Istanbul
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) kabilinden bu sene 5'incisi planlı ve "Yeniden Birlikteyiz" temasıyla meydana gelen Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın katılımıyla melez şekilde başladı.
İş Bankası'ndan meydana getirilen açıklamada kongrede icra ettiği konuşmasına arazi maruz Aran, kapital piyasalarına ilişikli bazısı bilgiler paylaşırken, makroekonomiye bağlı değerlendirmede bulundu.
"Faiz-kur-enflasyon üçlüsüne” dikkati çekici Aran, “Bu üçlünün hangisine el atsak müşterek gayr arama dışına çıkıyor. Özellikle enflasyonun arama dibine alınması, biricik haneli seviyelere indirilmesi beklenir olduğunda strüktürel sorunlarımızı çözebiliriz." ifadelerini kullandı.
Enflasyonist ortamda belirsizliğin, risklerin ve dirimlik adaletsizliğinin arttığını, öngörülebilirliğin bozulduğunu, çakılı ücretlilerin dirimlik dağılımından almış bulunduğu payın ve yatırımcı iştahının azaldığını tamlayan Aran, konuşmasını şöyleki sürdürdü:
"Enflasyonist ortamdan müşterek an önceki kabarmak ve enflasyonu arama dibine kabul geçirmek bence müşterek numara yapılması müstelzim şey. Faiz ve düzey hesabına da şayet meyve kabul geçirmek istiyorsak, enflasyondaki beklentileri iyileştirmemiz ve enflasyondaki beklentilere koşut şekilde ürem indirimlerine bitmeme etmemiz gerekiyor. Yüksek faiz, kapital piyasalarının gelişiminin uğrunda de bariyer dokuma ediyor. Reel faizlerdeki artış, işsizlikte çoğalma ve istihdamda eksilme anlamına geliyor. Ayrıca, envestisman iştahını da değiştirmeden enflasyonda bulunduğu denli düşürüyor. Faizler banko inmelidir, lakin ne pahalılık beklentilerine koşut inmelidir. Enflasyonun erdemli bulunduğu müşterek yerde faizin biricik başına inmesi, bizi istek ettiğimiz noktaya götürmez. Acele etmeden, götürümlü müşterek şekilde, kararlı müşterek vakfe sergileyerek hem pahalılık beklentilerini alçak çekmeli bununla beraber öngörülebilirliği bünye etmeliyiz."
Aran, akan bariz vermeyen derinlemesine dönemli sürdürülebilir repo modeli düşüncesince tasarrufların artırılması icap ettiğini anlatım ederek, bu tasarrufların borsa üstünden sanayicilere ve üreticilere aktarılmasının önemini vurguladı.
Sermaye mülkiyetinin tabana yayılmasının önemine dikkati çekici Aran, üretilenin hem içeride hem dışarıda satılması ve istihsal verimliliğinin artırılması icap ettiğini kaydetti.
"Alışkanlıkları değiştirerek hedeflerimize ulaşabiliriz"
Hakan Aran, üretilmeden ve güven kullanarak tüketilen müşterek repo modelinin hâlâ müşterek tomar akan bariz anlamına geldiğini belirterek, "Bugüne kadarki trendleri değiştirerek hedeflerimize ulaşabiliriz. Tüm bunları tahrif hesabına ehemmiyetli müşterek evreye geldik. Dikkatli ve götürümlü olmamız durumunda, önümüzdeki sene huzur kere ihtimal akan bariz vermeden yüzdelik 5’e benzeyen müşterek büyümeyi başarabilecek noktada olduğumuza inanıyorum. Bunun, başarılması yerinde Cumhuriyetimizin 100. yılına girerken bize ehemmiyetli müşterek maneviyat ve güdeleme olacağını düşünüyorum. Ülke olarak, emlak kullanmakta olanları şekilde bunu doğruluk ettiğimize inanıyorum. Tek yapmamız müstelzim sabırla, istikrarla akla yatkın bulunan şeyleri ısrarla hazırlamaya bitmeme etmek.” ifadelerini kullandı.
Sermaye piyasalarının gelişmenin önemine yer veren Aran, derinlemesine senelerdir 1 milyon eşiğini geçemeyen yatırımcı sayısının Ekim 2021 bakımından 2,5 milyon seviyesine yaklaştığını belirtti.
Salgın çağında piyasalardaki kapalılık ve oynaklığa karşın, yükselen dizin seviyeleriyle emlak içre gerçekleşen ortaklık bölüt bildirme sayılarında ağırbaşlı artışlar yaşandığını hatırlatan Aran, Borsa İstanbul’un mergup derinliğe kavuşması düşüncesince bölüt arzların sayısının ve firmaların bölüt duruluk oranının çoğalması icap ettiğini anlatım etti.
Bu yılki bölüt arzlara bakılınca senenin toplamında büyüklüğü 19,5 bilyon TL bulunan 46 bölüt bildirme gerçekleştirildiğini tamlayan Aran, erişilen bölüt bildirme sayısının bugüne genişliğinde salname bazda erişilen en erdemli değer bulunduğunu söyledi.
Aran, “Bu gelişme, firmaların özkaynaklarını güçlendirmeleri yerine enikonu kıymetli. Ancak toptan ölçekte değerlendirildiğinde, bu bölgede kıvrım edilecek, gidilecek aşırı hâlâ müşterek tomar meydanlık bulunduğunu görüyoruz. Sermaye piyasalarımız hâlâ istek edilen derinliğe ve büyüklüğe cemaat değil. Nitekim ülkemizin 500 uran kuruluşunun hoppadak 67’si borsada muamele görüyor. Sürdürülebilir repo düşüncesince ekonomiye eşme sağlayıcı kapital piyasalarının da büyümesi ve derinleşmesi gerekiyor” diyerek konuştu.
"Borsadaki değer oynaklığının öngörülebilir olmasıyla beraberce yatırımcı sayısı artacaktır"
İş Bankası Genel Müdürü Aran, vatanımızda yatırımcıların tasarruflarının kısaca yüzdelik 78’inin sayı farkı vadesi 40 haset aşmayan mevduatta oluştuğunu, pay senetlerinin payının ise yüzdelik 10’un altında bulunduğunu kaydetti.
Borsadaki değer oynaklığının erdemli ve mihman olmasının, ilkin riskten mümteni yatırımcıların pay senetlerinden ırak durmasına bozukluk olduğuna dikkati çekici Aran, 2,5 milyona yakın yatırımcı sayısının bunun bundan böyle kırıldığının müşterek işareti bulunduğunu anlatım etti. Aran, değer oynaklığının öngörülebilir seviyeye inmesiyle beraberce yatırımcı sayısının ve niteliğinin hâlâ da artabileceğine ayraç etti.
Hakan Aran, konuşmasında bileşimli zekanın yaşamın içerisine girdiğini, algoritmaların kapital piyasalarında alım-satım yaptığı, robofonların birikimleri yönlendirdiği, zeki mali sözleşmelerin imzalandığı ve sayısal paraların alınıp satılmış bulunduğu müşterek ortamda değişen teknolojinin hızına gelme zorunluluğu bulunduğunu vurguladı.
Aran, iş gücünün teknolojiyle uyumunun sağlanması, iş gücü ile iş gereksinimi arasındaki yetişek seviyesi açığının kapatılması, mali ve uygulayım bilimi okuryazarlığının artırılmasının kapital piyasaları düşüncesince de akıbet etap hayır olacağını söyledi.
Kadınların iş gücüne katılımının artırılmasının önemine ayraç fail Aran, “Kadınların iş gücüne katılımını, girişimciliği ve girişimleri doğrulamak de öngörülebilirliği bünye geçirmek genişliğinde kıymetli. Bunları başardığımızda kapital piyasalarımızın sanayicilerimiz ve yatırımcılarımız düşüncesince şişman fırsatlar barındırdığını söyleyebilirim." dedi.
