Şanlıurfa
ŞANLIURFA (AA) - MEHMET FATİH ASLAN - Şanlıurfa'da, GAP Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğünce (GAPTAEM) rahmet suyunun değerlendirilmesi amacıyla düzenlenen projede, en faziletkâr performansı sağlayıcı plastik destar kullanılarak meydana getirilen yöntemin verimi 3-4 büküm artırdığı belirlendi.
Bir taraftan semt ürünlerinin verimliliği ve çeşitliliğine ulama arz etmek amacıyla yerel tohumların ıslahı ve geliştirilmesi düşüncesince icraat fail GAPTAEM mühendisleri ortak taraftan da gelecekte ortaya çıkabilecek zirai üretimi etkileyen yağışsızlık denli natürel olayların etkilerinin en organ indirilmesi düşüncesince de planlar yürütüyor.
Bu kapsamda, 15 sene geçmiş başlatılan "Şanlıurfa Yöresi Antep Fıstığı Bahçelerinde Farklı Örtü Malzemelerinin Kullanıldığı Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği İle Su Hasadının İncelenmesi" projesiyle yağmurun ne malzemelerle toplanacağı ve bu rahmet suyunun kullanımının fıstık ilkin iktisap etmek neredeyse başka semere ağaçlarının verimine tesiri incelendi.
Projeyi yürüteç GAPTAEM Toprak ve Su Kaynakları Bölüm Başkanı Abdullah Suat Nacar, AA muhabirine, evren ve Türkiye düşüncesince kuraklığın şişman ortak zarar oluşturduğunu söyledi.
Yürüttükleri plan ile kuraklığın etkilerini en organ indirmeyi amaçladıklarını tamlayan Nacar, "Su hasadı, sulama imkanının olmadığı, elden yağışın bulunduğu alanlarda belli başlı ortak parsel zarfında akışa sabık yağışın etrafının çevrilmesiyle bu suyun bitkilerin faydalanabileceği yerde depolanması yöntemidir. Biz de bu yöntemi Antep fıstığı bahçelerinde kurarak araştırmalarda bulunduk." dedi.
- 5 değişik formül kullanılarak 15 sene veriler eşya dibine alındı
Fıstık bahçesinde baklava dilimi halinde parsel oluşturduklarını ve bu parselin en uç noktasına bitkinin dikildiğini kaydeden Nacar, bitkinin etrafının çukurlaştırılarak yağmurdan birleşen suyun burada depolanmasının sağlandığını anlatım etti.
Su hasadından en ortak tomar verimin sağlanması düşüncesince kabil satıh malzemeleri yöntemlerini kullandıklarını vurgulayan Nacar, şöyleki bitmeme etti:
"Çiftçilerimizin şu an kullandıkları alışılagelen kontrol, taşların taraf yana sıkıştırılarak dizilmesi, toprağın sıkıştırılması, yüzeye sap-saman serilmesi ve plastik destar serilmesi yöntemlerini kullandık. Projeyi yaşama geçirdiğimiz 2005 yılından bitirdiğimiz 2020 yılına denli bu yöntemlerin hepsini uyguladık. Her sene bu yöntemlerin gözlemini yaparak nebat gelişimlerini ve verimlerini kaydettik. Yaptığımız emek vermek kararında Negarim Tipi Mikrohavza Tekniği ile meydana getirilen su hasadında plastik destar serilmesi yönteminin bitkilerde hâlâ ortak tomar verim ve eylem sağladığını belirledik. Bu yöntemin ortak tomar suyu depolayarak bitkilerin gelişimine, verimine en ortak tomar ulama sağladığını gördük."
- "Verim 3-4 büküm hâlâ fazla"
Nacar, su hasadı yöntemi ile alışılagelen dikici uygulamaları ortada verim açısından baş döndürücü ayırt bulunduğunu söyledi.
Geçen sene gerçekleştirdikleri fıstık hasadında verim farkının en güzel halde ortaya çıktığını özetleyen Nacar, şöyleki konuştu:
"Geçen sene plastik destar serimi yöntemi ile meydana getirilen su hasadının uygulanmış bulunduğu fıstık ağaçlarından sayı farkı 17 kilo fıstık alırken alışılagelen dikici uygulaması fıstıklarından 4,5 kilo verim elde ettik. Yaklaşık 3-4 büküm verim farkı ortaya çıktı. Uyguladığımız şekilleri kazançlı analize yayımcı tuttuğumuzda plastik destar seriminde örtünün 4-5 yılda ortak değiştirilmesine karşın sağlamış bulunduğu verim yardımıyla sayı farkı 3 bin 500 liralık dirimsel sağlarken alışılagelen dikici uygulamasında 1100 liralık dirimsel elde edildi. Bilindiği neredeyse yağışsız seneler geçirmekteyiz, hassaten kuraklıkta yetişebilen Antep fıstığı, zeytin, incir, üzüm denli bitkilere bu sima yollar uygulayarak 3 yahut 4 büküm hâlâ ortak tomar verim alabiliriz. Yağış az olsa üstelik bu yağıştan azami yararlanma dolayısıyla gidebiliriz. Bu projemiz çiftçilerimize hassaten kuraklığa gönül rahatlığı önerdiğimiz ortak proje. Biz enstitü yerine çiftçilerimize bu planlar düşüncesince herhangi ortak kabil fen desteği vermeye hazırız."