ISARC 1'inci Uluslararası Hasankeyf Bilimsel Araştırmalar ve Inovasyon Kongresi'ne ‘Yönetim ve Stratejik Planlama Bakış Açısıyla Aile Şirketlerinde Yaşanan Sorunlar' başlıklı bildirisi ile eklenen İstanbul Gelişim Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Canan Tiftik, bildirinin bilgileri kendisince konuştu. Her işletmede bulunduğu kabilinden karı şirketlerinin de sürekliliği, büyümeyi ve şirket karlılığını arttırmayı hedefleyen dalavere ve ciddi planlama yapısı bulunduğunu tamlayan Tiftil, “Bu hedeflerin gerçekleşmesi ise, bulunan iktisadi koşullarına akla yatkın dalavere yapılarının oluşturulması ile beklenir olabilir” niteleyerek konuştu.
“Üçüncü kuşağa geçiş payı düşük”
Aile şirketlerinin ister evren gerekse abuhava ekonomisindeki yaygınlıkları yüzünden iri ehemmiyet taşıdığını tamlayan Tiftik, “Pek aşırı insana iş imkânı sağlayan, abuhava ekonomisine ulama sağlayıcı karı şirketleri, kurucusunun ölümüyle, kalıt kavgası, kardeşler arasındaki anlaşmazlıklar vb. nedenlerle iflasın eşiğine gelebiliyor. Bir araştırı sonuçlarına göre, İngiltere'de karı şirketlerinin yüzdelik 24'ünün ikinci kuşağa, yüzdelik 14'ünün ise üçüncü kuşağa geçmektedir. Bir ayrıksı çalışmada, müteşebbis kuruluşların sayı farkı 25 sene yaşadığı, on işletmeden fakat üçünün ikinci kuşağa, birininse üçüncü kuşağa geçmiş bulunduğu anlatım edilmektedir. Üçüncü kuşağa geçiş oranının aşırı düşük olması nesiller arası geçişin bu cins işletmelerin karşılaştıkları en ehemmiyetli sıkıntı bulunduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
“İkinci kuşağa devir, ehemmiyetli deneyimler kazandırıyor”
Aile şirketlerinin ikinci kuşağa zamanının başarılmasının, ahir kuşaklara dönemi de kolaylaştırdığını kail Tiftik, “Bu sebeple ortak numara kuşaktan ikinci kuşağa işletmenin devri, aileye ehemmiyetli deneyimler kazandırıyor. Bir karı işletmesinin ayakta kalması, büyümesi ve geleceğini güvence dibine alınası, zımnında nesiller boyu yaşaması, sürdürülebilirlik kabiliyeti ile mümkün” dedi.
“İşçilerin performansı düşüyor”
Şirketlerin derinliğine vadede muvaffakiyet sağlaması düşüncesince nepotizm kabilinden eş emek uygulamalarının önüne geçmesi icap ettiğini tamlayan Tiftik, “Bunun düşüncesince hevesli yöneticilerden faydalanması önerilir. Şirket zarfında algı kabilinden uygulamaların önüne geçecek töre bilimi kurulların olması gerekmektedir. Ayrıca hevesli yöneticileri ve karı üyelerini ari ve etkisiz denetleyecek üyelerin ve komisyonların olması gerektiği ortaya çıkmıştır. İşçiler düşüncesince şirket zarfında doğacak kariyer planlanmasına imkân sağlayacak ortak binanın oluşturulması gerekiyor. İşçi zamanının erdemli bulunduğu ve karı üyelerinin yahut benzeyen akrabaların kayırıldığı şirketlerde işçiler elan düşük başarım gösteriyor. Ayrıca işçilere toplumsal imkanlar sağlayacak ve işçileri kurumun ortak parçası meydana getirecek stratejiler ile erdemli başarım almak mümkün. Kendini güvende hisseden kovulma korkusu sıfır işçiler çalışmış oldukları firmalar düşüncesince elan aşırı özveri ve bağlılaşım gösteriyor. İşçilerin işe alımlarında ve çıkarılmalarında ölçülebilir ve transparan kriterlerin getirilmesi gerekiyor” dedi.
