Edirne
Edirne'de arızalı ve akıntılı arazilerin çeltik tarımına kazandırılması ve su tasarrufu bildirmek neredeyse başlatılan "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi", seçenek çeltik üretim modelinin oluşmasını sağladı.
Ülkenin çeltik ihtiyacının yarısına yakınının karşılandığı "çeltiğin başkenti" adına vasıflandırılan kentte, "Damla Sulama Yöntemi ile Çeltik Yetiştiriciliğinin Yaygınlaştırılması Projesi" kapsamında 32 üreticiye yüzdelik 75'i hibeli mecmu 20 bin 320 kilo sertifikalı çeltik tohumu dağıtıldı, 930 dekarda ekim yapıldı.
Damla sulama yöntemi ile dekara 800 ile 900 metreküp, tencere sulama yöntemiyle ise 1500 ila 2 bin 400 metreküp su kullanılıyor. Damla sulama sistemiyle yüzdelik 60'a benzeyen su tasarrufu sağlanıyor.
Tava sulama yöntemi uygulandığında suyun nebat köken sahasına ulaştırılabilmesi düşüncesince salname 50 ile 60 litre ortada mahrukat harcanırken, damla sulama yönteminde mahrukat tüketiminde tahminî yüzdelik 50 artırım ediliyor.
Damla sulama yönteminde su kesildikten 5-7 gün, tencere sulama yönteminde ise minimum 10-15 devir sonraları hasat yapılabiliyor. Hasat düşüncesince de paletli biçerdövere gerekseme duyuluyor.
Damla sulama sisteminde dekar başına tahminî 600 kilo verim alınırken, bahis konusu sistemdeki ceninisakıt maliyetler cezaevi önüne alındığında bu verimin iyice kalburüstü bulunduğu değerlendiriliyor.
Geleneksel üretimde ise dekar başına sayı farkı 800 kilo verim alınıyor.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, AA muhabirine, damla sulama sisteminin kalburüstü bulunduğunu söyledi.
Bu sistemde anadan görme çeltik üretimine mucibince ehemmiyetli miktarda su tasarrufu sağlandığına ayraç fail Arabacı, "Geçen sene suyun önemini açıkça müşterek halde gördük Edirne'de. Suyun bereketli bulunduğu nehirlerimizde akım düştü ve devir hin su sorunu yaşadık. Görüyoruz ki damla sulama sistemiyle tepe arazilerde tesviye, rastgele müşterek tesviye işlemi yapmadan damla sulama sistemini çekerek ürünü yetiştirebiliyoruz." dedi.
Arabacı, çeltik başaklarının kalın ve gereksiz pare olmadığını, düz arazilerde ekimi meydana getirilen çeltiklere mucibince tek eksiği bulunmadığını vurguladı.
Damla sulama sisteminin tepe arazilerde ve suyun bulunduğu alanlarda seçenek verim adına ekilebileceğine dikkati çekici Arabacı, şunları kaydetti:
"Bu sistem sulama maliyetimizi aşağıya düşürüyor, tesviye harcamamız yok. Bugün ovada dekar başına 800 kilo verim alıyorsak burada 600 kilo verim alsak bizlere ayrımsız getiriyi sağlayacak müşterek verim bulunduğunu gördük. Ben gelecek senelerde damla sistemiyle çeltik ekilişinin yaygınlaşacağını ve üreticilerin nazarıitibar göstereceğini düşünüyorum. Çünkü gelişimi yoğun şekilde güzel, sistem aklık müşterek halde işliyor. İnşallah alanımızda yaygınlaşır. Edirne, Türkiye'nin çeltik ihtiyacının yüzdelik 44'ünü karşılıyor, bayırlarda da ekilmeye başlanırsa Türkiye'nin hepsi ihtiyacını karşılayacak seviyeye geliriz."
Üretici damla sulama sisteminden memnun
Üretici Nedim Meriç de damla sulama sisteminin katı baş döndürücü pozitif yanları bulunduğunu dile getirerek, "Ovadan aldığımız ürünün aynısını buradan alabiliyoruz. Hatırı sayılır mutluluk destekleri var, bu işin maliyetinin tahminî yüzdelik 40'ını mutluluk sağlıyor. Dekar başına 700 kilo verim edinmeyi bekliyoruz." dedi.
Meriç, bahis konusu sistemin fasile ziraatı karşılayıcı üreticilere suhulet sağladığını belirtti.
Damla sulama sisteminin ister su gerekse de maliyetlerden artırım sağladığına dikkati çekici Meriç, şunları söyledi:
"Ova arazilerde isticar bedelleri kalıplı olmayan derecede yükseldi. Ova dekar maliyeti 3 bin teklik bulunan müşterek arazide kar marjı 200-300 liralara düştü, tahsil edilen riske mucibince baş döndürücü yüksek. Buradaki maliyetler ise baş döndürücü düşük. Aile ziraatına katkıda bulunması açısından damla sulama dört dörtlük müşterek yatırım. Suda şişman müşterek artırım sağlıyor, tencere sulama yöntemine mucibince yüzdelik 80'e derece su tasarrufu oluşturabiliyor. Yine elektrik, çare ve iş maliyetleri ayrımsız halde henüz tasarruflu. Tamamına baktığımızda yüzdelik 60'a benzeyen müşterek maliyet pozitif yanları sağlıyor. Herkese öneririm, bu sene tığ 400 dönüm ektik, seneye 800 dönüme çıkarmayı planlıyoruz."
