İstanbul
İstanbul Sigorta Acenteleri Derneği Onursal Başkanı Turusan Bağcı, AA muhabirinin elektrikli scooter kullanımında sigorta poliçesinin önemine bağlı sorularını yanıtladı. E-scooter kazalarının sayısının önemsenmeyecek denli az olmadığına ve kazaların arttığına dikkati çekici Bağcı, ölümle ve erdemli maddesel tazminatlarla sonuçlanan hasarlar olmaya başladığını söyledi.
Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Elektrikli Skuter Yönetmeliği" ile kurallara uymayanlara ukubet kesilmeye başlandığını dile getiren Bağcı, "Burada sigorta boşluğu bahis konusu oldu. Bununla ilişik ortak yasa, talimatname beklentisi vardı fakat ortak muhtelif gelmedi. Ciddi mesail yaşamaya başladık. mesela ortak e-scooter kullanıcısı dar yöne giriyor, ortak vasıtayla çarpışıyor ve e-scooter sürücüsü ağırbaşlı yaralanıyor, levent boylu ortak müddet koyu bakımda kalıyor, otama harcaması ödüyor. Daha sonradan huzur tarafın sigorta şirketinin açmış olduğu ödence davasıyla huzur karşıya kalıyor. Sigorta firması DOĞRU zira detone taraf, yanlışsız tarafa verdiği hasarı ifa etmek zorunda. E-scooter sürücüsü dar yöne girdi, kurallara uymadı, otomobile dokunca verdiyse maddesel ziyanı ifa etmek zorunda. Bunları ortadan kapatmak düşüncesince kesinlikle sigorta olmalı." diyerek konuştu.
Bağcı, bu konudaki hal önerilerini şöyleki sıraladı:
"Birinci hal önerisi, e-scooter kiralayan şirketlerin sigorta ika zorunluluğu, doğrusu kullanıcıyı müşareket koruyacak. Kullanıcının canına doğacak zarar, üçüncü şahsa vereceği zarara huzur ortak günah sigortası yapacak. Ülkemizde yapılır fakat baş döndürücü az limitli bunlar ve limitleri izleme edilmiyor. Bunların limitlerinin kesinlikle yükseltilmesi ve arama edilebilmekte miktarda olması lazım. Belediyeler bununla ilişik değişmeyen çıkarabiliyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi çıkarttı. İkincisi, gelişigüzel kullanıcının ödeyeceği ücretin üzerinde ıvır zıvır ortak hacim primle sigorta korunması sağlanabilir."
Yasa yahut yönetmelikle sınırların çizilip, limitlerin belirlenmesinin giderek yersiz ve uzayacak davaları, nahak yere yere suçlanmaları ortadan kaldıracağını tamlayan Bağcı, kazaya müdahil e-scooter kullanıcılarının yapması gerekenlere bağlı şu detayları verdi:
"Kullanıcı detone da kabil yanlışsız da olabilir, ayırt etmiyor. Olay yerini yayınlayan beş altı fotoğraf, mümkünse videoteyp çekmesini, huzur tarafla ortada ortak ilçe raporu doldurmasını öneriyoruz. İleride açılabilecek ortak davada, kullanıcı kusurluysa erdemli tazminatı engelleyecek, 'Küçük hasar vardı.', 'Yaralı yoktu.' kabil itirazını sunabilir yahut kusursuzsa uğramış olduğu ziyanı huzur yandan onama etme hakkı doğar. Dikkat edilmesi müstelzim konu, bedenî ortak yaralanma yahut ahiret yolculuğu mevcut ise yahut içki uydurma konusuysa kesinlikle gidiş geliş polisi davet zorunluluğu var."
Bağcı, dünya dışındaki e-scooter sigorta sistemi uygulamalarını da şöyleki anlattı:
"E-scooter şirketlerinin kullanıcı rakamları alınıyor. Hangi şehirde, birçok nüsha aracı, günde, ayda, yılda birçok el kiralanıyor? mesela 5 el kiralanıyorsa, 5 insanoğlu riziko alıyor. Bununla ilişik baş döndürücü erdemli rakamlı bedenî tazminatları ve üçüncü şahsa yahut namına verebileceği maddesel hasar kapsamını mecburi markajcı devletler var. Bazı devletlerde ise isticar tutarı içerisinde, firmanın yapacağı sözleşmelerle ayrı ortak sigorta primi ödüyor ve kendisini esirgeme dibine alabiliyor. Bir de e-scooterı baş döndürücü koyu kullananlar, çiftteker düşüncesince de mevcut bu uygulama, namına gövdesi dokunca ve üçüncü bireylere verebileceği dokunca düşüncesince sigorta yaptırıyor."
Firmalar, yaralanma ve fâni kazalarda sorum üstlenmiyor
BinBin Scooters Kurucu Ortağı Hüseyin Ardan Küçük ise elektrikli scooter kullanıcılarının sürüş sırasında meydana mevrut kazalardan yahut hasarlardan kendisinin mesul olduğunu, bunu düzene örgen olunurken kullanıcı sözleşmesinde bildirme ettiklerini belirtti.
Küçük, kullanıcının başına ortak fenomen gelmesi durumunda, kululuş şekilde üstlendikleri sigorta poliçesiyle baş başa "Üçüncü kişi Mali Mesuliyet" ve ferdi ilçe sigortalarını uygulayarak kullananların indinde olduklarının altını çizdi.
Sürücünün scooter ile ortak vasıtaya hasar verdiğinin tespiti halinde, sigortanın bu hasarı karşılayıp karşılamadığına bağlı ise Küçük, "Bir ilçe yaşanması yerinde kullanıcımız karşısındaki muhatap kişiyle ortak delil düzenleyerek, yaptırdığımız sigorta çeşidinden lazım maddesel ve tinsel destekleri realizasyon edebiliyor. Hata ağız ağıza kullanıcımızda olsun yahut olmasın ayırt etmez, sigortamız bunu istikbal etmek üzerinde kurulu." değerlendirmesini yaptı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile kişi verilerini karşılaştırdıklarında, scooter kazalarının taşıt kazalarına bakarak şimdi az bulunduğunu belirleme ettiklerini dile getiren Küçük, "Bu noktada da erişim anlayışında ilçe oranını da düşürdüğümüzü gözlemledik. Aslında ne kadar, şu anda scooterların kazalı ve kazaya sebebiyet verici vesait olması gündemde olsa da bu hakeza değil. 'Scooterlar ilçe rakamlarını düşürüyor.' diyebiliriz. Yaralanma yahut fâni ortak ilçe olması yerinde bizim sorumluluğumuz bulunmuyor. Kullanıcı sözleşmemiz layıkıyla kullanıcımız bundan sorumlu. Kendisi gelişigüzel muhtelif sorumluluğun kendisinde bulunduğunu onama ederek sürüşüne başlıyor." ifadelerini kullandı.
Hüseyin Ardan Küçük, rastgele ortak dirilik kaybı yaşanması yerinde kuruluşların yaptırdığı sigorta poliçelerinin kaybı canlı ailelerin ödence şekilde indinde bulunduğunu kaydetti.
Bu noktada kululuş şekilde önlemlerini aldıklarının altını çizen Küçük, "Sigortanın kapsamı genişletilebilir. Sigortalar, elektrikli scooter kullanması poliçesi altında sigorta şirketleri çeşidinden düzenlenip uygulanabilir. Bu noktada, sigortaların, poliçelerin genişletilerek sigorta anlayışının şimdi da genişleyeceğine inanıyorum." biçiminde konuştu.
