Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Ekonomi ve Ticaret Konferansı Beşiktaş'ta mevcut ortak otelde düzenlendi. Konferansa Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov, Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanı Bakhıt Sultanov, Kazakistan Ulusal Ekonomi Bakanı Aset Irgaliyev, Kırgız Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniyar Amangeldiyev, Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov, Türk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak ve davetliler katıldı.
Konferansata konuşan, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, "Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri ortada kadim zamanı ve kültürel bağlara dayalı baş döndürücü çelimli münasebat bulunmaktadır. Bizlerin amacı, gelişigüzel bölgede ehil olduğumuz bu DOĞRU ilişkilerin konuşu ve ticari bölgede elan da derinleştirilmesidir. 1991 yılı, Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını baştan kazanarak, evren ülkeler sahnesinde esasen arazi almaları dolayısıyla ortak dönüm noktası olmuştur. Nitekim Türkiye, serbest Türk Cumhuriyetlerinin birer birer gün sahnesine çıkışlarını şişman ortak heyecanla karşılamış; bu suretle ahi devletlerin bağımsızlıklarını geçmiş tanıdığı bulunan şehir olmuştur. Kardeşlerini katiyen bekâr bırakmayan Türkiye, elan çelimli mutluluk ve şehir olma mücadelesinde tamamı imkanlarıyla dünkü Türk Cumhuriyetlerinin indinde arazi almıştır. Türk Cumhuriyetleri ile ilişkilerin güçlendirilmesi, Türkiye'nin sürekli gösterimi olmuştur. Türkiye olarak, Türk Cumhuriyetleri ile geride bıraktığımız 30 sene süresince ortak ortak doğacak mensur etmeye müteveccih nice düzentileme yaptık. Aynı sürede Türk Konseyi ve Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı üzere nice kurumu da yaşama geçirdik. Zira kılıç beraberce olup çiğin omuza verirsek Dünya sahnesinde Türk ülkeleri kendisine elan çelimli halde mevcut oluruz. Ortak doğacak vizyonumuzun temelinde; malların, hizmetlerin, iş insanlarının ve sermayenin elan emeksiz dolaşımına imkân sağlayan tümleşik ortak altyapının yaşama geçirilmesi arazi almaktadır. Hedefimiz büyük, ancak bu maksata ulaşacak inancımız da tamdır. Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri kendisine evren ile tecim hacmimiz 1992 senesinde 55 bilyon dolar iken 2020 senesinde tahminî 10 kıvrım artışla 545 bilyon dolar olmuştur. 1992 senesinde dünyaya mecmu 23,5 bilyon dolar ihracatımız varken, bu bedel 2020 senesinde tahminî 11 katına erişmiştir. Altı Türk devleti olarak, gailesiz ağırlıklı 160 milyonluk nüfus, 1 trilyon doları aşan milli gelir, ehil olunan katıksız kaynaklar, tecim yollarındaki konumumuzla şişman ortak potansiyele sahibiz. Bu potansiyeli yaşama etmek için korkusuz adımlar atmalıyız. Mal ve misyon ticaretimizi yükseltmek ve hedeflerimize iktiran etmek için ticaretimizin önündeki engelleri kaldırmalı, ticaretimizi elan da serbestleştirmeli ve işbirliğimizi geliştirmeliyiz" dedi.
"TÜRK CUMHURİYETLERİ İLE E-TİCARET FAALİYETLERİNİ İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRMELİYİZ"
Ticaret Bakanı Muş, "Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri'nin dünyaya misyon ihracatı 2019 senesinde 79,3 bilyon dolar kendisine gerçekleşmiş iken; 2020'de ortaya çıkan pandemi şartları dolayısıyla bu nicelik 44,2 bilyon dolara gerilemiştir. Öte yandan, pandemi periyodunun ışıltılı yıldızı e-ticaret olmuş; global e-ticaret kütlesi 2020 senesinde 4,2 triyon dolara ulaşmıştır. Bu dünkü çağda arzumuz, ahi Türk Cumhuriyetleriyle misyon ticareti ve e-ticaret alanındaki işbirliğinin güçlendirilmesi ve bu dünkü zamanın mukteza kıldığı yasalı altyapıyı tehirsiz oluşturulmasıdır. 1991 yılından beri Türk üstencilik firmaları, Türk Cumhuriyetlerinde 98,4 bilyon dolar mesabesinde mecmu 2.344 plan üstlenmiştir. İstihdama ve aut ticarete katkısıyla düet konuşu ilişkilerimizi geliştiren ortak gayrı ehemmiyetli meydan da yatırımlardır. 2000 yılı böylelikle Türk Cumhuriyetlerindeki aracısız ecnebi envestisman ücreti 33 bilyon dolar iken; 2020 senesinde ise 13 kattan ortak tomar artarak 450 bilyon dolara ulaşmıştır. Diğer yandan, ülkemizin Türk cumhuriyetlerindeki yatırımlarının mecmu meydan kıymeti 7,7 bilyon dolara ulaşmıştır. Türk Cumhuriyetlerinin memleketimizdeki yatırımları ise 8 bilyon dolardır" niteleyerek konuştu.
"İPEK YOLU'NU ORTAK ÇABAMIZLA CANLANDIRALIM"
Bakan Muş "Doğu-Batı ekseninde iblağ güzergâhları ile bölgemizin etkinliği artmış; toplanmış iblağ ve transport imkânlarını geliştirmemiz vazgeçilmez duruma gelmiştir. Amacımız taşımaların kotalarla sınırlandırılmadığı, malların serbestçe taşındığı, maliyetlerin uygun seviyelere indirildiği, gümrük işlemlerinin basitleştirildiği ve hızlandırıldığı, malların dolaşımının önündeki engellerin kaldırıldığı ortak ortak geri misyon altyapısı organizasyon etmektir. Demiryolunda da işbirliğimizi güçlendirebileceğimiz alanlar mevcut. Gelin, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ile sağladığımız imkanı daim bu arada geliştirelim. Türk tarihinde ehemmiyetli ortak noktayı bulunan İpek Yolu'nu ortak çabamızla canlandıralım ve birbirimize elan da yakınlaşalım. Dış ticaretimizde milli nukut dair firmalarımızın elan korkusuz davranabilmeleri için, güvenlik artırıcı adımları atmalıyız. Ekonomilerimiz üstünde döviz baskısını azaltmak için ortak geleceğimizde milli paraların payını artırmalıyız. Türkiye, adamlık için ortak yıldırma bulunan hava değişikliğiyle savaşım dair saat kaybetmeden Türk Konseyi içerisinde de yeşil dönüşüme uzlaşma için ortak icraat hazırlamaya hazırdır" biçiminde konuştu.
