Türkiye'nin en ehemmiyetli sarık altı üretim üssü Antalya'da 1.5 aydır devam eden ilgisiz ve yağışı hava yerini güneşli günlere bıraktı. Soğuk hava süreci ise en aşkın göveri üretimi özne ziraatçiyi etkiledi. Bu süreçte ekinci hem günlerce tuman nöbeti tuttu, aynı zamanda ilgisiz hava zımnında üretimi az hâlâ eğleşme noktasına geldi. Seralardan çıkan ürünün azalması Antalya'da Toptancı Halini de vurdu. Ürün azlığıyla beraberce fiyatlarda ağırbaşlı yücelme yaşandı. Kentte havaların ısınmasıyla beraberce seralardaki özellikle, domates, salatalık, patlıcan, kabak, biber çeşitlerinin üretiminde artma başladı. Halde de hareketliliğin yaşandığı görüldü.
Halde fiyatlar, domates 7-12 TL, patlıcan 13 TL, budala 9 TL, pelit biber 18 TL, ham 17 TL, dolma biber 13 TL adına belirlendi.
"Soğuk hava üretimi düşürdü"
Yeni yıldan itibaren havaların soğumasıyla beraberce Antalya biçimine mevrut ürünlerde şişman nezdinde eksilme olduğuna nazarıitibar çekici Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze Meyve Komisyoncular Dernek Başkanı Hasan Ali Yılmaz, üreticilerin kısaca 1.5 ay seralarında tuman riskine dair sıtma yaptıklarını belirtti.
Bu durumun hem maliyetlerin artmasına aynı zamanda ürünün az çıkmasına illet bulunduğunun altını çizen Yılmaz, “Arzda ağırbaşlı nezdinde düşül yaşandı ve fiyatlar yücelme eğilimine girdi. Şu günlerde havaların ısınmasıyla bu arada göveri fiyatlarının hepsinde düşme bekliyoruz. Domates fiyatını durumunda koruyor ancak ast kalitelerinde düşme oldu. Salatalık şekilde 20-25 TL bandını görmüş oldu şuan 10 TL seviyesinde. Patlıcan 20 TL'den, 13-14 TL'ye, ham 25'den TL'den 17 TL'ye indi, biber çeşitlerinde de fiyatlar düşme içinde” niteleyerek konuştu.
"Fiyatlar herhangi nezdinde güzeşte gündüz düşecektir"
Kışın fiyatların herhangi nezdinde devir faziletkâr seyrettiğini kaydeden Yılmaz,” Geçtiğimiz nezdinde ay hava çok ilgisiz geçti ve fiyatlarda da çok yükseklikler oldu, bunu benimseme ediyoruz. Havalar ısınmaya başladı, fiyatlar herhangi nezdinde güzeşte gündüz düşecektir. Fiyatların bundan sonra bu seviyenin dair çıkacağını beklemiyoruz. Yavaş aheste düşme eğiliminde artık” dedi.
"KDV indirimi müspet yansır"
Temel besin ürünlerinde KDV'nin yüzdelik 1'e indirilmesini de değerlendiren Yılmaz,” Bizi etkilemiyor. Biz elhak sebzeyi şekilde yüzdelik 1 KDV ile satıyorduk. Çiftçi mülkü ise bundan KDV'de almıyoruz, KDV'siz satıyoruz. Tüketicilerimize fiyatlar müspet yönde yansıyacaktır” ifadelerine toprak verdi.
"Ukrayna-Rusya gerilimi"
İhracatta en ehemmiyetli pazarları arasındaki gelimi de değerlendiren Yılmaz, “İnşallah dü şehir ortada harp çıkmaz. Rusya'ya da, Ukrayna'ya da mülk satıyoruz. Rusya'ya revan mallarımızın nezdinde bölümü Ukrayna üstünden gidiyor. Savaş çıkarsa ihracatımızı aksi yönde etkileyecektir” dedi.
"Tüketiciye yarayacak"
Finike Komisyoncular Dernek Başkanı İsmail Karataş, sebzenin artarak çoğalması yada azalmasının esas nedeninin hava koşulları bulunduğunu belirtti. Aşırı soğuklardan çevre ağırbaşlı nezdinde toplam ürün kaybı yaşandığını özetleyen Karataş, “Arz ve istem dengesine gereğince fiyatlar yükseldi. Buna faziletkâr diyemiyoruz zira bizimde maliyetlerimiz yüksek. Üreticiye bu faziletkâr fiyattan, nezdinde menfaat kalmadı. Fiyat yüksekti ancak bu kat de mahsul azdı. 17 günde nezdinde patlıcan hasadı yapıldı. Bir dönümde 100- 150 kilogram toplam ürün oldu. Bu sıtma ve öbür giderleri karşılamaz. Üretici o devirde de itibar kazanamadı. Fiyatlar şuan akıllıca seviyelerde. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a teşekkürname ediyoruz. Yüzde 7'lik KDV'deki tenzilat tüketiciye yarayacak. Buda tüketiciye ürünün hâlâ ulaşmasını sağlayacak ancak bu aşamada düzen bağı nezdinde denetleme yapılması gerekiyor” ifadelerine toprak verdi.
İsa Akar - Ertuğrul Gün