İstanbul
Bu sene evren genelinde iklim değişikliği kaynaklı tahripkâr hava vakaları minimum 1,3 milyon bireyin hicret etmesine ve 170 bilyon dolarlık kazançlı kayba sefer açtı.
Christian Aid kabilinden gösterilen "2021’in Maliyeti: İklim Değişikliğinden Kaynaklanan Çöküş Yılı" başlıklı analizde, bu sene gerçekleşen en tahripkâr 10 iklim felaketi incelendi.
Sigorta kapsamındaki parasal zayiat bel kemiği alınarak meydana getirilen hesaplamalara göre, varlıklı devletlerin hâlâ faziletkâr para değerlerine erbap olmaları ve sigortalamayı karşılayabilmeleri zımnında bu devletlerde zayi maliyetleri hâlâ birlikte tomar ölçüde bulunuyor. Buna karşın, en tahripkâr aşırı hava olaylarının bir çok iklim değişikliğinde tesiri hudutlu bulunan serseri devletlerde görüldü.
ABD'de 95 bireyin yaşamını kaybetmiş olduğu Ida Kasırgası'nın maliyeti minimum 65 bilyon dolar kendisine hesaplanırken, Avrupa'da 240 bireyin öldüğü yığın felaketinde 43 bilyon dolarlık hasar oluştu.
Teksas'ta şubatta yaşanmış bulunan şita fırtınasında 23 bilyon dolar, Çin'in Henan eyaletindeki yığın felaketinde ise 17,6 bilyon dolarlık katabolizma ortaya çıktı. Söz konusu yığın felaketi zımnında 1 milyonu çok eş hicret buyurmak durumunda kaldı.
Kanada'da Britanya Kolombiyası eyaletindeki yığın zımnında 7,5 bilyon dolar, Fransa’daki aşırı ilgisiz hava dalgası zımnında ise 5,6 bilyon dolarlık kazançlı zayi oluştu.
Hindistan ve Bangladeş'i etkileyen Yaas siklonu 3 bilyon dolar, Avustralya'da mart ayında yaşanmış bulunan seller 2,1 bilyon dolar, Hindistan, Çin, Filipinler ve Japonya'yı etkileyen In-Fa tayfunu 2 bilyon dolar ve Sri Lanka ve Maldivler'i vuran Tauktae siklonu 1,5 bilyon dolar kazançlı hasara sefer açtı.
Analizdeki iklim değişikliği kaynaklı 10 hava vakasının yarattığı maliyet minimum 170 bilyon doları bulurken, bu felaketler zımnında 1000'i çok insanoğlu yaşamını yitirdi ve minimum 1 milyon 330 bin eş hicret buyurmak durumunda kaldı.
Kayıp ve hasar fonuna gerekseme var
Analizin yazarı Kat Kramer, iklim değişikliği zımnında bu sene "dudak uçuklatan" parasal kayıpların beraberinde nice insanoğlunun yaşamını kaybettiğini ve hicret buyurmak durumunda kaldığını belirterek, "Dünyanın en varlıklı ülkelerinden bazılarında yaşanmış bulunan sıkıntı ve yığın kabilinden aşırı hava olaylarının beraberinde en serseri devletlerin çoğunda yaşanmış bulunan susuzluk ve ısıdam hava dalgaları, iklim krizinin 2021 yılı maliyetinin faziletkâr bulunmasına sefer açtı. Birleşmiş Milletler 26. Taraflar Toplantısı'nda (COP26) kaydedilen ilerleme, müspet kendisine değerlendirilse de evren genelinde şahısların emniyetli ve bol bolamat süresince yaşaması düşüncesince tam değil." ifadelerini kullandı.
Christian Aid Bangladeş İklim Adaleti Danışmanı Nushrat Chowdhury de bu sene iklim krizinin hafiflemediğine dikkati çekerek, "COP26'da politikacılardan nice müspet izah duydum fakat asal ihtiyacımız, emisyonların çabucak düşmesini sağlayacak biçimde harekete geçilmesi ve bu kapsamdaki gerekseme sahiplerine dayanak sağlanması. Kayıp ve hasar finansmanı mevzusunun COP26'da ehemmiyetli birlikte özellik durumuna geldiğini kullanmak iyi fakat iklim değişikliği sayesinde kalımlı hasar canlı şahıslara manalı iane gelmek az daha birlikte görüntü kurulması kararının çıkmaması sayesinde bu toplantıdan rüya kırıklığıyla ayrıldım. 2022'nin toptan önceliklerden birisi bu fonun yaşama geçirilmesi olmalı." değerlendirmesinde bulundu.
