişkinliği erke fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzdelik 4,9'a ulaşarak verilerin toplandığı akıbet 25 senenin en efdal seviyesine çıktı. Avrupa Birliği'nde ise teşrinievvel ayında yüzdelik 4,4 bulunan salname enflasyon, kasımda yüzdelik 5,2'ye ulaştı.
Bu dönemde, Avro Bölgesi'nde salname mal şişkinliği artışına en ortak tomar yardım yüzdelik 2,57 ile erke mamüllerinden kaynaklandı. Enerjiyi, yüzdelik 1,16 ile hizmetler, yüzdelik 0,64 ile erke dışı endüstri ürünleri ve yüzdelik 0,49 ile gıda, içki ve esrar ürünleri izledi.
Almanya'da mal şişkinliği 30 senenin zirvesinde
Almanya'da salname enflasyon, kasımda kısaca 30 senenin en efdal seviyesine ulaştı. Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis) verilerine göre, Almanya'da teşrinievvel ayında yüzdelik 4,5 bulunan salname enflasyon, erke tutarları ve salgının etkisiyle kasımda yüzdelik 5,2'ye yükseldi.
Uzmanlar, ülkede salname enflasyonun zirveye ulaştığını kestirim ederken, doğacak ay KDV indirimlerinin baz tesirinin ortadan kalkacağı ve tutarları yukarıya çekici tedbir darboğazlarının azalacağını öngördü.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), ülkede enflasyonun görünümünü “belirsiz” adına nitelendirerek, ülkede AB ahenkli enflasyonun bu sene düşüncesince yüzdelik 3,2, doğacak sene düşüncesince de yüzdelik 3,6 olmasını kestirim etti.
Almanya'da mahveden düşüncesince alışılmamış derecede efdal mal şişkinliği ortak güzel hissedilirken, bedel artışlarının Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde ve iktisatçıların çoğunun savunduğu kabilinden "geçici" olabileceği görüşüne değgin şüpheler de değme güzeşte devir artmaya bitmeme etti.
Üretici tutarları enflasyonun gelişimi düşüncesince mürşit ortak amblem adına görülürken, Almanya'da müstahsil tutarları da aceleci ortak artma gösterdi. Son verilere göre, ülkede müstahsil tutarları kasımda da 1951’den bu yana en efdal artışı kaydetti. Almanya'da endüstri ÜFE kasımda, teşrinievvel ayına nazaran yüzdelik 0,8, Kasım 2020’ye mucibince ise yüzdelik 19,2 yükseldi. Kasım ayındaki artış, Kasım 1951’den buyana en efdal salname artışa ayraç etti.
İngiltere'de salname mal şişkinliği 2011'den bu yana en efdal seviyesinde
Brexit sonrası tedbir zincirinde mesail canlı İngiltere de yükselen enflasyonla erinç karşıya kaldı.
Ülkede teşrinievvel ayında yüzdelik 4,2 bulunan salname enflasyon, yer yağı ve giysi fiyatlarında acı artışının etkisiyle kasımda yüzdelik 5,1'e yükseldi.
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi’ne (ONS) göre, ilkin yer yağı ve giysi ürünleri edinmek neredeyse muhtelif istihlak malları ve hizmetlerinden mevrut bedel baskısı enflasyondaki artışa katkıda bulundu.
Enflasyonun efdal erke tutarları ve Kovid-19 ile ait tedbir darboğazları dolayısıyla bu sene global adına yükselmesi dikkati çekerken, İngiltere’de Brexit sonrası tecim ve nitelikli iştirakçi gereksinimi düşüncesince huruç sorunları da enflasyonu körükledi.
Yıllık enflasyonun yüzdelik 5’in hakkında çıkması, Omicron varyantı vakalarının konuşu çoğalma üstündeki gizil etkisine karşın İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) yükselen enflasyonu gemlemek düşüncesince siyasa faizini 15 baz nokta artırarak yüzdelik 0,25'e çıkarmasına etmen oldu. Ayrıca, kasacı enflasyonda gaye seviyesini yüzdelik 2'de tutmaya bitmeme etti.
Ülkede tedbir sıkıntısının maliyetleri artırmasının etkisiyle yükselen mal şişkinliği oranlarına bağlı endişeler bitmeme ederken, İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, yükselen mal şişkinliği oranlarının arı İngiltere’nin problemi olmadığını belirterek, İngiliz hükümetinin ülkede enflasyonun satın kabul etme enerjisini negatif tesirini dengelemek düşüncesince icraat yaptığını vurguladı.
İtalya ve İspanya'da da mal şişkinliği zamanı seviyeleri gördü
Avro Bölgesi’nin üçüncü iri ekonomisine ehil İtalya'da da ekimde yüzdelik 3 bulunan salname enflasyon, erke fiyatlarının etkisiyle kasımda yüzdelik 3,7'ye terfian akıbet 13 senenin en efdal seviyesine ulaştı.
İspanya'da ise TÜFE kasımda eskiden senenin bire ortak ayına mucibince yüzdelik 5,6 arttı. Art arda 11 aydır yükseliş yayınlayan TÜFE, 1992 yılından bu yana en efdal seviyeye ulaştı. Enflasyondaki artışın esas sebebi tabii gaz, sıvıyakıt ve canlılık fiyatlarında acı artma oldu.
Enflasyon büyümekte bulunan devletlerde yükselişini sürdürdü
Enflasyon, 2021'de Çin, Rusya, Brezilya, Meksika ve Güney Afrika kabilinden büyümekte bulunan devletlerin de gündeminde olmaya bitmeme etti.
Dünyanın en iri ikinci ekonomisi Çin'de veriler, üretimevi depar belgesi fiyatlarının teşrinievvel ayında 26 senenin en efdal hızıyla arttığını gösterdi. Çin'de fiyatlar, bu sene global mal fiyatlarındaki ralli ve abuhava genelindeki erke krizinden çevre aceleci ortak yükseliş gösterdi. Ülkede mal şişkinliği bitmiş teşrin ayında ise ortak hacim yavaşlama kaydederken, Ulusal İstatistik Bürosu kabilinden açıklayan akıbet veriler, Çin'de mahveden bedel endeksinin kasımda güzeşte senenin bire ortak zamanına mucibince yüzdelik 2,3, müstahsil bedel endeksinin ise bire ortak çağda yüzdelik 12,9 arttığını ortaya koydu.
Çin'de enflasyonda yaşanmış bulunan yavaşlama, hükümetin akıbet beş altı aydır yükselen mal fiyatlarını ehlileştirme ve canlılık kesintileriyle başa çıkacak çabalarının sansasyonel bulunduğunun ortak göstergesi adına yorumlandı. Fiyat baskılarının azalmaya bitmeme etmesi şeklinde biçim bankasının arttırma teşvikleri düşüncesince elan ortak tomar düzlük sağlayabileceği kaydedildi.
Çin Komünist Partisi'nin fevk dozaj yetkilileri, ülkede doğacak sene düşüncesince mihrak noktalarının makroekonomik şartları istikrara sarmak olduğuna ayraç etti.
Rusya'da da 2020'nin sonlarında başlamış bulunan mal şişkinliği artışı bitmeme ederken, akıbet veriler Rusya'da salname enflasyonun 29 Kasım bakımından ortak eskiden haftaya nazaran yüzdelik 8,05'ten yüzdelik 8,38'e çıktığını gösterdi. Enflasyondaki artışın anne sebebi adına besin ürünlerinin fiyatlarındaki artma gösterilirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, enflasyonun ağır ortak dava olduğuna dikkati çekti.
Ürünlerin fiyatlarındaki global artışın kimi mütekâmil devletlerin ortak tomar okşayıcı mal politikaları dolayısıyla yaşandığını tamlayan Putin, enflasyona erinç çalışan önlemler katılması icap ettiğini vurguladı.
Son verilere göre, gayrı büyümekte bulunan ülkelerden Brezilya'da mal şişkinliği yüzdelik 10,7, Meksika'da yüzdelik 7,4, Güney Afrika'da yüzdelik 5,5 ve Türkiye'de yüzdelik 21,3 seviyelerine yükseldi
Asya'da mal şişkinliği umumi adına yüzdelik 5'in altında kaldı
ABD ve Avrupa'daki yükselen enflasyona erinç Asya ülkelerinin ise mal şişkinliği ile bildirme sorunları yaşamadan Kovid-19 salgınından çıkışa dikkati çekti.
Genel adına Asya ülkeleri, dünyanın gayrı bölgelerinde yaşananın tersine mal lojistiğindeki bariz mesail ve yükselen enflasyonla karşılaşmadı.
Uzmanlar bu durumun nedenini, alanda mahveden talebinde ansızın ortak artma getirecek derinliğine vadeli karantinaların olmamasına bağladı.
Bölgede mal şişkinliği umumi adına yüzdelik 5'in altında kalırken, hemen Kırgızistan, Pakistan, Moğolistan, Özbekistan, Türkmenistan, Sri Lanka, Kazakistan, Tacikistan ve Bangladeş'te bu oranın üstünde seyretti.
Asya ekonomisinin öne çıkan ülkelerinden Japonya'da mal şişkinliği payı yüzdelik 0,1 olurken, Malezya'da yüzdelik 2,9, Güney Kore'de yüzdelik 3,7 ve Hindistan'da yüzdelik 4,91 oldu.
Türkiye'de ise mahveden tutarları bitmiş teşrin ayında yüzdelik 3,51 artarken, salname mal şişkinliği yüzdelik 21,31'e yükseldi.
