İstanbul
KPMG Türkiye'nin dördüncü kat hazırladığı rapor, İstanbul'da tanıtıldı.
Rapora göre, Türkiye'de toplaşma ve satın kabul etme kütlesi ve sayısı müşterek eskiden yıla nazaran düşme kaydetti. Raporda 2023 düşüncesince nikbin ümit korunurken, uygulayım bilimi ve istihsal sektörlerine bulunan özen ile bu arada muamele hacimlerinin ve adetlerinin artacağı öngörülüyor.
2021'de Kovid-19 salgını, çabucak yükselen dölleme oranları ile hem kürevi hem de millî ölçekte sosyal, iktisadi ve ticari yaşamda tesirini kaybetti. Şubat 2022'de süregelen Rusya-Ukrayna savaşı, Rusya'ya muteber yaptırımlara koşut yerine yükselen mal ve besin fiyatları, müstevli zamanında yaşanmış bulunan akçasal tevessü kararında küsurat şişkinlik ve buna edim yerine nice ülkede tarz bankalarının yöntem faizlerini çoğaltması ile bu arada ortaya çıkan durgunluk riski, 2022'de dünyanın anne gündemini oluşturdu ve yatırımcıların envestisman iştahını ehemmiyetli seviyede etkiledi.
Türkiye'de toplaşma ve satın kabul etme muamele kütlesi 2021 aut eskiden yıllarla benzerlik gösterdi
Rapora göre, 2022'de dünyada toplaşma ve satın kabul etme aktivitesinde 2021 aut eskiden yıllara benzeri müşterek başarım gerçekleşti. Türkiye'de de benzeri şekilde, muamele hacminde 2021 dışında eskiden yıllara benzeri müşterek başarım gözlemlendi. İşlem adetlerinde ise eskiden yıllara nazaran müşterek hacim düşme kaydedildi.
Bu sene dünyada tahminî 3,5 trilyon dolar mesabesinde toplaşma ve satın kabul etme işlemi gerçekleşirken, bu meblağ eskiden seneler ile benzerlik gösterdi. Türkiye'de ise kıymeti açıklayan muamele kütlesi 5,3 bilyon dolar seviyesinde gerçekleşti.
2022'de Türkiye'de bilyon dolar seviyesini aşan biricik "mega işlem" Türk Telekom oldu
Rapora göre, 2022'de de kürevi trendlere koşut olarak, hızla gelişen teknolojinin ayrımlı alanlarının derece derece ehemmiyet kazanmasının yanı esna dijitalleşme ve hazırlık zincirlerinde baştan biçimlenme ile beraberce muamele sayısı bazında teknoloji, medya, uz iletişim ve istihsal sektörleri ön plana çıktı. Bu trendler doğrultusunda muamele kütlesi bazında ise teknoloji, iletişim araçları ve uz iletişim (TMT) dalının öne çıkmış olduğu gözlemlendi. Türkiye'de TMT sektöründeki en şişman muamele Türk Telekom'un yüzdelik 55 hissesinin Türkiye Varlık Fonu çeşidinden 1 bilyon 650 milyon dolar bedelle satın katılması oldu. Bu muamele bire müşterek sürede 2022'de Türkiye'de bilyon dolar seviyesini aşan biricik "mega işlem" yerine ön plana çıktı.
Bir öbür şişman muamele ise Getir'in yüzdelik 6,8'lik hissesinin, aralarında Mubadala Investment Company, Sequoia Capital ve Tiger Global kabilinden yatırımcıları içeren mali yatırımcı grubunun icra ettiği 768 milyon dolar değerindeki envestisman ile satın katılması oldu.
Yarım bilyon dolar eşiğini aşan müşterek öbür muamele de Kalyon Güneş Enerjisi Üretim'in yüzdelik 50 hissesinin BAE menşeli International Holding Company çeşidinden satın katılması yerine kayıtlara geçti.
2021'de 50 muamele oluşturan mali yatırımcıların, yarattıkları muamele kütlesinin mecmu muamele hacmindeki oranı yüzdelik 21 seviyesindeydi. 2022'de ise mecmu 82 muamele oluşturan mali yatırımcıların yapmış oldukları işlemlerin mecmu muamele hacmindeki oranı sabık senenin dair çıkarak yüzdelik 68 oldu.
2022'de ecnebi yatırımcıların muamele kütlesi 3 bilyon dolar yerine gerçekleşti
Yabancı yatırımcılar, bu sene mecmu 67 toplaşma ve satın kabul etme işlemi gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdiği toplaşma ve satın kabul etme muamele sayısı, 2022'de eski yıllarla benzerlik göstererek mecmu muamele sayısının yüzdelik 32'sini oluşturdu. Buna rağmen 2022'de ecnebi yatırımcıların muamele kütlesi 3 bilyon dolar yerine gerçekleşti ve mecmu muamele hacminden aldıkları hisse yüzdelik 58 ile domestik yatırımcıların üstünde kaldı. Ayrıca, bu sene en şişman huzur 10 işlemin 7'sinin ecnebi yatırımcılar çeşidinden gerçekleştirilmesi de dikkati çekici müşterek öbür bekçi oldu.
2021'de Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) kaynaklı işlemler ile amme kaynaklı işlemlerde çabukluk yaşanmıştı. 2022'de ise Türk Telekom'un yüzdelik 55 oranındaki hissesinin Türkiye Varlık Fonu çeşidinden satın alınmasına ek olarak, TMSF'nin Aynes Gıda'yı 43 milyon dolar bedelle Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri'ne devri, ehemmiyetli tanıdık öbür amme kaynaklı muamele oldu.
"İşlem kıymeti açıklanmayanlarla Türkiye'nin tahminî 6,5 bilyon dolar muamele hacmine ulaştığını görüyoruz"
Toplantıda mütekellim KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Gökhan Kaçmaz, toplaşma satın almanın yatırımcıların doğrudan envestisman etme şekillerinden birisi bulunduğunu söyledi.
2022'de Türkiye'de toplaşma ve satın kabul etme işlemleri rakamlarının sonuç 5-6 sene ile benzerlik gösterdiğini aktaran Kaçmaz, şunları kaydetti:
"Bu sene 5,3 bilyon dolarlık kıymeti deşifre müşterek muamele bulunduğunu görüyoruz. KPMG yerine muamele kıymeti açıklanmayanları da adisyona kattığımızda Türkiye'nin tahminî 6,5 bilyon dolar muamele hacmine ulaştığını görüyoruz. Bu rakamlar, sonuç 5 sene ile benzerlik gösteriyor. Geçen sene ağırbaşlı müşterek çoğalma vardı. Çünkü tekil yerine 8 bilyon dolarlık muamele vardı, o işlemi dışarıda bıraktığımızda muamele kütlesi açısından geçtiğimiz yıllarla benzerlik gösteriyor. Adetlere baktığımızda Türkiye'de sonuç 5 yılda 200-300 bandında açıklayan muamele bulunduğunu görüyoruz. Bu sene de 209 muamele oldu. Sadece 2021 senesinde 300'ü aşan muamele adedine ulaşıldı. Geçen sene aşırı müşterek tomar start-up'lara envestisman olmuştu, bu sene orada da müşterek normalizasyon oldu."
Kaçmaz, Türkiye'deki satın kabul etme ve birleşmelerin hayattaki trendler ile benzerlik gösterdiğini, sonuç zamanlarda teknoloji, iletişim araçları ve uz iletişim dalının ağırbaşlı müşterek toplaşma ve satın kabul etme aktivitesine özellik olduğunu, Türkiye'de 209 sayı işlemin 67'sinin teknoloji, iletişim araçları ve uz iletişim sektöründen oluştuğunu bildirdi.
"Resesyon ve savaşın etkisiyle 2023'te müşterek hacim hâlâ düşme olabilir"
Gökhan Kaçmaz, Türkiye'nin gelişigüzel sene sayı farkı 5 ila 7 bilyon dolarlık satın kabul etme ve toplaşma işlemlerine özellik bulunduğunu belirterek, şu şekilde bitmeme etti:
"2023 yılı beklentileri, geniş ve kürevi beklentiler ile paralel. Dünyada 2022 senesinde nice tarz bankası repo artırımına gitti enflasyona yanıt olarak... Bunun paralelinde ümranlı ekonomilerde durgunluk beklentisi var, başta Amerika ve AB devletleri için... Bu gestalt umumi envestisman iştahını da erteleyen ve yıpratan müşterek husus. Yine Rusya-Ukrayna savaşının evvela bölgemize, hâlâ sonraları dünyaya bulunan etkileri, başta mal fiyatlarına etkileri, yatırımcıların envestisman etme iştahını aksi yönde etkileyen müşterek öbür husus. Bununla bu arada dünyada ağırbaşlı müşterek kapital birikimi var. Bunun müşterek bölgelere akması gerekiyor. Bu sermayenin hâlâ davranışlarında ölçülü olarak, riziko algısını yöneterek ve değerlemelerde tutucu kalmış şekilde toplaşma ve satın almalara, dünkü fırsatlara yöneleceğini düşünüyoruz. Özellikle durgunluk ve savaşın etkisiyle geçtiğimiz yıllara layıkıyla 2023'te müşterek hacim hâlâ düşme olabilir."
Türkiye'de 2023'te meblağ yerine müşterek çöküntü olacağını düşündüğünü tabir fail Kaçmaz, "Önümüzdeki sene kürevi envestisman aktivitesinden müşterek hacim etkilenecektir. Özellikle yatırımcılar gelişigüzel yere envestisman yaparken değerlemeler de müşterek hacim hâlâ davranışlarında ölçülü olacaktır. Bu da işlemlerin neticelenme oranını aksi açıdan etkileyebilecektir. Türkiye'nin repo yönünde müspet ayrışması ve belli sektörlerde, başta teknoloji, medya, uz iletişim ve çelimli kasımız sınai ürünlerdeki gücümüz ve bu yatırımların belli coğrafyalardan uzaklaşıp Türkiye'ye yönelmesinin bizim envestisman iştahını belli müşterek seviyede tutacağını düşünüyorum." niteleyerek konuştu.
