İstanbul
Dünya buğday ihracatında ehemmiyetli müşterek role erbap bulunan Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin buğday arzını aksi etkileyebileceğine, fiyatlardaki fevk cepheli baskının sürebileceğine, ayrıca bu devletlerin buğday ihracatının eğleşme noktasına gelebileceğine ilişkin endişeler bu hafta piyasaların mihrak noktasında toprak aldı.
Özellikle Amerika ve Avrupa çeşidinden Rusya'ya gönül rahatlığı müeyyide açıklamaları ve jeopolitik risklerin etkisiyle mal piyasalarındaki fevk cepheli riziko bitmeme ediyor.
Bu hafta altının ons fiyatı, Ocak 2021'den buyana görmüş olduğu en efdal kırat bulunan 1.950 dolara çıkmasının peşi sıra hasılatlarını art vererek haftayı yüzdelik 0,47 azalışla 1.888 dolardan tamamladı.
Brent petrolün varil fiyatı ise tedbir sorunları endişesiyle 102,1 dolarla 1 Eylül 2014 haftasından buyana en efdal seviyeye çıkmasının peşi sıra kazançlarının şişman yönünü art verdi. Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzdelik 1,8 artışla 93,8 dolardan tamamladı.
Haftalık bazda darı yüzdelik 0,4, paladyum yüzdelik 1,6 ve nikel yüzdelik 2 bedel kazandı. Nikel 11,94 dolarla Mayıs 2011'den buyana en efdal seviyeyi görürken, New York Ticaret Borsası'nda saf gürültü yağı lambası yağı tutarları yüzdelik 1,2 çoğalma kaydetti.
"Rusya, bilhassa Orta Doğu ve Avrupa düşüncesince ehemmiyetli müşterek tedarikçi görevi üstleniyor"
Vadeli muamelat ve mal piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine icra ettiği açıklamada, Rusya ve Ukrayna ortada gerilimle başlamış bulunan ve sonra harbe revan süreçte ekincilik emtialarının en aksi etkilenenler ortada toprak aldığını, ekincilik emtiaları içinde ise bilhassa buğdayın henüz baş döndürücü öne çıktığını söyledi.
Bu süreçte buğday fiyatının yüzdelik 20'ye vasıl yükseliş kaydettiğini aktaran Ergezen, Rusya'nın dünyanın en ehemmiyetli mal üreticilerinden bir tanesi olduğunu, bilhassa Orta Doğu ve Avrupa düşüncesince ehemmiyetli müşterek tedarikçi görevi üstlendiğini, bu kapsamda Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın, bilhassa Avrupa ve Orta Doğu üstünde aksi müşterek bulaşık oluşturmasının mübrem göründüğünü tabir etti.
Rusya'nın bilhassa yeryüzü yağı ve saf gürültü yağı lambası yağı edinmek amacıyla buğday, mısır, paladyum, platin, alüminyum, nikel, basma ve basma kimyasalları kabil ürünlerde ehemmiyetli müşterek müstahsil ve tedarikçi konumunda bulunduğunu aktaran Ergezen, "Buğdayda global ihracatın yüzdelik 17'si Rusya çeşidinden sağlanıyor. Rusya ve Ukrayna, beraberce global ihracatın yüzdelik 29'unu gerçekleştiriyor. Toplam üretimin ise yüzdelik 14'ü bu ülkelerden sağlanıyor. Kısacası, bu dü ülkenin müşterek harbe girmesi, global piyasalarda bildirme endişelerinin artmasına bozukluk oluyor. Bu da fiyatlarda yükselişe sefer açıyor." sanarak konuştu.
"Savaş, maatteessüf basma fiyatlarının da artmasına sefer açacak"
Zafer Ergezen, Rusya ve Ukrayna'nın ayrımsız sürede basma ve basma kimyasalları dalında da dünyanın en şişman oyuncularından bulunduğunu vurgulayarak, "Bu 2 iklim arasındaki savaş, maatteessüf basma fiyatlarının da artmasına sefer açacaktır. Yaptırımlar zımnında tedbir zinciri problemi olursa bahis konusu emtialarda fevk cepheli akıntı görülmesi enikonu muhtemel. Bu vaziyette basma fiyatlarında da çoğalma mübrem olacaktır. Bunun kararında ise az henüz hepsi ekincilik emtialarına yayılan müşterek maliyet baskısı oluşmasını bekleyebiliriz." ifadelerini kullandı.
Rusya'nın müşterek erke tedarikçisi olmasının harbe derece revan yolun ehemmiyetli sebeplerinden bir tanesi bulunduğunu vurgulayan Ergezen, şunları kaydetti:
"İki ülkenin harbe girmesi ve sonra yaptırımların konuşuluyor olması, erke fiyatlarında da yükselişi yanı sıra getiriyor. Rusya, dünyanın en şişman 3 yeryüzü yağı üreticisinden biri. Özellikle yeryüzü yağı fiyatlarındaki artış, nice ürünün fiyatının artmasına sefer açıyor, açacaktır. Aynı sürede buğday üretiminde de erke maliyetleri ehemmiyetli maliyet unsurlarından biri. Enerji fiyatlarındaki artıştan çevre buğday fiyatlarında yükseliş baskısı vardı. Şimdi 100 doların üstüne çıkan yeryüzü yağı fiyatları, buğday fiyatlarındaki artışı destekleyen unsurlardan bir tanesi oldu."
Ergezen, Rusya'ya Avrupa'nın enerji, Orta Doğu'nun ekincilik emtiaları, dünyanın ise paladyum, nikel, basma ve basma kimyasalları bağımlılığı bulunduğunu belirterek, yaptırımlar ve kapsamının bahis konusu mal fiyatlarının geleceğini belirleyeceği öngörüsünde bulundu.
"Merkez bankalarını dünkü müşterek imtihan bekliyor"
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın endamsız sürmemesi şeklinde dünyayı gözleyen şişkinlik tehlikesi olduğuna dikkati çekici Ergezen, şunları kaydetti:
"Zaten global namına ağır müşterek şişkinlik tehdidi altındayız. Hem Amerika Merkez Bankası hem de öbür biçim bankaları, şişkinlik karşısında ilaç kabul etmek düşüncesince yarışıyorlar. Hatta politikalarını değiştiriyorlar. Fakat Rusya ve Ukrayna arasındaki harp henüz şimdiden nice emtianın fiyatının ağır seviyede artmasına sefer açtı. Petrol ve buğday kabil anne mal grubunun fiyatının artması, nice ürünün fiyatının artarak çoğalması anlamına geliyor. Eğer fiyatlar bu seviyede kalmaya bitmeme ederse dünkü açıklanacak şişkinlik rakamları, biçim bankalarının henüz kaba ilaç almasına sefer açabilir. Bu da henüz aceleci yahut henüz müşterek tomar sayıda nema artırımı anlamına geliyor. Faiz artırımı ise henüz aheste çoğalma ve henüz bağan arzu eyitmek olacak. Kısacası, biçim bankalarını dünkü müşterek imtihan bekliyor. Fakat esas imtihan politikacılar düşüncesince olacak."
